آسیب‌های جسمانی استفاده از تلفن همراه

 تلفن همراه با ورود به دنیای ارتباطی انسان‌ها توانست بر سایر شیوه‌های ارتباطی مانند نامه، تلفن ثابت خانگی و اینترنت تاثیر بگذارد و برجسته بودن نقش خود را با اقتدار به آنها دیکته کند. سرکشی و جاه‌طلبی تلفن همراه او را وارد وادی‌های دیگر زندگی انسان‌ها کرد و خیلی سریع پا را از وظیفه اصلی و اولیه خود که همانا برقراری ارتباط بود فراتر گذاشت و وعده روزهای بهتر و قابلیت‌های بیشتر را به کاربران خود داد.

تلفن همراه باعث تحولات بی‌شماری در زمینه‌های فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی شد و با توجه به این تحولات بعضی از متخصصین معتقد به فرهنگ جدیدی به نام فرهنگ تلفن همراه هستند که در جامعه کنونی به وقوع پیوسته است. فرهنگی که موجب شده است افراد در خلال آن بازخوردهای ذهنی خود را ابراز کنند، پایبندی خود را به اعضای گروه نشان دهند و تردیدها، سوء‌ظن‌ها و اطمینان‌های خود را در روابط اجتماعی آشکار کنند. تلفن همراه موجب شد تا افراد بتوانند در فضایی خصوصی‌تر و به دور از مزاحمت اطرافیان با مخاطب خود ارتباط برقرار کنند، احساس تنهایی تا حدودی کاسته شود، امکان دسترسی به کمک آسانتر شود و دهها مزیت دیگر را برای کاربران خود به ارمغان آورد.

اما آیا این تمام ماجراست…!؟ آیا تلفن همراه همواره یک وسیله مفید است و هیچ ضرری ندارد؟ این سوالی است که مدتها ذهن روان شناسان، پزشکان و جامعه‌شناسان را به خود مشغول کرده است. در واقع متخصصین به اندازه عامه مردم معتقد به سرشار از فایده بودن گوشی‌های تلفن همراه نیستند و نیم نگاهی هم به مضرات مختلف این تکنولوژی محبوب و متداول جوامع انسانی دارند. تاثیر اشعه‌های منتشر شده از گوشی‌های تلفن همراه و مضرات آن در سلامت انسان، نقش تلفن همراه در مراودات اجتماعی و تاثیر آن بر ارتباطات انسانی و اعتیاد به تلفن همراه از جمله مسایل مرتبط با تلفن همراه است که دنیای علمی‌امروز را به چالش کشانده است…

گوشی‌های تلفن همراه نوعی اشعه الکترومغناطیسی را در فضا منتشر می‌کنند که متشکل از امواج الکتریکی و مغناطیسی است. این امواج انواع مختلف انرژی را در یک طیف الکترومغناطیسی منتشر می‌کنند. در سال ۱۹۸۰ تنها فرکانس رادیویی که منتشر می‌شد مربوط به رادیو و تلویزیون بود. اما امروزه وسایل زیادی مانند تلفن‌های همراه، رایانه‌های بدون سیم و بسیار دیگری از وسایل بدون سیم وجود دارند که فرکانس‌های رادیویی را منتشر می‌کنند. پیوستار فرکانس‌های رادیویی دارای انواع مختلف با کارکردهای متنوع هستند. اولین استاندارد تجاری مطرح شده برای اتصال به تلفن همراه در ایالات متحده آمریکا ۸۰۰ مگا هرتز بود در حالی که رادیو و تلویزیون سیگنال‌های خود را در پیوستار ۸۸ تا ۱۰۸ هرتز پخش می‌کنند. مطالعات تجربی به بررسی اثرات بالقوه فرکانس‌های رادیویی ( FR) بر سلامت و بهداشت انسانها می‌پردازند.

اساس این مطالعات مربوط به مطالب منتشر شده در سال ۱۹۹۰ بود که اثرات فرکانس تلفن‌های آنولوگ را که در سال ۱۹۸۰ محبوبیت خاصی داشتند نشان می‌دهند. استفاده مداوم از گوشیهای تلفن همراه، احتمال ابتلا به تومورهای مغزی را در کاربران به طرز قابل توجهی افزایش می‌دهد. بر این اساس، احتمال ابتلا به تومورهای مغزی در همان سمت از مغز که تلفن همراه بیشتر استفاده می‌شود بین ۴۰ تا ۲۷۰ درصد افزایش یافته است. در یک پژوهش که جهت بررسی آثار سوء گوشی‌های تلفن همراه در انگلستان و اسپانیا صورت گرفت در ۹۷ درصد کسانی که زیاد از تلفن همراه استفاده می‌کردند استرس، سردرد، خستگی، دلهره، مشکل در تمرکز، اختلال در حافظه، بی‌اشتهایی و مشکلات پوستی از آثار مشاهده گردید. استفاده پیوسته از تلفن همراه از حدود ۲۰ دقیقه به بالا می‌تواند با افزایش تدریجی حرارت بافت‌های مغز، سبب ایجاد تغییرات بیولوژیک در بافت مغز و در نتیجه کاهش شنوایی شود.

همچنین نتایج این تحقیقات نشان داد میزان جذب امواجی که از تلفن همراه به سمت گوش می‌آید، با توجه به فاصله تلفن همراه از گوش و فرکانس موج متفاوت است. وجود تومورهای خوش خیم در سیستم عصبی، گوش، اختلال در دستگاه گردش خون، اختلال‌های گوارشی، ایجاد ناباروری، آشفتگی خواب، کاهش صبر و بردباری کاربران را در ارتباط با استفاده از تلفن همراه در پژوهشهای مختلف به اثبات رسیده است. تحقیقات پژوهشگران سوئدی حاکی است که تلفن همراه در سلول‌های قرمز خون و دستگاه گردش خون، ایجاد اختلال می‌کند و بخصوص در اطفال، احتمال سرطان خون را افزایش می‌دهد. همچنین گزارش‌های دیگری هم مبنی بر تضعیف سیستم ایمنی بدن در اثر امواج تلفن همراه وجود دارد. برخی پژوهشها احتمال ناباروری کاربران تلفن همراه را مطرح می‌کنند و افرادی که بیشتر در معرض امواج تلفن همراه قرار دارند بیشتر افراد عادی احتمال دارد که نابارور شوند.

به دلیل اثرات زیان بار فرکانس‌های منتشر شده از تلفن همراه، کمیسیون ارتباطات فدرال( FCC ) معتقد است که تولیدکنندگان تلفن همراه باید قبل از ارائه محصولاتشان از امن و بی‌خطر بودن محصولاتشان اطمینان حاصل کنند. بنابراین تولیدکنندگان را ملزم می‌کند که قبل از عرضه محصولاتشان به بازار، باید از برچسپ SAR (میزان امواجی که بدن انسان از گوشی تلفن همراه جذب می‌کند و بوسیله MRI اندازه گیری می‌شود) استفاده کنند. حد مجاز SAR برای سر بوسیله کمیسیون ارتباطات فدرال۶/۱ وات در کیلوگرم اعلام شده است (حالتی که در آن میزان جذب در بالاترین حد خود قرار دارد و در تلفن همراه نزدیک به آنتن آن است). برای دیدن هولوگرام FCC که مقدار SAR مخصوص هر گوشی تلفن همراه (پشت باطری‌زده می‌شود) را نشان می‌دهد می‌توان به پایگاه اینترنتی در وب سایت FCC مراجعه کرد. با توجه به خطرات فزاینده استفاده مفرط از گوشی‌های تلفن همراه انتظار می‌رود که بسترهای فرهنگی مناسب، مخصوصا در ارتباط با کودکان که تمایل زیادی به استفاده از این وسیله دارند فراهم گردد و جایگاه تلفن همراه و آسیب‌های ناشی از آن در جامعه به عنوان یک واقعیت پذیرفته شود.

*روان شناس