عصاره های ضد درد
عصاره های گیاهی ضد درد
از گذشتههای دور، پزشکان همواره به دنبال راههایی برای بهبود درد بودهاند. در میان روشها و مواد متنوعی که تا امروز برای این منظور پیشنهادشده، روغنها و اسانسهای گیاهی جایگاه ویژهای دارند. ویژگی متمایزکننده آنها، نهفقط تأثیرشان در تسکین درد، بلکه در این است که اغلب میتوانند علت به وجود آورنده درد را نیز بهبود بخشند. بهعنوانمثال اگر اسانس نعنافلفلی برای عضلات استفاده شود، علاوه بر تسکین درد، جریان خون موضع را نیز بهبود داده و از التهاب میکاهد. در این نوشته قصد داریم به برخی از مشهورترین اسانسهای گیاهی که برای تسکین دردهای مزمن به کار میروند و کاربرد آنها بپردازیم.
اسانس اسطو خودوس
اسطوخودوس با بوی مطلوب و ملایمش برای همه شناختهشده است. عصاره آن به خاطر اثرات آرام بخشی که دارد، میتواند درمانی مؤثر برای میگرن و سردردهای تنشی باشد. اسانس اسطوخودوس بهواسطه آثار ضدالتهاب و ضددرد خود میتواند دردهای عضلانی را بهبود بخشد. برای این منظور شما میتوانید چند قطره از این اسانس را با یک قاشق غذاخوری روغن کرچک یا روغن نارگیل مخلوط نموده و در محل درد ماساژ دهید. همچنین میتوانید این مخلوط را بهصورت بخور در اتاقخواب استفاده کنید یا آن را به آب وان اضافه کنید تا به این صورت درد شما بهبودیافته و خواب آسودهتری داشته باشید.
اسانس میخک
اسانس میخک از غنچههای نارس گیاه استخراج میشود. اسانس رقیق نشده میخک بسیار تندوتیز است و در مواجهه باپوست احساس سوزشی ایجاد میکند که البته در ادامه تبدیل به بیحسی میشود. از همین ویژگی بیحسکنندگی میخک میتوان برای تسکین درد دندان استفاده کرد. همچنین، چند قطره از این اسانس اگر با آب گرم مخلوط شود میتواند محلول شستشوی مناسبی برای تسکین گلودرد ایجاد کند که خواص ضد میکروبی نیز داراست. برای رفع ناراحتیهای عضلانی و مفصلی میتوانید اسانس میخک را با روغن جوجوبا یا روغنزیتون رقیق نموده و در موضع ماساژ دهید. اگر از سردرد رنج میبرید، کافی است چند قطره از اسانس میخک را با آب یا آبنمک رقیق کرده و آن را به پیشانی و گردن خود بمالید. بهعلاوه، تنها یک قطره از روغن میخک رقیق نشده میتواند سوزش و التهاب ناشی از نیش حشرات را برطرف کند.
اسانس بابونه
اسانسهای انواع مختلف بابونه همگی خواص ضددرد دارند و بنابراین میتوانند برای سردرد و دردهای عضلانی و مفاصل استفاده شوند. بهعلاوه آثار ضد نفخ نیز از خود نشان میدهند. هرچند اسانس بابونه رومی (بابونه گاوی) خواص ضد نفخ بهتری دارد و برای کودکان مناسبتر است. اسانس بابونه آلمانی با رنگ آبی تیره خود حاوی یک ترکیب ضدالتهاب قوی است که میتواند برای کاهش ناراحتیهای روده و دردهای کمر و نشیمنگاه مؤثر باشد.
اسانس نعنا فلفلی
این اسانس از قدیمیترین مواد گیاهی است که بشر از آن بهرههای دارویی برده است. بخش عمدهای از اسانس نعنافلفلی تشکیلشده از مادهای به نام”منتول” است که مسئول خواص درمانی آن نیز هست. منتول ضداسپاسم است و بنابراین در تعدادی فرآوردههای دارویی ضدتهوع و بهبوددهنده سوءهاضمه وجود دارد. همچنین منتول اگر بهصورت موضعی استفاده شود در بهبود درد نشیمنگاه و سردردهای تنشی کارآمد است. منتول ضداحتقان نیز هست، بنابراین میتواند بهصورت بخور در بهبود سردردهای ناشی از عفونتهای سینوسی مؤثر باشد.
اسانس اکالیپتوس
این اسانس یک ضداحتقان قوی با خواص ضدالتهابی است و بنابراین می تواند برای دردهای ناشی از عفونتهای سینوسی همینطور برای دردهای ناشی از آسیب عضلانی مفید باشد. البته ازآنجاییکه این اسانس بسیار قدرتمند است، باید هنگام استفاده روی پوست با روغن نارگیل رقیق شود. البته اگر اسانس اکالیپتوس را برای تسکین جراحت ناشی از گزش حشرات استفاده میکنید، بهتر است آن را بدون رقیق کردن به کار ببرید.
اسانس رزماری
اسانس رزماری هرچند بیشتر بهعنوان یک تقویتکننده حافظه و افزایشدهنده اشتها شناختهشده است، اما اثرات ضدالتهابی نیز دارد. شما میتوانید بخور آن را برای کاهش سردرد استفاده کنید، یا اینکه این روغن را بهصورت موضعی برای دردهای عضلانی و مفصلی ماساژ دهید. اسانس رزماری حتی میتواند تا حدودی در بهبود روماتیسم هم مؤثر باشد، هرچند نمیتواند جای درمان اصلی
را بگیرد.
اسانس فلفل قرمز
این اسانس تندوتیز که از دانههای فلفل قرمز استخراج میشود، قادر است شدیدترین ناراحتیهای عضلانی و مفصلی را تسکین دهد. باوجوداین، اسانس فلفل به علت قدرت بسیار بالا و همینطور ویسکوزیته و سفتی زیادش، لازم است با یک حامل مثل روغن نارگیل رقیق شود. فرم رقیقشده یک ترکیب بسیار مؤثر برای دردهای آرتریت و روماتیسم و ناراحتیهای مربوط به اعصاب حسی است.
اسانس زنجبیل
چه زنجبیل تازه و چه عصاره آن بهعنوان کمککنندگان هضم شناختهشده هستند، اما اسانس آن میتواند در تسکین درد تعدادی از بیماریهای خودایمنی مثل لوپوس، آرتریت روماتوئید و اماس مؤثر باشد. اسانس زنجبیل میتواند خورده شده، استنشاق شود یا بهصورت موضعی مورد مصرف قرار
گیرد.
همچنین، نسبت به سایر اسانسهای گیاهی، زنجبیل اثرات جانبی کمتری در درازمدت دارد. اما بازهم بهتر است مصرف طولانی آن تحت نظر پزشک باشد.
در مصرف اسانسهای گیاهی به چه نکاتی باید توجه کنیم؟
باید توجه داشت که روغنهای گیاهی تنها حاوی یک ماده مؤثر نیستند، بنابراین میتوانند اثراتی جز آنچه از آنها انتظار داریم نیز داشته باشند. همچنین مصرف درازمدت و خودسرانه فرآوردههای گیاهی اغلب قادر است عوارض شدیدی ایجاد کند. به همین دلایل بهتر است پیش از مصرف هر نوع فرآورده گیاهی با پزشک خود مشورت کنید. همچنین ممکن است برخی ترکیبات گیاهی برای شما حساسیتزا باشند، پس حتماً پیش از آغاز مصرف، آن فرآورده را روی بخش کوچکی از پوست خود مالیده و در طول یک شبانهروز آن قسمت را ازنظر سوزش، التهاب و قرمزی موردبررسی قرار دهید.