شاعر فدایی وطن / به یاد شاعر فرهیخته میرزاده عشقی سید محمد رضا کردستانی
شاعر فدایی وطن / به یاد شاعر فرهیخته میرزاده عشقی سید محمد رضا کردستانی
شاعر فدایی وطن / به یاد شاعر فرهیخته میرزاده عشقی سید محمد رضا کردستانی
سید محمد رضا کردستانی فرزند حـاج سـید ابوالقاسـم کردسـتانی در تـاریخ دوازدهـم جمادی آذرمـاه 1273 خورشـیدی در همدان زاده شد. وی در سال 1333 قمری در همدان روزنامه عشقی را بنیان نهاد. در اوایل جنگ جهانی اول با گروهی از مردان سیاسی و آزادی خواه، به استانبول مهاجرت کرد وچند سالی در آنجا اقامت داشت که منظومه نوروزی نامه حاصل اقامت در آنجاست. او شــاعری انقلابی، سیاســی و رمانتیک اســت، از آن روکه مانند رمانتیک ها بر آنچه از گذشتهها به میراث مانده بود عصیان میورزید، خواهان نگرش نو بود و همه چیز را به چالش میکشید. در شعر مشروطه، میرزاده عشقی در پرداختن به مضامین رمانتیک، سرآمد شعرای این دوره است. در اشعار رمانتیک او جلوههایی از وصف طبیعت، بازگـشت بـه دوران کودکی، توصیف فضاهای گوتیک و ارواح و اشباح نمایان است. اشعاری نظیر ایـده آل، سه تابلوی مریم، رستاخیز شهریاران ایران، کفن سیاه، نوروزینامه، عید نوروز، برگ باد برد را میتوان از بهترین اشعار رمانتیک عشقی نـام بـرد. وی ارزشهای جامعه را به چالش میکشید و بــه تابوهای آن حمله میکرد. عشقی علاوه بر سرودن شعر، زندگی متحول و پرفراز و نشیبی به ویژه در زمینههای سیاسی، اجتماعی، مطبوعاتی و هنری داشت.. عشقی، علاقه وافری به میهن خود داشت. وی وطن خواهی بی چون و چرا بود. آنچنان از تجسم تسلط بیگانگان بر وطنش دل آزرده و رنجور بود که نمیتوانست آرام بماند؛ البته وطنی که عشقی از آن سخن میگوید؛ جست وجوی ایران در ناب ترین معنی آن است. مسئله زن، حقوق زنان و دفاع از آنان جز اهدافی بود که عشقی به آنها پرداخته، او از دیدن سیه بختی و ظلم و ستم بر این طبقه ناراحت بود و تمام هم و غمش را صرف بهتر کردن اوضاع آنان کرده و در منظومههای زیبای خود از جمله: کفن سیاه و سه تابلوی مریم در باره بی حقی زنان سخن گفته است. نمایـشنامه کفـن سـیاه از نمایشنامههای تاریخی وی است که درآن، با نگـاه بـه گذشـته، بـه شـکوه ایـران باسـتان پرداخته است. کفن سیاه بیشتر به یک واقعـه میماند که شاعر، آن را درخواب یا رؤیا تجربه کرده است؛ نـه یـک اتفـاق یـا مـاجرایی کـه درعالم واقع رخ داده باشد. این اثر دارای دو بخش کلی است: نخـست تـا ظهـور «ملکـه کفن پوشان» است که نگاهی به گذشته تاریخ ایـران دارد و بخـش دوم بـه طور نمـادین، برداشتهای میرزاده از وضعیت زنان دوره وی است. میـرزاده عـشقی سـرانجام در دوازدهم تیر 1303 شمسی به دست مزدوران حکومت رضاخان به ضرب گلوله در سن 31 سالگی به قتل رسید.
شاعر فدایی وطن / به یاد شاعر فرهیخته میرزاده عشقی سید محمد رضا کردستانی
نویسنده : زهرا اقایی