17 مکان تاریخی برای دیوار نوشته‌ها برگزیده شد / خطی ز دلتنگی

17 مکان تاریخی برای دیوار نوشته‌ها برگزیده شد / خطی ز دلتنگی

آیین رونمایی از کتاب «خطی ز دلتنگی» با پژوهش حسین مسجدی و پخش مستند «به جهت یادگاری» با کارگردانی سعید محسن صفوی 8 اردیبهشت در کتابخانه مرکزی اصفهان برگزار شد. در این مراسم که حضور چهره‌های هنری – تاریخی شهر را به همراه داشت؛ گزارشی از چگونگی پروسه تولید و تهیه این مجموعه ارائه گردید و همچنین این نکته مهم ذکر شد که: دیوار نوشته‌ها قسمت عظیمی از تاریخ مدون شهرها می‌باشند که جدای از بحث وندالیسم (تخریب غیر قابل کنترل) بیانگر عواطف، دلتنگی های عاشقانه و سایر مستندات تاریخی است.

*یک عنوان چالش برانگیز

محمدعلی صرامی ریس موزه هنرهای معاصر اصفهان در این برنامه با اشاره به این که این عنوان یک ابژه چالش برانگیز در تمام سطوح تاریخ نگاری است گفت: ابتدای این طرح از سال 91 با توجه به دیوار نوشته‌های مسجد علی قلی آقا آغاز شد متاسفانه همانطوری که همه درجریان این هستیم دیوار نوشته‌های بعضی از مکان‌های مهم تاریخی پاک شده و تخریب شده بود اما سعی کردیم که مکان‌های دست نخورده و سالم را به گونه‌ای عکاسی ومستند سازی کنیم که در صد تخریب آن به صفر برسد و با ثبت تصویر و تاریخ از آنها به عنوان یک یادگاری ارزشمند برای اصفهانی به کار گرفته شود. از میان بناهای انتخابی برای بررسی و پژوهش در این حوزه 17 مکان تاریخی را عکاسی شد که از این مکان‌ها حدود 670 قطعه عکس توسط 5 تن از عکاسان هنرمند اصفهان آقایان؛ غلامحسین عرب، فریبرز علاقه بند، حسین شجاعی منش، محسن صفوی و علیرضا سوری در این زمینه گرفته شد. سپس در طی یک تحقیق 2 ساله برای تدوین کتاب به یک تقسیم بندی 18 گانه رسیدیم. جالب است بدانیم که قدیمی‌ترین دیوار نوشته کشف شده در ادامه این تحقیق به قرن نهم مربوط می‌شود و جدیدترین آن به حدود یکصد سال پیش. البته محدوده پژوهش ما صرفاً شهر اصفهان بود و از همین رو ننمی توان ادعایی کرد که در دیگر شهرها و استان‌های کشور چنین دیوار نوشته‌های با ارزشی در دست نباشد. علاوه بر تهیه کتاب و فیلم مستند تصمیم گرفته‌ایم که نمایشگاهی را بعد از رونمایی از کتاب در این زمینه افتتاح کنیم که شامل 50 قطعه عکس از دیوار نوشته‌های انتخابی می‌باشد و این نمایشگاه در موزه هنرهای معاصر برای بازدید علاقه مندان شروع به فعالیت خواهد کرد.

17 مکان تاریخی برای دیوار نوشته‌ها برگزیده شد / خطی ز دلتنگی

نکته قابل توجه تفاوت این دیوار نوشته‌ها با آنچه امروز از آن به عنوان وندالیسم یاد می‌کنیم است. در قدیم به دلیل محدودیت‌های نشر و کتابت معمولاً بخش باسواد جامعه که امکانات نگارش و نشر در اختیار نداشتند به دلایل گوناگون دل نوشته‌ای خود را برروی دیوارهای اماکن مقدس می‌نوشتند تا ثبت شود و این امر با ادب نوشتن همراه بودتا بنا مورد بی احترامی وتعرض قرار نگیرد. بعد از گسترش صنعت چاپ و همه گیر شدن اماکن نشر عقاید این رویه آرام آرام به راموشی سپرده شد و ازین رو به درستی هر گونه رفتاری شبیه به آن در زمان حاضر به تخریب میراث یا وندالیسم تشبیه داده شد.

17 مکان تاریخی برای دیوار نوشته‌ها برگزیده شد / خطی ز دلتنگی

*اصفهان شهر مناره‌های جهان

دکتر رضا عبداللهی نویسنده و پژوهشگر تاریخ به عنوان سخنران این مراسم گفت: در سال‌های 1948 باستان شناسان روسی با انجام پژوهش‌های عظیمی که بر روس سفال‌ها و خم‌های شکسته انجام دادند به این نتیجه رسیدند که در روزگاران گذشته ایرانیان وقایع سیاسی – تاریخ کشور را بدون اشاره به این نام نشان متقنی بر روی خم‌های شکسته درج می‌کردند و این کشف در آن زمان متاسفانه بیشتر از این که در تاریخ مدون کشور ایران قرار بگیرد در میراث باستان شناسی شوروی مورد توجه قرار گرفت و توانستند زیر لایه‌های تاریخی کشور را موشکافی کنند.

17 مکان تاریخی برای دیوار نوشته‌ها برگزیده شد / خطی ز دلتنگی

نویسنده : علی رفیعی وردنجانی