حکمت بیستم و نهم نهج البلاغه : گذر عمر و نزدیک شدن مرگ

حکمت ۲۹ نهج البلاغه : گذر عمر و نزدیک شدن مرگ، ضرورت یاد مرگ (اخلاقى)

وَ قَالَ إِذَا کُنْتَ فِى إِدْبَارٍ وَ الْمَوْتُ فِى إِقْبَالٍ فَمَا أَسْرَعَ الْمُلْتَقَى

امام الذاکرین علیه السلام میفرمایند: هنگامى که تو زندگى را پشت سر مى گذارى و مرگ به تو روى مى آورد، پس دیدار با مرگ چه زود خواهد بود .

حکمت ۲۹ نهج البلاغه : گذر عمر و نزدیک شدن مرگ، ضرورت یاد مرگ (اخلاقى)

امام(علیه السلام) در این جمله حکمت آمیز در مورد سرعت گذشت عمر و فرارسیدن لحظات مرگ به همگان هشدار مى دهد و مى فرماید: «در حالى که تو به زندگى پشت مى کنى و مرگ به تو روى مى آورد ملاقات (با یکدیگر) چه سریع خواهد بود!»; (إِذَا کُنْتَ فِی إِدْبَار، وَالْمَوْتُ فِی إِقْبَال، فَمَا أَسْرَعَ الْمُلْتَقَى).

حرکت به سوى پایان عمر

نکته مهمى در این سخن پرمحتواى امام (علیه السلام) است که نخست همه انسان ها را در حال حرکت به سوى پایان عمر معرفى مى کند و این یک واقعیت است.

از لحظه اى که انسان متولد مى شود و هر ساعتى که بر او مى گذرد بخشى از سرمایه عمر او کاسته و هر نفسى که مى زند یک گام به پایان زندگى نزدیک مى گردد، زیرا عمر انسان به هر حال محدود است و اگر هیچ مشکلى هم براى او پیش نیاید روزى پایان مى پذیرد. درست مانند چراغى که ماده اشتعال زایش تدریجاً کم مى شود و روزى تمام و سرانجام خاموش خواهد شد. این حرکت سریع بدون یک لحظه توقف ادامه دارد و به این ترتیب، از این سو همه انسان ها شتابان به سوى مرگ حرکت مى کنند.

از سوى دیگر، پیوسته عوامل مرگ به سوى انسان در حرکت اند خواه این عوامل از طریق حوادث ناگهانى، زلزله ها، طوفان و سیلاب، تصادف ها و مانند آن باشد یا به صورت بیمارى هایى که با گذشت عمر و ضعف و ناتوانى اعضا خواه ناخواه دامان انسان را مى گیرد و بدین ترتیب دو حرکت از دو سو رو به روى یکدیگر دائماً در حال انجامند از یک سو، انسان به سوى نقطه پایان زندگى و از آن سو، حوادث به سوى انسان در حرکت است و در چنین شرایطى ملاقات با یکدیگر سریع خواهد بود; مانند دو وسیله نقلیه اى که از دو طرف روبروى یکدیگر با سرعت در حرکت اند و چیزى نمى گذرد که به هم مى رسند.

فایل صوتی قسمت اول حکمت ۲۹ نهج البلاغه :

فایل صوتی قسمت دوم :

فایل صوتی قسمت سوم :

مجله زندگی سالم / فایل صوتی شرح و ترجمه حکمت های نهج البلاغه