بررسی لنز هوشمند بی سیم QX سونی

سال 2013 یکی از بهترین‌ سال‌ها در زمینه پیشرفت دوربین‌ها و سنسورهای عکاسی محصولات قابل حمل و کوچک بود. نوکیا از ابر سنسور 41 مگاپیکسلی در گوشی لومیای 1020 بهره برد و با فاصله نه‌چندان زیاد، سونی از سنسور پیشرفته، اما جمع و جور 20 مگاپیکسلی خود در گوشی اکسپریا Z1 رونمایی کرد. سونی که خود یکی از پیشگامان توسعه دوربین‌ها و علی الخصوص سنسورهای پیشرفته در دنیاست، در یک قدم مثبت و با یک ایده تأثیر گذار، مجموعه‌ مکملی با عنوان لنزهای QX را برای تقویت قدرت عکاسی محصولات قابل حمل معرفی نمود. در ادامه به بررسی  QX10 سونی خواهیم پرداخت و نقاط قوت و ضعف آن را بر خواهیم شمرد.

سونی دو لنز بی‌سیم QX10 و QX100 را همزمان معرفی و وارد بازار نمود. QX10 کوچک‌تر از دیگری است و از بزرگنمایی کمتری نیز برخوردار است. QX10 با قیمت حدود 249 دلار و QX100 با قیمت حدود 499 دلار روانه بازار جهانی شده‌اند.

دفتر سونی یکی از لنزهای پیشرفته QX10 را برای بررسی در اختیار زومیت قرار داد.

طراحی و سخت افزار

QX10 بسیار جمع و جور و دقیق طراحی شده است. به‌نظر می‌رسد سونی در طراحی این لنز تمام تلاش خود را برای کوچک شدن و سبک کردن آن بکار گرفته که نتیجه آن لنزی تقریبا جمع‌و جور با وزن منطقی 105 گرم است. بیشتر بدنه این لنز از جنس آلومینیوم ساخته شده اما گیره‌های پشتی و درب باتری از جنس پلاستیک است.

گیره پشتی، از لنز جدا می‌شود و از این طریق می‌توان به درپوشش پشت لنز دسترسی داشت که در آن درگاه میکرو USB، درگاه میکرو SD برای اتصال کارت حافظه و همچنین باتری دستگاه وجود دارد که ظرفیت آن مشخص نیست.

یکی از نکاتی که سونی به آن توجه ویژه‌ای داشته، استفاده آسان از این لنز است. به‌همین منظور علاوه بر اینکه کاربر قادر است لنز را به‌صورت جدا حمل کرده و به‌کمک کلید شاتر تعبیه شده بر روی آن از هر منظره‌ای عکاسی کند، می‌تواند آن را بصورت بی‌سیم به تلفن هوشمند یا تبلت متصل کرده و از طریق آن فرآیند تصویر برداری را کنترل نماید. لنز هوشمند QX سونی به کمک گیره‌های تعبیه شده در پشت آن، بر روی گوشی هوشمند نیز سوار می‌شود. گیره‌های به‌صورتی کشویی طراحی شده‌اند تا برای سایزهای متفاوت گوشی‌های مختلف مناسب باشند و بتوان لنز را بر روی رنج وسیعی از گوشی‌هاسوار کرده و از کیفیت عکاسی با آن لذت برد.

مشخصات فنی لنز QX10

• لنز اپتیکال با بزرگنمایی 10 برابر
•  F3.3 واید تا F5.9 تله
• فاصله کانونی 4.45 تا 44.5 میلی متر
• نوع لنز Sony G
• سنسور 18 مگاپیکسل Exmor R CMOS در ابعاد 1/2.3 اینچ معادل 7.76 میلی متر
• پردازنده داخلی BIONZ با قابلیت تشخیص چهره
• ایزو از 100 تا 3200 در حالت خودکار، 100 تا 12800 در حالت Superior Auto و 100 تا 1600 در حالت Program
• قابلیت‌های HDR، اتوفوکوس و فوکوس دستی
• اتصال NFC و WiFi

در کل طراحی این لنز چه از نظر سایز و اندازه و چه از نظر وزن مثبت ارزیابی می‌شود، هرچند که در نسل‌های آینده امکان کوچک‌کردن ابعاد آن دور از ذهن نیست. جزییات دقیق در طراحی نیز برای نسل اول یک محصول، قابل ستایش است و امیدواریم در نسل‌های آینده بهبود بیشتری در این بخش حاصل گردد.

نحوه عملکرد محصول

QX10 سونی در حقیقت یک دوربین کامل به‌شمار می‌رود که فاقد نمایشگر یا منظره‌یاب است. این لنز از طریق بی‌سیم و اتصال وای-فای اطلاعات را برای پردازش به گوشی هوشمند شما ارسال می‌کند. اما برای اتصال در ابتدا باید نرم‌افزار‌های مخصوص لنز را از گوگل پلی و با نام‌های ‌QX-10/100 SYNC to Cloud و Sony’s PlayMemories دانلود کرده و بر روی گوشی یا تبلت خود نصب کنید. اگر وسیله شما از اتصال NFC پشتیبانی کند، فقط لازم است لنز را به گوشی نزدیک کرده تا اتصال برقرار شود. اما اگر گوشی هوشمند شما فاقد NFC باشد، باید با روشن کردن وای فای گوشی به دنبال هات‌اسپاتی که توسط لنز ایجاد شده بگردید و رمز اتصال یکتایی که در پشت درب باتری لنز حک شده است را برای اتصال وارد کنید. فرآیند اتصال برای بار اول کمی گیج کننده و وقت‌گیر خواهد بود، اما دفعات بعد این‌کار به سادگی میسر خواهد شد. در حقیقت یکی از بزرگ‌ترین ایرادهایی که به محصول وارد است، فرآیند اتصال لنز به تلفن‌هوشمند است، چرا که با هر بار خاموش و روشن شدن لنز، اتصال دوربین به تلفن نزدیک به 10 ثانیه طول می‌کشد. بدین ترتیب ممکن است صحنه‌های عکاسی مورد نظر شما از دست برود.

علاوه بر زمان اتصال، مدت زمان 2 تا 3 ثانیه لازم است تا بعد از شکار هر عکس، عملیات انتقال آن از لنز به گوشی از طریق بی‌سیم انجام شود. به‌هر حال تنها موردی که در ساخت این لنز درنظر گرفته نشده است، سرعت بالا برای شکار صحنه‌های عکاسی ناگهانی است.

البته شما می‌توانید بدون اتصال لنز به تلفن و از طریق دکمه شاتر روی خود دوربین نیز عکاسی کنید، اما از آنجایی که لنزهای بی‌سیم سونی فاقد منظره یاب (View Finder) یا صفحه نمایش هستند، احتمالا تصویر نهایی با آنچه انتظار دارید متفاوت خواهد بود! در چند باری که ما به این روش حسی با QX10 عکاسی کردیم، یا فوکوس بر روی یک شی ناخواسته انجام شده بود یا کادر بندی منظره با آنچه انتظار داشتیم کاملا متفاوت بود یا بزرگنمایی بیش از حد انجام شده بود. هرچند قرار نیست از این لنز بدون اتصال به تلفن یا دیگر ابزارهای هوشمند استفاده نمایید، با این حال اگر تمایل داشته باشید می‌توانید چشم بسته عکاسی کنید!

بعد از برقراری اتصال میان گوشی و لنز، امکان ثبت عکس از طریق فشار دکمه شاتر تعبیه شده بر روی لنز علاوه بر لمس شاتر مجازی بر روی صفحه گوشی هوشمند، میسر است. استفاده از زوم اپتیکال 10 برابر نیز هم از طریق کلید سخت افزاری بر روی لنز و هم از طریق رابط کاربری نرم افزار موجود در موبایل فراهم است. سایر تنظیمات نیز به‌خوبی از طریق اپلیکیشن موبایل در دسترس می‌باشند.

یکی دیگر از مشکلاتی که در حین عکاسی با QX10 ممکن است به دفعات پیش‌آید و شما را تا حدی ناامید کند، قطع اتصال گوشی و لنز است. همچنین تصاویر نمایش داده شده در گوشی نسبت به تصویر شکل گرفته بر روی سنسور با تأخیر معنادار و گاهی آزاردهنده همراه است. گاهی اوقات نیز نمایش تصویر بر روی گوشی برای چند ثانیه متوقف می‌شود. همه این موارد به محدودیت‌های تکنولوژیکی و بیشتر از آن به باگ‌های نرم‌افزاری مربوط می‌شوند که انتظار می‌رود در بروزرسانی‌های بعدی این مشکلات اساسی به حداقل برسند. کمی پس از اتمام بررسی این لنز هوشمند، سونی بسته بروز رسانی را برای آن منتشر نمود که در لیست تغییرات انجام شده، کاهش تاخیر نمایش تصویر و همچنین پایداری در ارتباط بین تلفن و لنز ذکر شده است و این بدین معناست که احتمالا مشکلات اشاره شده، برطرف شده‌اند.

از آنجایی که ارتباط بین لنز و تلفن بصورت بی‌سیم برقرار می‌شود، می‌توان کارهایی را با لنز هوشمند سونی انجام داد که انجام آن‌ها با تلفن‌های هوشمند یا غیرممکن است یا دشوار. به عنوان مثال شما می‌توانید لنز را از تلفن جدا نموده و بر روی جای ثابتی قرار دهید و پس از کادربندی تصویر با خیال راحت دکمه شاتر را روی تلفن فشار دهید و نگران لرزش ایجاد شده دستتان به دلیل فشار دکمه شاتر نباشید، چرا که لنز در جای ثابتی قرار گرفته و با فشار انگشت بر روی صفحه لمسی تلفن تکان نمی‌خورد. شما همچنین می‌توانید از این طریق به عکاسی پرتره از خود بپردازید و هزاران ایده خلاقانه دیگر را عملی کنید.

نرم افزار

سونی برای اتصال لنز به تلفن یا تبلت، یک نرم افزار اختصاصی به نام PlayMemories Mobile را آماده کرده که بصورت رایگان از طریق گوگل پلی برای ابزارهای اندرویدی و اپ استور برای آیپد و آیفون در دسترس است. برای اتصال لنز به تلفن، وجود این نرم‌افزار ضروری است، اگر ابزار NFC داشته باشد، بصورت خودکار به گوگل پلی راهنمایی می‌شوید تا نرم افزار مربوطه را دانلود کنید.

اتصال بین لنز و تلفن از طریق Wi-Fi انجام می‌شود و اگر هر تلفن شما NFC داشته باشد بدون نیاز به وارد کردن رمز عبور و تنها با نزدیک کردن لنز و تلفن به یکدیگر قادر به برقراری ارتباط بین دو ابزار خواهید بود در غیر اینصورت رمز اتصال وای-فای در پشت درب باتری درج شده است و باید آن را وارد کنید.

از طریق این نرم افزار امکان کنترل دوربین در تلفن هوشمند وجود دارد و علاوه بر عکس یا فیلم برداری، قادر به تنظیم بزرگ نمایی یا کوچک نمایی، و همچنین تغییر حالت‌های عکس برداری خواهید بود. برای عکاسی سه حالت در نظر گرفته شده است. حالت Intelligent Auto که براساس شرایط محیط، تنظیمات بهینه را انتخاب می‌کند، Superior Auto که تنظیمات را بصورت خودکار انجام می‌دهد اما امکان تغییر برخی از ابزارهای عکاسی مانند فعال کردن حالت مایکرو را میسر می‌کند. در حالت سوم نیز که Program نامیده شده، کاربر می‌تواند برخی از تنظیمات مانند تنظیم نور سفید یا میزان نوردهی را بصورت دستی انجام دهد. اما امکانات این نرم افزار به مراتب کمتر از نرم افزار دوربین تلفن‌های هوشمند اندرویدی است.

از جمله قابلیت‌هایی که در نرم افزار PlayMemories Mobile سونی وجود ندارد، می‌توان به عدم نمایش طول عمر باتری اشاره کرد. البته بر روی خود لنز یک نشانگر کوچک برای نمایش میزان شارژ باقی مانده دستگاه در نظر گرفته شده است.

وقتی تلفن و دوربین با هم جفت شدند، عکس‌های گرفته شده هم بر روی کارت حافظه ذخیره می‌گردند و هم بصورت خودکار به تلفن منتقل شده و در فولدر مربوطه ذخیره می‌شوند تا کاربر به راحتی قادر به ویرایش آنها در تلفن خود شده و اگر تمایل داشت تصاویر را در شبکه‌های اجتماعی به اشتراک بگذارد. برای این منظور نیز اندروید و iOS نرم افزارهای متنوعی را در اختیار کاربر قرار می‌دهند.

تنها مورد آزار دهنده در این بخش مربوط به تاخیر در نمایش تصاویر زنده در تلفن است که گه گاه با تاخیر و در برخی شرایط نیز با قطع و وصلی همراه است.

باتری

با هر بار شارژ باتری QX10 تقریبا می توان حدود 220 عکس گرفت که بسته به نوع تصاویر و شرایط محیط چند عکس کمتر و بیشتر خواهد شد. اما اگر بخواهید با آن فیلم برداری کنید باتری به سرعت خالی می‌شود و حدود 15 دقیقه فیلم برداری را پشتیبانی می‌کند، چرا که ارتباط مستمر بی‌سیم بین لنز و تلفن منجر به افزایش مصرف انرژی می‌شود. اما از آنجایی که لنز QX10 سونی از طریق درگاه micro USB شارژ می‌شود، می‌توانید آن را در زمان عکس برداری به درگاه USB تلفن خود وصل کنید تا از طریق آن شارژ شود، اما در این حالت نیز باتری تلفن‌تان با سرعت به مراتب بیشتری خالی می‌شود. راه حل دیگر نیز اتصال آن به باتری‌های پرتابل همراه است که امروزه در انواع و اقسام یافت می‌شوند.

کیفیت عکاسی

از آنجایی که QX10 مجهز به یک سنسور نسبتا بزرگ 1/2.3 اینچی است، کیفیت تصویر برداری آن یک سر و گردن بالاتر از تلفن‌های هوشمندی است که عموما از سنسور کوچک‌تر بهره می‌برند. از طرفی این لنز از بزرگنمایی 10 برابر پشتیبانی می‌کند که امکان تجربه آن در تلفن‌های هوشمند وجود ندارد و به راحتی می‌توان از طریق آن بر روی سوژه‌هایی که حدود 20 متر با شما فاصله دارند، بزرگنمایی کرد و تصاویر واضحی را شکار کرد، موضوعی که در تلفن‌های هوشمند، قادر به انجام آن نخواهید بود.

کیفیت عکس برداری در نور مناسب بهتر از دوربین تلفن‌های هوشمند رایج بازار همچون Xperia Z1، LG G2 یا Galaxy S4 است، مخصوصا اگر نیاز باشد از سوژه‌ای که فاصله زیادی از شما دارد، عکاسی کنید. اما بازده آن در عکس برداری در نور کم همچنان چنگی به دل نمی‌زند و وقتی میزان ایزو از 800 بیشتر شود، جزئیات تصویر به شکل محسوسی کاهش یافته و موتور پردازش تصویر نیز پیکسل‌ها را در هم ادغام می‌کند و نتیجه نهایی مطلوب نخواهد بود. نگاهی به تصاویر گرفته شده با لنز QX10 سونی بیندازید:

در صورت تمایل می‌توانید این تصاویر را در رزولوشن و سایز اصلی در صفحه فیلکر زومیت مشاهده کنید. همچنین لازم است بدانید که لنز بی‌سیم QX10 سونی فاقد فلاش است.

جمع‌بندی

Qx10 سونی حاصل یک ایده جذاب و جدید از سونی برای بهبود عملکرد دوربین‌های تلفن‌های هوشمند و تبلت‌ها به‌ شمار می‌رود. کیفیت ساخت لنز و کیفیت تصاویر ثبت شده توسط آن نسبتا راضی کننده است. البته ایراداتی نیز به طرز کار این لنزها به‌خصوص نسبت به طولانی شدن زمان اتصال و آماده به کار شدن دستگاه برای شکار سوژه‌ها وارد است.در مجموع شاهد عرضه‌ی نسل اول این محصول هستیم و انتظار می‌رود که سونی با برطرف سازی عیوب این محصول، آن را کاربردی‌تر نماید.

QX سونی تقریبا یک دوربین دیجیتال کامل به‌شمار می‌رود که تنها فاقد نمایشگر است. به‌همین دلیل قیمت آن نیز نسبت به دوربین‌های کامپکت هم رده خود آنچنان پایین‌تر نیست که این نکته توجیه اقتصادی را برای خرید آن از بین می‌برد. شاید خرید یک دوربین کامپکت مناسب که سایز نسبتا کوچکی دارد منطقی‌تر از لنز بی‌سیم QX باشد. اما از طرفی لنزهای بی‌سیم سونی ارتباط بسیار خوبی را با تلفن هوشمند شما برقرار می‌کنند و از این رو می‌توانید تصاویر گرفته شده با لنز را  ویرایش نموده و به طرق مختلف به اشتراک بگذارید. به لطف پیشرفت تکنولوژ‌ی، سنسورهای ساخته شده برای گوشی‌های هوشمند پیشرفت قابل ملاحظه‌ای کرده‌اند. هم اکنون و به لطف فناوری لرزش گیر اپتیکال (OIS) و به‌کارگیری آن‌ها در گوشی‌های هوشمند، عکاسی در شب نیز که از نقاط ضعف بزرگ در دوربین‌های گوشی‌های هوشمند به‌شمار می‌رود، کمرنگ شده است. همین افزایش کیفیت تصویر گوشی‌های هوشمند، فاصله آن‌ها را نسبت به دوربین‌های کامپکت و نظایر آن‌ها مثل لنز QX سونی کم‌تر کرده است، اما نمی‌توان از قابلیت زوم اپتیکال نیز صرف‌نظر کرد که QX به خوبی از آن پشتیبانی می‌کند. به هر حال سونی با ارائه لنزهای بی‌سیم خود شاخه جدیدی را در لوازم جانبی تلفن‌های هوشمند و همچنین دوربین‌های عکاسی تعریف نموده که احتمالا در آینده شاهد محصولات جذابی در این شاخه خواهیم بود. اگر قیمت این لنزها کمی ارزان‌تر شود و ارتباط بین آن‌ها با تلفن هوشمند پایدارتر گردد، استقبال کاربران نیز از آن‌ها بیشتر خواهد شد.

نقاط قوت

• محصول خلاقانه با امکان برقراری بی‌سیم به ابزارهای دیگر
• سنسور بزرگ به همراه کیفیت عکس برداری قابل قبول
• امکان اتصال به ابزارهای هوشمند مبتنی بر اندروید و iOS
• طراحی کوچک، وزن سبک و قابلیت حمل آسان
• قابل نصب بر روی انواع مختلف تلفن‌های هوشمند

نقاط ضعف

• باتری نه چندان قوی
• تاخیر در نمایش تصاویر در تلفن هوشمند

امکانات نرم افزاری محدود برای عکاسی