شب یلدای امسال دقیقا چند ساعت و چند دقیقه است؟

جزئیات نجومی طولانی‌ترین شب سال

شب یلدا

ایرانی‌ها از قدیم تسلطی خاص به علم نجوم داشته‌اند که شب یلدا برایشان شبی خاص و ویژه بوده است. اما طولانی‌ترین شب امسال دقیقا چقدر خواهد بود که ایرانی‌ها آن برای لحظاتی بیشتر در کنار هم بودن جشن می‌گیرند؟

‏به گزارش ستاره ها؛ کوتاه و بلند شدن شب‌های سال یکی از اتفاقاتی است که انسان هر روز با آن مواجه می شود و اهمیت مهمی در زندگی روزمره مردم داشته و دارد. همین مسئله سبب شده نحوه زندگی در کشورهایی که طول شب و ‏روز آنها تنها چندساعت است با کشورهایی که تقریباً طول و شب روز آنها با هم برابر است، تفاوت آشکاری داشته باشد.‏ ایرانی‌ها اما از بسیار قدیم با احاطه به علم نجوم از این تغییر مطلع بوده‌اند و شب یلدا را با سنت‌های ویژه ای در نظر گرفته‌اند. این در حالی است که شب یلدا گاهی فقط یک دقیقه یا حتی کمتر با شب‌های قبل و بعد خود تفاوت دارد. با پشت سر گذاشتن اول مهر که برابری شب و روز در کل کره زمین اتفاق می افتد، به مرور در نیمکره شمالی به طول شب ها اضافه و از طول روزها کاسته می شود و در نهایت  در شب اول زمستان طولانی ترین شب سال یا همان یلدا اتفاق می‌افتد.
شامگاه روز دوشنبه ۳۰ آذر ۱۳۹۴، لحظه غروب خورشید ساعت ۱۶:۵۵ دقیقه و طلوع خورشید در بامداد سه شنبه اول دی ماه، ساعت ۷:۱۲ دقیقه خواهد بود که با این حساب طولانی ترین شب سال با مدت زمان ۱۴ ساعت ۱۷ دقیقه رقم می خورد.

روز سه شنبه ساعت ۸:۱۸ دقیقه خورشید به نقطه انقلاب زمستانی می رسد و در پایان طولانی ترین شب سال، روز اول دی ماه کوتاه ترین روز سال در نیمکره شمالی خواهد یود. شب یلدا یا شب چله از لحاظ نجومی اول زمستان و برابر با انقلاب زمستانی است. خورشید در حرکت سالیانه خود در اول زمستان در جنوبی ترین نقطه شرق طلوع کرده و در جنوبی ترین نقطه غرب غروب می کند و با کم شدن زاویه حرکتی خورشید در آسمان در این زمان ما شاهد بلندترین شب سال و کوتاه ترین روز سال هستیم چرا که مدار حرکت زمین با دایره البروج ۲۳/۵ درجه اختلاف دارد و در نقطه انقلاب زمستانی زمین به پایین ترین حد خود و بیشترین اختلاف با مدار دایره البروج می رسد که۲۳/۵ – درجه است. ولی از انقلاب زمستانی و یا شب چله به بعد خورشید از جنوبی ترین نقطه شرق و غرب فاصله گرفته و کم کم به نقطه شرق و غرب نزدیک شده تا به اعتدال بهاری برسد.

ایرانیان باستان به این تقسیمات زمان و تفاوت طول شبانه روز و به صورت طبیعی زوایای بین مدارات اشراف کامل داشته‌اند و آن را در محاسبات خود لحاظ می کردند. فراموش نکنید که یلدا واژه ای سریانی به معنای تولد است که به زایش مهر تابان پس از شبی طولانی اشاره دارد.