اعتیاد تنها اشاره به سوء مصرف الکل و مواد مخدر ندارد، بلکه گاهی افراط در برخی رفتارها از قبیل قمار، خرید و خیلی از فعالیت‌های به ظاهر معمولی دیگر نیز اعتیاد به شمار می‌آید. اگرچه اطلاعات ذکر شده در این مقاله مبنی بر راه‌های تشخیص اعتیاد مربوط به هر نوع اعتیاد است اما بیشتر تمرکز بر اعتیاد ناشی از سوء مصرف مواد می‌باشد.
غربالگری‌های حرفه‌ای
فکر می‌کنید اعتیاد دارید؟ یکی از بهترین راه‌ها معاینه و غربالگری توسط متخصص مراقبت‌های بهداشتی می‌باشد. متخصص به روش‌های زیر فرد را مورد بررسی قرار می‌دهد:
- متخصص در مورد رفتارها یا مصرف مواد سوالاتی از شما می‌پرسد
- برای ارزیابی سلامت کلی شخص را معاینه می‌کند
- یک برنامه درمانی برای دستیابی به بهترین نتیجه برای درمان اعتیاد فرد ارائه می‌دهد.
تشخیص دقیق منوط به ماهیت اعتیاد می‌باشد. ترک ناگهانی برخی از مواد مخدر ممکن است علائم خطرناکی به همراه داشته باشد، به همین دلیل به منظور یافتن بهترین درمان باید در این‌باره حتما با متخصص مشورت کنید.
آیا متخصص می‌تواند اعتیاد و مصرف به مواد مخدر غیرقانونی را به مقامات گزارش دهد؟
متخصصین ملزم به گزارش اعتیاد فرد به مواد مخدر به هیچ نهاد قانونی نیستند، در نتیجه خیالتان راحت باشد، اگر برای درمان قصد مراجعه به ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی را دارید او شما را به کسی لو نخواهد داد.
اعتیاد و اختلالات مصرف مواد مشکلات زیادی را با خود به همراه دارند. طبق نظریه “راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات سلامت روان، ویرایش پنجم” (DSM-5)، اعتیاد (سوء مصرف مواد) با توجه به 11 معیار ذکر شده در زیر تشخیص داده می‌شود:
- مواد مورد نظر به مقدار زیاد یا مدت طولانی‌تر از آنچه که باید باشد، مورد استفاده قرار گرفته است.
- فرد قصد کاهش یا توقف مصرف مواد را دارد اما در این راه موفق نبوده است.
- فرد زمان زیادی را صرف دریافت، مصرف یا بهبودی از مواد می‌کند.
- فرد مدام به مصرف مواد اسرار دارد.
- فرد بیمار به دلیل مصرف مواد قادر به انجام وظایف و کارهای خود در محل کار، خانه یا مدرسه نمی‌باشد.
- با وجود اینکه فرد به دلیل مصرف مواد در روابط‌ش دچار مشکل می‌شود اما باز هم اسرار به مصرف مواد دارد.
- به دلیل مصرف مواد از بسیاری از فعالیت‌های مهم اجتماعی، شغلی یا تفریحی دست می‌کشد.
- با اینکه به دلیل مصرف مواد در معرض خطر قرار می‌گیرد اما باز هم به مصرف ادامه می‌دهد.
- با اینکه شخص از تشدید یا ایجاد عوارض روحی و جسمی ناشی از مصرف مواد مطلع است اما باز هم به مصرف ادامه می‌دهد.
- برای رسیدن به نتیجه و اثر مورد نظر فرد مجبور به مصرف مواد بیشتری می‌شود.
- فرد دچار علائم ترک می‌شود، که با افزایش مصرف این علائم بهبود می‌یابند.
تست‌های آزمایشگاهی برای تشخیص اعتیاد
اگرچه آزمایشات متعدد و زیادی برای تشخیص اعتیاد فرد به مواد مخدر یا الکل از طریق خون یا ادرار وجود دارد، اما این آزمایشات تنها در صورت مصرف اخیر نتیجه مثبت را نشان می‌دهند.
جدای از این موضوع، ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی احتمالا آزمایشات آزمایشگاهی خاصی را به منظور نظارت بر روند درمان و بهبودی پیشنهاد می‌کند.
بعلاوه، ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی برای اطلاع از تاثیرات احتمالی مواد بر بدن نیز ممکن است آزمایشاتی را توصیه کند.
آزمایشات خانگی
فکر می‌کنید مبتلا به اعتیاد هستید؟ این سوالات را از خودتان بپرسید:
- هر دفعه با خود می‌گویید که سری بعد مصرف را کم‌تر یا قطع می‌کنم، اما هرگز چنین نمی‌کنید؟
- آیا از عوارض جانبی ناشی از مصرف الکل و مواد مخدر چشم‌پوشی می‌کنید؟
- میل شما به مصرف مواد آنقدری شدید است که دیگر به هیچ چیز دیگری نمی‌توانید فکر کنید؟ از محل کار، مدرسه یا گذراندن وقت در جمع‌های خانوادگی اجتناب می‌کنید تا با یک فروشنده مواد ملاقات کنید و از او جنس بگیرید؟
- هر دفعه نسبت به دفعه قبل نیاز به مصرف مواد بیشتری دارید تا بتوانید دوباره احساس خوبی داشته باشید؟
- تا به حال برای خرید مواد بیشتر دزدی کرده‌اید؟
- کسی از نزدیکانتان تا به حال نسبت به عادات و رفتارهای شما ابراز نگرانی کرده است؟
- از همه مهم‌تر فکر می‌کنید اعتیاد دارید؟
اگر پاسخ شما به هر یک از سوالات بالا مثبت باشد باید به یک ارائه‌دهنده مراقبت‌های بهداشتی مراجعه کنید.
اگر درگیر اعتیاد هستید باید به دنبال درمان باشید. اولین قدم برای درمان پیدا کردن یک ارائه دهنده مراقبت‌های بهداشتی یا مشارکت در گروه‌های حمایتی در رابطه با اعتیاد می‌باشد.
