نقش خرافات در جامعه چیست؟ انواع خرافات کدامند؟

نقش خرافات در جامعه چیست؟ انواع خرافات کدامند؟

مثال انواع خرافات در زیر آورده شده است.

بلند شدن از رختخواب از سمت چپ، باعث بد خلقی در آن روز می شود؛ دیدن یک گربه سیاه در صبح ،بدیمن است.
زیاد خندیدن، باعث گریه و ناراحتی می شود.دیدن کلاغ زاغ نشانه ای از غم و اندوه است.
اگر شخصی خواب ببیند که دندانش افتاده ، یکی از اقوامش خواهد مرد.
اگر در سطح فنجان، تفاله چای شناور بماند، نشانه ای از آمدن یک غریبه است.
اگر در روز اول سال نو، لباس جدید به تن نداشته باشید، تا آخر سال،پول کمی به دست می آورید.

اینها همه نمونه هایی از خرافات است که هنوز هم در عصر تکنولوژی و علم جریان دارد.قدمت خرافات  به اندازه تاریخ بشریت است؛موردی که اگر جلوی گسترش و نفوذ آن گرفته نشود، می تواند همه چیز را تحت الشعاع خود قرار داده و منجر به فاجعه ای دردناک شود. نگاهی به دیدگاه های خرافی در جامعه ما و دیگر جوامع، نشان می دهد که این باور و نگرش، با قدرت تمام (حتی در کلیه شبکه های مجازی- اجتماعی) در حال رشد و گسترش است؛ اینکه چه می شود جامعه ای بیشتر و یا کمتر به مباحث خرافی و اوهام اهمیت  می دهد یا نمی دهد، در این مقاله به آن می پردازیم.

نگاه عقلایی یا خرافی؟

در هر جامعه ای و از جمله جامعه ما، 5 محور اساسی وجود دارد که می تواند مشخص کننده نگاه عقلایی- مستدل و یا خرافی و موهوم آن جامعه نسبت به مسایل و موضوعات باشد؛ این 5 محور عبارتنداز:
1- اگر قواعد و قوانین مشخص و شفافی (قانون عمل و عکس العمل) برای اداره امور زندگی در همه ابعاد آن، وجود داشته باشد.
2- اگر برخورداری از بحث شانس و اقبال در همه اوقات و برای همه مسایل و همه افراد یکسان وجود داشته باشد.
3- اگر ترس بیهوده و بدون دلیل وجود نداشته باشد (هرچه ترس و دلهره بیشتری در زوایای جامعه و زندگی وجود داشته باشد، دیدگاه های موهوم و خرافی نیز بیشتر و بیشتر می شود).
4- اگر نیازها و احتیاجات انسان ها در همان موقع مناسب و مقتضی مورد اجابت قرار گیرد.
5- اگر فضای اجتماعی بر جامعه و خانواده طوری تدارک شود که افراد مستدل تر و منطقی تر به زندگی نگاه کنند، در نتیجه پایبندی به خرافات کمتر می شود؛ زیرا ریشه اصلی خرافات در باورهای بی اساس و جامعه ای متزلزل نهفته است.

پدیده ای که خطرناک است

خرافات و زود باوری، نگرش و اعتقادات غیرمنطقی، پدیده های بسیار پیچیده و خطرناکی هستند؛این  پدیده‌های مشکل آفرین، در عین سختی و چارچوبه ای بودنشان، بسیار نسبی و غالبا اکتسابی اند و به همین دلیل است که نوع خرافات در کشورهای مختلف و در فرهنگ های متفاوت، با همدیگر فرق دارد؛ به عنوان مثال اگر یک نفر فرانسوی و یا آلمانی که هردوشان عمیقا به فرهنگ‌های کشورشان مسلطند و عمری را در آنجا زندگی کرده اند، سفری به ایتالیا و یا بعضی از کشورهای آفریقایی و یا آمریکای جنوبی و آسیا داشته باشند، همه چیز را خرافی و موهوم می بینند و یا یک نفر با دیدگاه و اعتقاد پروتستاتی، کاتولیک های متعصب را خرافی دانسته و یا یک نفر کاتولیک، ارتودکس ها را خرافاتی می پندارد؛ مشکل و نکته جالب نیز همین جاست، اگر هر کس خودش را از خرافی بودن مبرا دانسته و دیگری را خرافاتی می داند؛می  ببیند   که    موهوم اندیشی و خرافی بودن، چقدر بد و غیرقابل قبول است و هیچ کس حاضر به پذیرش اینکه بسیاری از اندیشه ها و باورهایش خرافی است، نیست؛زیرا خرافی بودن نوعی بیماری مهلک است که حتی از وسواس و سوء ظن نیز بدتر است؛ در این ارتباط، همانگونه که اولین گام در درمان هر نوع بیماری، پذیرش و قبول آن از سوی فرد بیمار است، در موضوع خرافاتی بودن نیز این پذیرش بسیار مهم است، پس قبل از هر چیز فرد باید بپذیرد که دارای افکار و اعتقادات خرافی و موهوم است؛وقتی پذیرفت و خود را به نوعی، مشکل دار دانست؛راه درمان و حرکت به سمت عقلایی و منطقی نگریستن را به روی خود گشوده است؛ اگر قبول کردیم که خرافی فکر می کنیم، در این صورت پذیرفته ایم که نمی خواهیم به این صورت باقی بمانیم و مایلیم بهتر و راحت تر زندگی کنیم و گام بعدی چیزی نیست جز پرداختن به خود و بررسی و مطالعه همه جانبه، تا اینکه بتوان از بین افکار ، اندیشه ها و دیدگاه ها به تلفیقی منطبق با وضعیت خود دست یافت و یا آن را ایجاد کرد؛ تا به واسطه آن به بهبود و تصحیح خود بپردازیم.
به هر صورت نگاه خرافاتی به زندگی و مسایل ناشی از آن، بس خطرناک و مایوس کننده است وپایه ای ترین ریشه خرافاتی بودن در جهل و نادانی و مخالفت با واقع گرایی نهفته است،بنابراین هرچه واقع گراتر باشیم، کمتر گرفتار اندیشه های خرافی و پندارهای پر از ابهام و اوهام خواهیم شد.