درد قفسه سینه در کودکان و نوجوانان
درد قفسه سینه در کودکان و نوجوانان
درد قفسه سینه، علامتی شایع بین کودکان و نوجوانان است. خوشبختانه بهطورمعمول علت آن، قلبی نیست. میانگین سنی درد قفسه سینه کودکان ١١-١٤ سالگی است؛ ولی ممکن است در هرسنی حتی در چهارسالگی نیز دیده شود. شایعترین علت درد قفسه سینه کودکان، درد عضلانیاسکلتی است.
علل عضلانیاسکلتی شامل التهاب محل اتصال دندهها به استخوان جناغ، حساسبودن قسمت پایین استخوان جناغ، متحرکبودن دندههای قسمت پایینی قفسه سینه، کشیدگی و ضربه به عضلات دیواره قفسه سینه یا درد عضلانی با علت نامعلوم است. بهطورمعمول دردهای عضلانیاسکلتی در یک ناحیه مشخص است و با حرکت، نفس عمیق و با فشار دست شدت درد بیشتر میشود. اغلب چندثانیه تا چنددقیقه طول میکشد؛ ولی گاهی ممکن است طولانی نیز باشد. درصورتیکه تب و علایم تنفسی وجود نداشته باشد، اگر با دم درد سینه بیمار تشدید پیدا کند، احتمال علت عضلانیاسکلتی خیلی بالاست. علل قلبی درد قفسه سینه کودکان اگرچه زیاد شایع نیست، ولی بسیار مهم است. بعضی از بیماریهای قلبی کودکان ممکن است با درد قفسه سینه تظاهر یابند که عبارتنداز: افتادگی دریچه میترال، التهاب دیواره قلب (میوکاردیت)، التهاب پردههای قلب (پریکاردیت)، افزایش ضخامت دیواره قلب همراه با انسداد خروجی بطن چپ، تنگی دریچه آئورت، نامنظمیهای ضربان قلب و اختلال در خونرسانی عروق کرونر. اختلال در خونرسانی عروق کرونر در بزرگسالان اغلب ناشی از بیماری ارترواسکلروزیس (تصلب شرایین) است. در حالیکه در کودکان دراثر بیماری کاوازاکی (نوعی التهاب در دیواره عروق قلبی با علت نامعلوم)، ناهنجاریهای مادرزادی عروق کرونر یا ارتباط شریانیوریدی عروق کرونر است. اگر درد قفسه سینه همراه با تپش قلب، سرگیجه یا سنکوپ باشد اغلب بهدلیل بیماری قلبی است.
دردهای قلبی بهطور معمول با ورزش شروع و با استراحت بهتر میشوند. ماهیت فشارنده دارند و بسیار شدید و منتشر هستند و ممکن است با تعریق، تهوع و تنگی نفس همراه باشند. علل ریوی درد قفسه سینه کودکان و نوجوانان شامل اسم، سرفه مزمن، عفونت ریوی، عفونت مجاری هوایی (برونشیت)، وجود جسم خارجی در ریه و بهندرت بدخیمیها است. علل گوارشی درد قفسه سینه شامل بازگشت محتویات معده به مری (رفلاکس)، التهاب مری (ازوفاژیت)، التهاب معده (گاستریت) و گاها جسم خارجی است. درد قفسه سینه ناشی از اضطراب شدید در کودکان و نوجوانان بهدلیل تنفسهای تند است که باعث تغییر ترکیبات گازهای خونی (الکالوز تنفسی) و منقبضشدن عروق کرونر و درد میشود. تنفس سریع (هیپرونتیلاسیون) ناشی از اضطراب یا حملات پانیک میتواند همراه با درد قفسه سینه، تنفس سخت، سرگیجه و گزگز دستها باشد. بهطور معمول علت درد در این بیماران اسپاسم دیافراگم، اتساع معده ناشی از بلع زیاد هوا و اسپاسم عروق کرونر ناشی از الکالوز تنفسی است.
علل روحی- روانی
زمانی باید بهفکر علل روحیروانی باشیم که سایر علل جسمانی درد قفسه سینه پیش از آن از طریق بررسی کامل رد شده باشد. درد قفسه سینه بچههای بزرگتر بهطورمعمول با سایر مشکلات جسمی و اختلال خواب همراه است. زمینه روحیروانی در نوجوانها و بهخصوص در دخترخانمها شایعتر است و اغلب بهدنبال یک استرس روحی یا بهدنبال تشخیص اخیر یک بیماری جسمی در آنها دیده میشود. درد قفسه سینه با منشاءروحیروانی در خانوادههایی که سابقه بیماری قلبی دارند یا بهتازگی یکی از بستگان آنها بهعلت بیماری قلبی فوت کرده، شایعتر است.
دخترخانمها ممکن است بعد از اولین قاعدگی بهدلیل التهاب سینه یا فیبروکیستیک درد قفسه سینه داشته باشند؛ همچنین در پسرها که بزرگی یکطرفه یا دوطرفه سینه (ژنیکوماستی) دارند ممکن است بههمین دلیل درد قفسه سینه داشته باشند.گاهی بچههایی که انحراف ستون فقرات (اسکولیوز) دارند ممکن است بهدلیل تحت فشاربودن ریشههای عصبینخاعی، درد قفسه سینه داشته باشند. کودکانی که به زونا مبتلا میشوند چند روز قبل از ظهور علائم آن ممکن است در قسمتی از قفسه سینه درد سوزشی و بیحسی داشته باشند.
درمان
درمان بستگی به علت زمینهای دارد و بعد از تشخیص علت زمینهای درمان در همان راستا انجام میشود. بعد از بررسی بیمار در بیشتر مواقع دادن اطمینان کامل به بیمار و والدین درباره اینکه بیماری مهمی وجود ندارد، در کاهش درد و اضطراب آنها بسیار موثر است. در مواردی نیز ممکن است لازم باشد با نظر پزشک از مسکنهای ساده استفاده شود.