خطر آلودگی به شپش با بازگشایی مدارس، واقعیت یا شایعه؟ + ویدئو
در این قسمت گفتگوی حوزه سلامت مجله زندگی سالم، با دکتر رضا فدایی، متخصص عفونی و مدیر گروه بیماری‌های واگیردار استان اصفهان، گفت‌وگو کرده‌ایم. برای آگاهی از شپش سر در مدارس به ویدئوی زیر با دقت نگاه کنید.
آغاز فصل مدارس و آنچه باید درباره آلودگی به شپش سر بدانیم
با بازگشایی مدارس، میلیون‌ها دانش‌آموز در سراسر کشور در محیط‌های آموزشی کنار یکدیگر قرار می‌گیرند. این تجمع، به ویژه در فصول سرد سال که دانش‌آموزان از کاپشن استفاده می‌کنند و لباس‌های بیرونی خود را بر روی رخت‌آویزهای مشترک می‌گذارند، می‌تواند زمینه ساز انتقال آلودگی به شپش سر شود.
نکته مهم این است که آلودگی به شپش سر به هیچ طبقه اجتماعی یا منطقه خاصی محدود نیست و در بسیاری از کشورهای دنیا، به ویژه در مدارس و مهدکودک‌ها مشاهده می‌شود. باید توجه داشت که شپش سر بیماری محسوب نمی‌شود، بلکه نوعی آلودگی است که با رعایت نکات بهداشتی به راحتی قابل پیشگیری و درمان است.
برنامه سیستم بهداشتی کشور برای شپش سر در مدارس
با توجه به افزایش احتمال آلودگی در فصل پاییز و زمستان، سیستم بهداشتی کشور هر سال در دو نوبت، کلیه دانش‌آموزان را به ویژه در مدارس ابتدایی دخترانه، مورد معاینه قرار می‌دهد. در صورت مشاهده آلودگی، اقدامات درمانی لازم به صورت رایگان انجام می‌شود.
نقش خانواده‌ها در پیشگیری از شپش سر
از خانواده‌های محترم انتظار می‌رود که به رعایت بهداشت فردی کودکان اهمیت ویژه‌ای بدهند. برخی از اقدامات مؤثر عبارت‌اند از:
- استحمام منظم و شست‌وشوی مداوم موها
- باز کردن گره‌ها و شانه کردن روزانه موها با شانه‌های مناسب
- استفاده صحیح و منظم از شامپوها و مواد شوینده
چنانچه در جریان معاینات مدرسه، گزارشی از وجود شپش سر دریافت شد، خانواده‌ها باید آرامش خود را حفظ کنند. این آلودگی در میان بسیاری از افراد دیده می‌شود و هیچ بار منفی یا جنبه توهین‌آمیز ندارد.
پیشگیری و درمان آلودگی به شپش سر
در صورت تشخیص آلودگی، استفاده از شامپوهای مخصوص ضد شپش که توسط کارکنان بهداشتی معرفی می‌شود، ضروری است. این شامپو باید مطابق دستورالعمل و معمولاً به مدت حدود ده دقیقه در حمام روی موها باقی بماند. سپس شانه‌کردن موها با شانه‌های دندانه‌ریز برای جدا کردن تخم‌ها (رشک‌ها) انجام شود تا فرایند درمان کامل گردد.
در برخی موارد، ممکن است معاینه اعضای خانواده نیز توصیه شود، چرا که تماس نزدیک می‌تواند باعث انتقال آلودگی شود. درمان هم زمان همه افراد آلوده، از بازگشت مجدد شپش جلوگیری می‌کند.
توصیه‌های کلیدی برای جلوگیری از آلودگی به شپش سر در مدارس
- رعایت منظم بهداشت فردی و استحمام
- شست‌وشوی صحیح و دوره‌ای موها
- شانه‌کردن روزانه و باز کردن گره‌های مو
- دقت و همکاری با کارکنان بهداشتی در صورت مشاهده آلودگی
با اجرای این اقدامات ساده اما مؤثر، می‌توان از گسترش آلودگی به شپش سر در مدارس جلوگیری کرد و محیطی سالم‌تر برای دانش‌آموزان فراهم ساخت.