نوروپاتی دیابتیک چیست ؟
نوروپاتی دیابتیک | در حالی که بسیاری از افراد میدانند که دیابت بر میزان قند خون تاثیر میگذارد، ممکن است باعث ایجاد آسیب عصبی در الگویی شود که ابتدا روی دستها و پاها تاثیر میگذارد. این آسیب به سیستم عصبی، نوروپاتی دیابتیک (diabetic neuropathy) نامیده میشود و میتواند عواقب مستقیم روی پاهای شما داشته باشد.
علائم نوروپاتی دیابتی ممکن است تا چندین سال پس از تشخیص دیابت شما ظاهر نشوند. سطوح قند خون بالا، که هایپرگلایسمی نیز نامیده میشود، میتواند به دیوارههای رگهای خونی که از اعصاب شما تغذیه میکنند آسیب بزند و باعث آسیب عصبی میشوند. به همین دلیل است که کنترل سطح قند خونتان با دارو، رژیم غذایی و ورزش مناسب برای کمک به پیشگیری از نوروپاتی دیابتی ضروری است.
آسیب عصبی ممکن است باعث احساس مور مور شدن دردناک یا سوزش در کف پاها و پاها شود. اما حتی بدتر از آن این است که احساس حفاظتی کاهش یافته در پای خود را تجربه میکنید، یک عارضه که نوروپاتی محیطی نامیده میشود، جایی که شما از فشار، درد، گرما و سرما بیاطلاع میشوید. به عنوان مثال، اگر شما مبتلا به پینه، ترک خوردگی پوست و زخم در پای خود باشید بدون آنکه متوجه آنها شوید، خطر ابتلا به عفونت در کف پا و پا در شما افزایش مییابد.
علت بیماری نوروپاتی با شیوع بالا در افراد دیابتی
سطوح گلوکز و چربی بالای خون، و محصولات فرعی سمی که در طول سوخت و سازشان تولید میکنند، تصور میشود که علل اصلی نوروپاتی در ارتباط با دیابت هستند. با این حال، کنترل قند خون خوب در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 میتواند نوروپاتی را به میزان 60 درصد کاهش دهد.
مزایای کنترل قند خون خوب در افراد مبتلا به دیابت نوع 2، نسبتا معتدلتر است. بهبود سطوح چربی همچنین ممکن است بروز آسیب عصبی در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 را کاهش دهد.
علائم نوروپاتی دیابتیک
اکثر افراد مبتلا به نوروپاتی دیابتی نمیدانند که آسیب عصبی دارند، تا زمانی که در غربالگری عادی توسط پزشک تشخیص داده شود.
علائم عادی از فرد به فرد متفاوت است، اما ممکن است شامل یک یا چند نشانه از جمله بیحسی، سوزن سوزن شدن، مور مور شدن، ناراحتی یا ضعف باشد که معمولا در هر دو پا شروع شده و به طور متقارن در پاها (مانند جوراب ساق بلند) گسترش مییابد.
حدود نیمی از افرادی که مبتلا به نوروپاتی دیابتی هستند، درد قابل توجهی در پاهای خود و افزایش حساسیت به محرکهای دردناک را تجربه میکنند (به عنوان درد نوروپاتیک یا نوروپاتی دردناک شناخته میشوند). درد نوروپاتیک اغلب در شب بدتر است و میتواند به طور جدی الگوهای خواب را مختل کند.
این علائم میتوانند تاثیر مهمی در سلامت و تندرستی داشته باشند زیرا:
- مشکلات تعادل، خطر افتادن را افزایش میدهد.
- ضعف منجر به بدشکلی در پاها، مانند انگشتان چکشی یا چنگالی و پینه پا میشود.
- بیحسی بدان معنی است که صدمه به پاها ممکن است غیر قابل فهم باشد.
با هم، اینها میتوانند به تشکیل یک زخم پا منجر شوند.
عوامل خطر برای نوروپاتی دیابتیک
هر چه افراد به مدت طولانیتر دیابت داشته باشند، و هرچه کنترل دیابتشان بدتر باشد، بیشتر احتمال دارد که مبتلا به نوروپاتی دیابتیک شوند.
افرادی که عوارض دیابت را در جاهای دیگر بدن خود (مانند کلیهها، قلب و چشمها) تجربه میکنند نیز به احتمال زیاد در معرض نوروپاتی هستند، مانند علائم یکسان که باعث میشوند این مشکلات همچنین منجر به نوروپاتی شوند. سیگار کشیدن، فشار خون بالا و داشتن اضافه وزن نیز احتمال این را بیشتر میکند که افراد مبتلا به دیابت دچار آسیب عصبی شوند.
عوارض نوروپاتی دیابتی
در حالی که خود آسیب عصبی ناخوشایند و گاهی اوقات ناتوان کننده است، مسئله حتی بزرگتر در مواجهه با نوروپاتی دیابتی این است که میتواند باعث ایجاد سایر عوارض شدید شود که میتوانند بسیار خطرناک و حتی تهدید کننده زندگی باشند. این عارضهها عبارتند از:
- آسیب به عروق خونی و قلب، افزایش خطر بیماری قلبی عروقی و مرگ و میر
- قطع عضو که پس از عفونت شدید یا پوست زخمی شده و تجزیه بافت نرم ضوروری است، نواحی از بدن که به احتمال زیاد توسط آسیب عصبی ناشی از دیابت تحت تاثیر قرار میگیرند، پاها و کف پا هستند، به همین دلیل بیشترین قطع مربوط به دیابت هر سال بر روی این قسمتهای بدن انجام میشود.
- درد مفصلی یا بدتر شدن و از دست دادن حس، تورم، بیثباتی و گاهی اوقات بدشکلی
- عفونتهای شدید مکرر، زیرا آسیب عصبی و التهاب میتوانند باعث کمبود ایمنی و تکثیر باکتریها شوند.
- ناتوانی در احساس علائم هایپرگلایسمی، که میتوانند علائم را طولانیتر و بدتر کنند.
- آب مروارید، کوری تدریجی، تاری دید و از دست دادن بینایی یا کوری
درمان نوروپاتی دیابتیک دردناک
اگر شما نوروپاتی دیابتی دارید، پزشک ممکن است داروهای ضد افسردگی، ضد تشنج، یا مواد مخدر را برای کمک به علائم تجویز کند. نتایج ممکن است غیر قابل پیش بینی باشند، بعضی از بیماران تسکین مییابند و برخی دیگر اثر کمتری دارند یا هیچ تاثیری ندارند. این داروها همچنین میتوانند عوارض جانبی قوی ایجاد کنند، که اغلب شامل تسکین است. اما روشهای غیرپزشکی و غیر دارویی دیگری نیز هستند که میتوانند در مورد این بیماری مؤثر باشند که عبارتاند از:
- کنترل سطوح قند خون
- رژیم غذایی سالم را دنبال کنید
- ورزش کنید و فیزیو تراپی را امتحان کنید
- قرار گرفتن در معرض سموم را کاهش دهید و سیگار را ترک کنید
- استرس را کنترل کنید
- درد را به طور طبیعی کاهش دهید
- از پوست و کف پای خود محافظت کنید
دسترسی به منبع : diabetic neuropathy
بیشتر بخوانید :
دیابت در کمین کودکان مبتلا به کرونا