خون جگر شدن گاو خونی / پیگیری یک شعار مهم انتخاباتی درباره اینکه مرگ گاوخونی

خون جگر شدن گاو خونی / پیگیری یک شعار مهم انتخاباتی درباره اینکه مرگ گاوخونی

خون جگر شدن گاو خونی / پیگیری یک شعار مهم انتخاباتی درباره اینکه مرگ گاوخونی

شمارش معکوس برای بسته شدن زاینده رود بر سر زبان‌ها افتاده است. رودخانه‌ای که امسال در پی بارش‌های مناسب جوی، به منظور کشت بهاره کشاورزان از هفته دوم فروردین باز شد و زمزمه‌های بسته شدن آن تا پایان خرداد امسال هست. با اینکه به گفته مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای اصفهان «خروجی سد زاینده رود امسال افزایش یافته» اما با این همه شاید نتوان درد گاوخونی را با موقتی بودن زاینده رود درمان کرد. دردی که از سال شروع رود خشک به یک بیماری تبدیل شد و تالاب گاوخونی به عنوان نقطه پایانی زاینده‌رود نیز در سال‌های اخیر تبدیل به بیابان شد. در واقع از همان روزها بود که بحث حق و حقوق‌های محیط زیستی به میان آمد، بخشی که در آن پای زندگی مردم اصفهان وحتی پایتخت نشینان در میان است و در تبلیغات انتخاباتی هم جای خود را مشخص کرد که این موضوع نشان می‌داد با یک فاجعه زیست محیطی روبه‌رو هستیم. اما اینکه چقدر این شعارها بعد از انتخابات به واقعیت تبدیل شود، خود مسئله‌ای است که باید در آن تأمل کرد. شاید بارها و بارها در مورد تالاب گاوخونی حرف‌ها زده شده است، تالابی که با خشک شدن آن معلوم نیست، چه بر سر اصفهانی‌ها بیاید. مرده ریگ‌هایی که ممکن است سرطان را برای اصفهانی‌ها و دیگر نقاط کشور به ارمغان بیاورد.

خون جگر شدن گاو خونی / پیگیری یک شعار مهم انتخاباتی درباره اینکه مرگ گاوخونی

بر اساس نظر کارشناسان آخرین بار سال 84 بود که آب در تالاب گاوخونی به دلیل بارش‌ها و نزول برکات آسمانی به تالاب رسیده بود؛ اگرچه طی سال‌های گذشته کشاورزان با اختصاص بخشی از آب کشاورزی خود ثابت کردند اگر مسئولان مربوطه بخواهند آب به تالاب آن نیز می‌رسد، اما همیشه این خبرها تنها برای چند روز دوام داشته و پس‌ازآن به بایگانی سپرده شده است.

حالا وضعیت گاوخونی وخیم‌تر از این حرف‌ها است؛ لطف‌الله ضیایی کارشناس محیط‌زیست درباره ریزگردهای سمی تالاب گاوخونی و تاثیرات سوئی که دارد، می‌گوید: 4 ماه در سال یعنی از فصل تابستان تا اوایل پاییز مسیر باد از شرق به غرب است که «باد غالب» نامیده می‌شود، این باد تمامی ریزگردهای سمی را در این 4 ماه به اصفهان و سایر استان‌های هم‌جوار می‌رساند.

خون جگر شدن گاو خونی / پیگیری یک شعار مهم انتخاباتی درباره اینکه مرگ گاوخونی

استاندار اصفهان نیز بارها در نشست‌های مطبوعاتی و غیر مطبوعاتی از وضعیت تالاب گاوخونی و روزگاری که سپری می‌کند، سخن گفته است، حرف‌هایی که به گوش همه آشناست؛ اما در این بین هیچ‌گاه حرکتی از سوی سازمان‌های مربوطه برای احیای تالاب گاوخونی دیده نشده است.

رسول زرگرپور چندی پیش به اثرات مخرب زیست محیطی ناشی از قطع جریان آب رودخانه اشاره کرد و گفت: علاوه بر مشکلات ناشی از بی‌آبی، اثرات مخرب خشکی زاینده‌رود روی اکوسیستم منطقه قابل محاسبه نیست.

در این میان خشکی تالاب بین‌المللی گاوخونی تأثیر زیادی روی کویرزایی در منطقه نیز داشته و این موضوع خسارت‌های زیست‌محیطی زیادی از جمله کویرزایی روی منطقه دارد و در مورد احیای تالاب گاوخونی از دیگر تالاب‌ها عقب‌تر هستیم و باید جبران مافات کنیم. مکافاتی که هر بار با بسته شدن رودخانه روی خودش را بیشتر نشان می‌دهد و مشخص نیست که بعد از انتخابات ریاست جمهوری چه نسخه معقولی قرار است برای آن پیچیده شود. با توجه به اینکه به گفته کارشناسان محیط زیست، تالاب بین المللی گاوخونی در شرق اصفهان به دلیل کم آبی چند سال اخیر به یک کانون بحران زیست محیطی در منطقه تبدیل شده است و اهمیت این موضوع کمتر از دریاچه ارومیه نیست.

خشکسالی از حدود 10 سال پیش تاکنون گریبانگیر اصفهان شده و چند سالی است رودخانه زاینده رود که منشاء حیات این استان به شمار می‌آید، در بیشتر ماه‌های سال، خشک است و آبی در آن جاری نمی‌شود.

خون جگر شدن گاو خونی / پیگیری یک شعار مهم انتخاباتی درباره اینکه مرگ گاوخونی

به گفته فعالان محیط زیست اصفهان، تالاب گاوخونی محل زیست تعداد زیادی از فلامینگوهاست که اکنون از این تالاب مهاجرت کرده‌اند.

یکی از اعضای انجمن طبیعت یاران شهر «ورزنه» که در جوار تالاب گاوخونی قرار دارد، درباره آخرین وضع این تالاب به ایرنا گفت: مقداری ناچیز آب از چاه‌های محلی که کشاورزان از آن برای آبیاری استفاده می‌کنند، وارد این تالاب شده، اما به‌دلیل گرمای هوا و خشکی تالاب بسیار سریع تبخیر می‌شود.

احمد شهبازی با اشاره به اینکه «اکنون مقداری پساب فاضلاب صنعتی نیز از محل کانال«سگزی» وارد این تالاب می‌شود» گلایه داشت که قرار بود پساب تصفیه شده فاضلاب اصفهان به این تالاب سرازیر شود که هنوز این اتفاق نیفتاده است.

باز شدن آب پشت سد در دل زاینده رود برای کشت بهاره، هرچند کشاورزان منطقه را خوشحال کرد و خوشحالی جمعی مردم اصفهان را به دنبال داشت، اما کارشناسان آشنا با حوزه محیط زیست شک ندارند که رها‌سازی آب در طی مدت کوتاه، دردی از دردهای بی‌شمار زاینده رود را دوا کند. حتی «خاطره دادخواه»، عضو جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست اصفهان می‌گوید: «باز وبسته کردن آب به روی زاینده رود ممکن است به صدمات جبران ناپذیری برای اکوسیستم رودخانه و تالاب گاوخونی منجر شود. به اعتقاد او و سایر کارشناسان حوزه محیط زیست برای احیای اکوسیستم یک رودخانه یا تالاب باید شرایط ثابتی را برای طبیعت آن به‌وجود آورد».

خون جگر شدن گاو خونی / پیگیری یک شعار مهم انتخاباتی درباره اینکه مرگ گاوخونی

نویسنده : دریا قدرتی پور