روانشناسی

نورپردازی کنید و سلامت باشید

نورپردازی مناسب یکی از عوامل مؤثر بر سلامت روانی کارمندان در محیط کار به‌ حساب می‌آید که می‌تواند باعث افزایش بهره‌وری و روحیه‌ی بهتر کارمندان شود.

در اغلب موارد وقتی صحبت از سلامت روانی و جسمی کارمندان در محیط کار به میان می‌آید، توجه چندانی به نورپردازی در محل کار نمی‌شود و بیشتر تمرکزها به ایجاد یک محیط کاری شادتر و سالم‌تر است. اما جالب است بدانید که نورپردازی نامناسب تاثیرات منفی  نظیر خستگی چشم، سردرد، خستگی جسمی و همین‌طور استرس و نگرانی بر سلامت جسم و روان کارمندان دارد.

از آنجا که کارمندان اکثر ساعت‌های روز را در نور مصنوعی سپری می‌کنند،‌ نبود نور طبیعی خورشید تاثیر منفی بر جسم و روان آن‌ها می‌گذارد و احتمال بروز اختلال‌هایی مثل اختلال عاطفی فصلی وجود دارد. در ماه‌هایی از سال که روزها کوتاه‌تر و شب‌ها بلندتر است، ۴۰درصد از کارمندان اداره‌ها مجبور هستند فعالیت روزانه خود را در نور کم و نامناسب انجام دهند.

طبق یک پژوهش‌ جدید که به بررسی تاثیر نورپردازی محل کار بر سلامت روانی کارمندان پرداخته است، نور ناکافی می‌تواند بر راندمان کاری و سلامت افراد تاثیر منفی داشته باشد. شرکت بریتانیایی استیپلز برای انجام این پژوهش، اقدام به یک نظرسنجی آنلاین از ۷۰۰۰کارمند در اکتبر سال ۲۰۱۸ کرد. شرکت‌کنندگان این پژوهش،‌ کارمندان پشت میزنشین از ۱۰ کشور اروپایی نظیر انگلستان (۲۰۰۰نفر)، آلمان (۱۰۰۰نفر)، فرانسه، هلند، سوئد، نروژ، اسپانیا، ایتالیا، پرتغال و فنلاند (۵۰۰نفر از هر یک از این کشورها) بودند.

۸۰درصد کارمندان اداری عنوان کردند که نورپردازی مناسب در محیط کاری‌شان خیلی برای آن‌ها اهمیت دارد و دو نفر از هر پنج نفر (۴۰درصد) گفتند که مجبور هستند هر روز با نورپردازی آزاردهنده کار کنند. یک‌سوم (۳۲درصد) افراد هم معتقد بودند نورپردازی بهتر باعث می‌شود حس شادتری در محیط کار داشته باشند. با‌این‌حال، وقتی دسترسی به نور طبیعی خورشید در طول زمستان خیلی کم است، بسیاری از افراد دچار استرس و اختلال عاطفی فصلی می‌شوند و به‌ناچار ساعت‌های متمادی را پشت میز خود می‌گذرانند زیرا گاهی اوقات نور مصنوعی محیط کار تنها نور در دسترس آن‌ها در طول روز به حساب می‌آید. طبق نتایج این پژوهش، ۲۵درصد از کارمندان شرکت‌کننده به‌خاطر داشتن نور نامناسب در محیط کاری‌شان، کلافه و ناراحت بودند.

در اغلب اوقات حضور ۱۳ تا ۱۵دقیقه‌ای در معرض نور طبیعی، برای ترشح اندورفین یا هورمون شادی کفایت می‌کند. دکتر جو تراولا، روانشناس کودکان، می‌گوید: اختلال عاطفی فصلی روی ۵ تا ۱۰درصد از مردم تاثیر می‌گذارد و درواقع تعداد زیادی از مردم سه ماه از سال را با سطوح بالینی افسردگی دست‌وپنجه نرم می‌کنند.

یک پژوهش دیگر به این نتیجه رسید که رابطه‌ای قوی بین میزان نور روز محل کار و خواب،‌ فعالیت و کیفیت زندگی کارمندان وجود دارد. درباره‌ی میزان نور محل کار در بریتانیا هیچ قانون خاصی تصویب نشده است. قانون ۸ سلامت، امنیت و رفاه محل کار نیز صرفا اشاره می‌کند که نورپردازی محیط کار مناسب و کافی باشد و اینکه در صورت امکان، محیط‌های کاری از نور طبیعی استفاده کنند. تاکید روی نور طبیعی و نتایج حاصل از پژوهش‌ها نشان می‌دهد که نور روز، ‌بهترین نوع نور به‌شمار می‌رود؛ اما در بخشی از مناطق شمالی نیم‌کره زمین، نور طبیعی به‌تنهایی برای روشن کردن محیط کار کافی نیست. به‌عبارتی نور کافی و مناسب ازطریق ترکیب نور طبیعی و مصنوعی به‌دست می‌آید، به‌خصوص که می‌توان نور مصنوعی را برای هر فعالیتی شخصی‌سازی کرد.

شرکت استیپلز در پژوهش خود پیشنهاد می‌دهد برای افزایش بهره‌وری در محیط‌های کاری از لامپ‌های اختلال عاطفی فصلی و نور سرد در طول صبح استفاده کنند. براساس این پژوهش، ۶۸درصد از نیروی کار تحت بررسی گفته‌اند اگر در محیط کار به سلامت و رفاه آن‌ها اهمیت داده شود و برای نورپردازی مناسب سرمایه‌گذاری کنند، احساس می‌کنند که کارفرما برای آن‌ها ارزش بیشتری قائل است.

گزینه‌های نورپردازی شخصی‌شده می‌توانند به ایجاد یک محیط کاری کامل‌تر کمک کنند. یکی از این روش‌ها استفاده از نورپردازی بیودینامیک است که نور را در طول روز تنظیم می‌کند، به همان اندازه‌ی نور طبیعی روز باعث روشن شدن محیط کار شود و نیازهای فردی هر یک کارمندان را برطرف می‌کند. به این ترتیب،‌ کارمندان احساس می‌کنند کنترل بیشتری بر محیط کاری خود دارند و متعاقبا میزان شادی و بهره‌وری نیز افزایش می‌یابد.

برخی از طراحان نورپردازی، نور سردتر (مانند اضافه کردن رنگ آبی به نور ترکیبی) را برای محیط کار پیشنهاد می‌کنند. مرکز پژوهش خواب دانشگاه ساری انگلستان،‌ آزمایشی انجام داده است که براساس آن، طول موج خاصی از نور آبی باعث کاهش هورمون خواب شده و چرخه خواب و بیداری را تنظیم می‌کند. در این آزمایش به مقایسه‌ی سطح هوشیاری کارمندانی که در نور آبی کار می‌کنند و افرادی که در طبقه کنترل هستند، پرداخته‌اند و به این نتیجه رسیدند که سطح هوشیاری هر دو گروه در اول صبح و ظهر به یک اندازه بوده است. اما قبل از اینکه کارمندان محل کار را ترک کنند، میزان هوشیاری طبقه‌ی مورد آزمایش به‌شدت بالا رفته بود. کارمندان نیز خود به بهبود الگوی خواب خود اذعان کردند. با اینکه این موضوع به‌لحاظ علمی تأیید نشده است،‌ اما نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که دقت دید افراد در نور آبی بهتر شده بود و بعد از گذشت ۴هفته ۹۲درصد از افراد طبقه‌ی مورد آزمایش گفتند که نور آبی را به نورپردازی قبلی ترجیح می‌دهند.

هم‌اکنون شواهد کافی حاکی از آن است که با استفاده از نورپردازی مشابه با نور طبیعی روز، استفاده از پنجره‌های بزرگ برای ورود نور طبیعی بیشتر به محیط کار،‌ تأمین سطح مناسبی از نور برای افزایش دقت بینایی و تأمین نورپردازی شخصی‌سازی‌شده که قابلیت تنظیم آن متناسب با فعالیت و حرکت هر فرد وجود دارد، می‌توان رفاه در محیط کار را به مقدار قابل‌توجهی افزایش داد.

مجله اینترنتی زندگی سالم

صدیقه شجاعی

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا