پوسیدگی دندان چیست؟ علت پوسیدگی دندان، روش‌های پیشگیری و درمان + ویدئو

پوسیدگی دندان شایع‌ترین بیماری مزمن بشر است و یک سوم تا یک چهارم جمعیت جهان را درگیر می‌کند. در ایران، ۹۰ درصد کودکان شش ساله به پوسیدگی دندان مبتلا هستند و هر کودک ایرانی در بدو ورود به مدرسه نزدیک به پنج دندان پوسیده، پر شده یا کشیده شده دارد. این مقاله به بررسی علت پوسیدگی دندان، پیشگیری از پوسیدگی دندان، درمان پوسیدگی دندان و روش‌های جلوگیری از پوسیدگی دندان می‌پردازد.

 مصاحبه اختصاصی زندگی سالم با خانم دکتر طحانی، دکترای تخصصی (Ph.D)، سلامت دهان و دندانپزشکی 

علت پوسیدگی دندان چیست؟

علت پوسیدگی دندان عمدتاً به عوامل قابل کنترل برمی‌گردد. یکی از مهم ترین دلایل ایجاد پوسیدگی مصرف بالای مواد قندی است. مصرف مکرر قندها، مانند میان‌ وعده‌های هر نیم ساعت یا هر ساعت، فرصت کافی به بزاق نمی‌دهد تا اسیدهای تولید شده توسط باکتری‌ها را خنثی کند. این امر پوسیدگی دندان را تسریع می‌کند.

دلیل دیگر، تجمع میکروب‌ها روی سطح دندان است که به پلاک میکروبی معروف است. دندان‌های ضعیف و بدون تقویت نیز مستعد پوسیدگی هستند. پوسیدگی دندان چگونه به وجود می آید؟ ترکیب قندهای چسبنده با پلاک، مینای دندان را تخریب می‌کند و روند پیش‌رونده‌ای را آغاز می‌نماید.

عواقب پوسیدگی دندان

این روند پیش‌ رونده است و می‌تواند منجر به بی‌دندانی کامل در حدود ۵۰ درصد سالمندان شود. عواقب آن شامل درد، آبسه دندانی، عفونت‌ها، مشکلات تغذیه، کاهش تمرکز و یادگیری در کودکان، و در بزرگسالی کاهش اعتماد به نفس و اختلال در روابط اجتماعی است. جلوگیری از پوسیدگی دندان و روش توقف پوسیدگی دندان ضروری است تا از این مشکلات پیشگیری شود.

پیشگیری از پوسیدگی دندان: روش‌های کلیدی

پیشگیری از پوسیدگی دندان ساده اما مؤثر است. بنابراین برای اینکه بتوانیم پوسیدگی را کنترل کنیم احتیاج است هم میزان مصرف مواد قند رو در طول روز کاهش بدهیم و هم تناوب مصرفش را کاهش بدهیم. کاهش مصرف و تناوب قندها، اولین گام است.

روش‌های جلوگیری از پوسیدگی دندان شامل حذف منظم پلاک است: مهم ترین و موثرترین روش آن استفاده از مسواک، نخ دندان و خمیردندان است. برای دندان‌های ضعیف، فلوراید تراپی و فیشورسیلنت تراپی توصیه می‌شود تا مینا تقویت شود. روش توقف پوسیدگی دندان با رعایت بهداشت روزانه و رژیم غذایی مناسب امکان‌پذیر است.

جدولی از روش‌های پیشگیری از پوسیدگی دندان

این جدول جلوگیری از پوسیدگی دندان را به صورت عملی نشان می‌دهد و برای مخاطبان جستجو کننده پیشگیری از پوسیدگی دندان بسیار مفید است.

درمان پوسیدگی دندان: ترمیم و بازسازی دندان‌های پوسیده

درمان پوسیدگی دندان بستگی به شدت دارد، اما تمرکز بر ترمیم و بازسازی دندان‌های پوسیده است. کنترل زودهنگام باعث می‌شود تا روند پیش‌ رونده متوقف شود. در مراحل اولیه، روش توقف پوسیدگی دندان با فلوراید و بهداشت ممکن است؛ در مراحل پیشرفته، پر کردن یا کشیدن لازم است.

آمار و تأثیرات پوسیدگی دندان در ایران

در ایران، پوسیدگی دندان اپیدمی است. نود درصد کودکان شش‌ساله و یک سوم تا یک چهارم جمعیت جهانی مبتلا هستند. روند پیش‌ رونده آن باعث می‌شود ۵۰ درصد سالمندان بی‌دندان شوند، که تغذیه، اعتماد به نفس و روابط اجتماعی را مختل می‌کند. علت پوسیدگی دندان و عدم پیشگیری از پوسیدگی دندان این آمار را افزایش می‌دهد.

نتیجه‌گیری: کنترل پوسیدگی با روش‌های ساده

پوسیدگی دندان روند پیش‌رونده‌ای است که با کاهش مصرف قند، حذف پلاک میکروبی با مسواک و نخ دندان، و تقویت دندان با فلوراید تراپی و فیشورسیلنت تراپی قابل کنترل است. جلوگیری از پوسیدگی دندان از درد، عفونت و بی‌دندانی سالمندی پیشگیری می‌کند. ترمیم و بازسازی دندان‌های پوسیده در مراحل اولیه، کلید سلامت دهان است. با رعایت روش توقف پوسیدگی دندان، زندگی سالم‌تری داشته باشید.