نکاتی برای داشتن زانوهای سالم
زانو بهعنوان بزرگترین مفصل بدن شناخته میشود. این عضو در ظاهر بهصورت یک مفصل لولایی است ولی درواقع مفصل پیچیدهای است که به غیر از خم و راست شدن، حرکات چرخشی تیز از آن مشاهده میشود. برخی اوقات هنگام راه رفتن، دویدن و حتی نشستن دچار مشکلاتی میشویم که بعضاً نگرانیهایی در ما به وجود میآید که آیا زانوی ما بیمار است؟
برای پاسخ به این سؤال و اینکه چه نکاتی را باید برای داشتن زانوی سالم رعایت کنیم؟ گفتگویی با دکتر مهدی مویدفر، فوق تخصص جراحی زانو ترتیب دادیم که در ادامه میخوانید.
** چه علائمی نشان میدهند که زانو بیمار است؟
در مورد علائمی که نشان میدهند فرد دچار مشکلات زانو شده میتوان به این موارد اشاره کرد:
* درد زانو: مهمترین علامت وجود مشکل در زانو ، درد هست که ممکن است بهصورت مستمر یا بهصورت گاهگاه به دنبال فشار به زانو رخ دهد. درصورتیکه دچار درد زانو شدید و با رعایت و عدم فشار به زانو این درد برطرف نشد ممکن است شما دچار مشکلی در زانوی خود شده باشید.
* تورم زانو: اگر شما حس میکنید بهتدریج تورم زانو پیدا کردید و در یک زانو نسبت بهزانوی دیگر از تورم بیشتری برخوردار هستید امکان وجود مشکل در زانو وجود دارد.
* آب آوردن زانو: به دنبال بیماری زانو ممکن است مایع مفصلی در این عضو تجمع و افزایش پیدا کند و زانو آب آورده و دچار مشکل شود.
*محدودیت حرکت زانو: زانویی که قبلاً راحت خم و راست میشده ولی در حال حاضر نمیتواند بهخوبی خم شود بیمار است. همچنین وقتی شما روی زمین مینشینید و به دنبال درد و ناراحتی زانو این عضو کاملاً صاف نمیشود و روی زمین قرار نمیگیرد نشاندهنده وجود التهاب در زانو است.
*بیثباتی زانو: بیثباتی یا بهاصطلاح لق زدن زانو نشان میدهد که این عضو از ساختار حمایتی خوبی برخوردار نیست و بیمار است.
*قفلکردن زانو: وقتی شما زانوی خود را خم میکنید و به دنبال ناراحتی و گیرکردن زانو قادر نیستید این عضو را باز کنید دچار مشکل در زانو شدهاید.
درصورتیکه دچار هریک از علائم مذکور شدید حتماً به پزشک مراجعه کرده تا مشکل تحت بررسی و تشخیص قرار گیرد و درمان لازم صورت بگیرد.
**چه نکاتی را برای داشتن زانوی سالم باید رعایت کنیم؟
مهمترین نکته این است که زانوی خود را در حالت خم به مدت طولانی نگه نداریم. این حالات میتواند نشستن دوزانو و چهارزانو، فشار بر زانو هنگام پله روی زیاد، گذاشتن سر زانو روی زمین به مدت طولانی و نشستن طولانی هنگام استفاده از سرویس بهداشتی ایرانی باشد.
*نکته دیگری که کمک میکند زانوی سالمتری داشته باشیم این است که هرچه قدر عضلات اطراف زانو به خصوص عضله جلوی ران قویتر باشد فشاری که ناشی از حرکات روزمره مانند راه رفتن، نشستن و بلند شدن به زانو وارد میشود کمتر خواهد بود. با انجام یکسری ورزشهای ساده مثل نشستن روی صندلی و صاف نگهداشتن زانو به مدت ۱۰ ثانیه و تکرار این حرکت به مدت یک تا دو دقیقه ۲۰ بار در روز (صبح، ظهر و شب) کمک میکند که عضله جلوی ران قویتری داشته باشیم و فشار کمتری بهزانو وارد شود.
**چه کنیم که هنگام ورزش به زانو آسیب وارد نشود؟
باید دقت کنیم که چه حرکات و وضعیتهایی منجر به تشدید درد زانو میشوند مانند زیاد خم کردن و پله روی زیاد. با خودداری از این حالات کمک میکنیم که فشار مضاعف به زانو وارد نشود و زانوی سالمتری داشته باشیم.
همیشه باید موقع ورزش، آب کافی به بافتهای بدن برسد. زیرا بدنی که دچار کمآبی است و عملکرد خوبی در عضلات و بافتهای نگهدارنده مفصل اعمال نمیشود مفصل زانو را مستعد آسیب میکند.
هنگام انجام حرکات ورزشی نباید عضلات خسته باشند. همانطور که میدانید عضلات نقش محافظتی برای مفاصل اعمال میکنند و درصورتیکه عضلات خسته باشند این نقش کمرنگتر میشود و مفاصل، مستعد آسیب خواهند شد.
مجله اینترنتی زندگی سالم
لادن سلطانی