مدیر شبکه پویا: شبکه ماهوارهای «پرشین تون» را یک رقیب جدی میدانیم
در آغاز دومین سال فعالیت شبکه پویا، مدیر این شبکه تلویزیونی در یک گفتوگوی تفصیلی با خبرنگار ایسنا شرکت کرد و از تولیدات ایرانی انیمیشن، نقاط قوتها و ضعفها، علت شدت و ضعف جذابیت تولیدات بهویژه در مقایسه با تولیدات جذاب برخی کمپانیهای معروف انیمیشن، لزوم آموزش و افزایش میزان مهارت و تخصص شاغلین در حرفههای مختلف انیمیشن، داستان، فیلمنامه، محتوی آثار، لزوم بودجه و اعتبار و حمایت لازم از انیمیشنکاران در تهران و استانها و مسأله رقابت با شبکههای ماهوارهای گفت.
او در زمینهی رقابت با شبکههای ماهوارهای پخش انیمیشن معتقد است: رقابت عنصر اساسی در فعالیتهای رسانهای است و با توجه به تنوع سلایق مخاطبان، ایجاد تنوع و توجه به جذابیت برنامهها، توجه به نیازها و علایق مخاطب، با استفاده از امکانات مناسب مغزافزاری، نرم افزاری و سخت افزاری اجتناب ناپذیر است.
حسین ساری در گفتوگو با خبرنگار سرویس تلویزیون و رادیو خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گفت: خوشبختانه شبکه پویا از طریق گیرندههای دیجیتال در بخش بزرگی از کشور به ویژه همهی مراکز استان و شهرهای بزرگ و کانونهای جمعیتی کشور دریافت میشود به همین دلیل کیفیت تصاویر دریافتی گیرندهای مردم خوب و قابل قبول است. این شبکه حفظ مخاطبان عمدتاً خردسال، کودک و نوجوان خود و جذب مخاطبان جدید را به عنوان اصلیترین راهبرد، مدام مدنظر دارد به همین دلیل رقابتی جدی با دیگر شبکهها داشته و داریم.
او درباره این ادعا که بسیاری از مخاطبان به سمت شبکهی ماهوارهای «پرشین تون» رفتهاند و اینکه چقدر توانستهاند مخاطبان آنها را جذب کنند؟ عنوان کرد: اساساً اینکه بسیاری از مخاطبان به سمت این شبکه رفتهاند نادرست است و این را نظرسنجیهای علمی میگوید، البته ما این شبکه را یک رقیب جدی میدانیم، رقیبی که هیچ محدودیت و تعهدی به معیارهای ارزشی و اخلاقی جامعهی ما و موازین تربیتی مورد قبول ایرانی اسلامی ما ندارد، مع الوصف شاهد آن هستیم که با شروع فعالیت شبکه پویا بخش قابل ملاحظهای از مخاطبان آن شبکه خارجی ریزش کرد و خانوادهها و بچهها به شبکهی پویا مراجعه کردند.
مدیر شبکه پویا افزود: شبکه پویا مخاطبان خوبی دارد که بخش اعظم این مخاطبان از دسته مخاطبان پیگیر و اصطلاحاً سمپاد هستند که بسیار برای یک شبکه تلویزیونی باارزش هستند و پاسخ دستاندرکاران شبکه پویا به این استقبال، تلاش برای ایجاد شبکهای با پخش انیمیشن سالم و پاک و مناسب با معیارهای تربیتی جامعه ما و یا حداقل نداشتن اشکالات اخلاقی و تربیتی است.
او ادامه داد: شبکه پویا خوشبختانه در بین شبکههای داخلی بهویژه شبکههای نسل جدید تلویزیون، موقعیت و مخاطب خوبی دارد اگر چه دائماً باید تلاش کند این موقعیت و استقبال مخاطب را ارتقاء بخشد.
*** علت تمایل به کارتونهای خارجی چیست؟
ساری در بخش دیگری از گفتگوی خود در مورد جذابیت برخی آثار و انیمیشنهای خارجی در مقایسه با تولیدات ایرانی، مهمترین علت جذب بچهها به این انیمیشنها را وجود جذابیتهای ظاهری و تکنیکی اعم از گرافیک، رنگ، حرکت و قوت تکنیکی فیلمنامهها دانست و گفت: برخی تولیدات داخلی ما نیز وقتی به این عناصر توجه میکنند بلافاصله مورد توجه مخاطبان قرار میگیرند. این بدان معنا است دستاندرکاران تولید انیمیشن تلاش و سرمایهگذاری بیشتری در این خصوص کنند. کماینکه طراحان، گرافیستها، کارگردانها و انیماتورهای ایرانی هنوز سقف توانمندیهای خود را ارائه نکردهاند اگر چه ایجاد تجربه و مهارت بیشتر نیز در جامعه انیمیشن کاملاً احساس میشود.
رییس مرکز پویانمایی صبا درباره راهیابی انیمیشنهای ایرانی به بازار جهانی و محدود نشدن صنعت انیمیشن به انیمیشن تلویزیونی نیز بیان کرد: اینکه همهی انیمیشن کشور در انیمیشن تلویزیونی خلاصه شود، خود اشکالاتی را موجب شده است، انشاءالله زمانی را شاهد باشیم که انیمیشن سینمایی نیز بطور جدی فعال شود.
*** تلویزیون ناخواسته بار انیمیشن سینمایی را به دوش میکشد
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر تلویزیون به طور ناخواسته بار حوزههای دیگر صنعت انیمیشن را به دوش میکشد یعنی علیرغم خواست خود بار انیمیشن سینمایی نیز به دوش تلویزیون افتاده است. اگر روزی شاهد باشیم که هر بخش مثلاً سینما، بازی یا تبلیغات تلویزیونی حداقل به میزان سهم خود در عرصه تولید انیمیشن ورود جدی یابند، آنگاه شاهد صنعتی پرشور، پرمخاطب و متنوع خواهیم بود که انگیزههای فراوان حرفهای و مالی برای فعالین تولیدات انیمیشن ایجاد خواهد کرد و حتی میتواند به طور کاملاً جدی و اثرگذار در بازارهای جهانی و بینالمللی وارد شود؛ بازاری که هم اقتصاد مناسبی دارد و هم یکی از بهترین شیوههای انتقال فرهنگ ایرانی – اسلامی به دنیا خواهد بود.
ساری ادامه داد: البته در سالهای اخیر برخی کارها، عرضه بینالمللی شده است اما کاملاً ناکافی است. خوشبختانه در سالهای اخیر امور بینالملل سیما در جشنوارهها و بازارهای مختلف فیلم، شرکت فعالی دارند و تولیدات انیمیشن مرکز صبا را نیز ارائه میکند.
*** به دلیل تنگناهای مالی و نقدینگی از برنامه عقب ماندیم
او در ادامه با اشاره به انیمیشن «شکرستان»گفت: این مجموعه یکی از تولیدات مرکز صباست و عرضه بینالمللی نیز داشته است. اصرار بر حضور و عرضه تولیدات به بازارهای خارجی حتماً میتواند به ارتقاء کیفی و جذابیتهای انیمیشن ایران کمک کند. البته کمیت و میزان تولید، هم به دلیل ظرفیتسازی و هم ایجاد مهارت، اهمیت خود را داراست. اگر جریان تولید رونق دائمی داشته باشد میتواند به ارتقاء کیفیت و استاندارد و جذابیت انیمیشن ایران منجر شود.
مدیر شبکهی پویا افزود: لذا همواره و در سختترین شرایط باید از یک حد نصاب بالاتر، تولید کنیم؛ برای مثال یکی از راهبردهای ارتقاء کیفی و جذابیت انیمیشن به ویژه با موضوعات تربیتی و دینی و اخلاقی در مرکز صبا علاوه بر ایجاد ساز و کار نظارت فرایندی و کیفی بر تولید، هدف گذاری 500 ساعت تولید در سال طی یک برنامه میان مدت پنج ساله بوده است. در سال اول به گام نخست این هدفگذاری که 300 ساعت بود رسیدیم اما در دومین برنامه یعنی سال 91 به دلیل تنگناهای مالی و نقدینگی از برنامه عقب ماندیم که امیدوارم در مدت باقی مانده از سال 92 با مساعدتهای مالی مسولان ذیربط بتوانیم بخشی از آن را جبران کنیم.
وی ادامه داد: البته این مربوط به انیمیشن تلویزیونی است کماکان باید اصرار کنیم بخشهای دیگر صنعت انیمیشن بهویژه انیمیشن سینمایی نیز فعال شود که میتواند به ظرفیت سازی، کیفیسازی و اقتصاد انیمیشن و نهایتاً ارتقاء سطح انیمیشن ایرانی کمک شایانی کند.
*** در برخی حلقههای ساخت انیمیشن دچار ضعف هستیم
مدیر شبکهی پویا در پاسخ به این پرسش که آثار ماندگار و انیمیشن ایرانی چرا تعداد و نمونههای فراوانی ندارد؟ گفت: تولید انیمیشن یک چرخه و فرآیند و حلقههای متصل به هم است از یک نیاز و خواسته از ناحیه مخاطب آغاز و تا خلق ایده تحقیق، داستان و فیلمنامه امتداد، طراحی، گرافیک، نور، رنگ، مدل سازی، حرکت و انیمه تا آخرین مراحل تولید، صدا ، دوبله و . . . . ادامه مییابد، باید اذعان کنم در برخی حلقهها دچار ضعف و آسیب هستیم، ایده مناسب انیمیشن، داستان جذاب و پر کشش، فیلمنامه تفکیکی، طرحهای جذاب و گیرا، انیمههای روان و طبیعی و … از جمله این ضعفهاست، یعنی تیم متشکل از افراد خلاق داستاننویسی و فیلمنامهنویسی انیمیشن، طراحان و کارگردان حرفهای انیمیشن میتوانند آن اثر ماندگار را ایجاد کنند.
او ادامه داد: البته این را هم اضافه کنم بسیاری از تولیدات کارتون و انیمیشن ماندگار در ذهن که معمولاً آنها به ذهن میرسند محصول تعداد انگشت شمار از شرکتهای تولید انیمیشن در دنیاست که بعضاً حدود یک قرن سابقهی کار دارند، تمام تلاش خود را هم کردند که این صنعت را بطور انحصاری نزد خود نگاه دارند و منظورم چند شرکت هالیودی است که مثل صنعت سینما آن را در انحصار نگه داشتند، در سالهای اخیر است که دیگران از جمله ایران بطور جدی دارد وارد عرصه میشود و توفیقاتی هم داشته است اما باید تلاش مضاعفی صورت دهند.
*** بچههای امروز کارتونهای نوستالژیک خواهند داشت؟
ساری در پاسخ به اینکه برخیها معتقدند بچههای امروز برای 10 سال بعد خود چیزی به اسم آثار نوستالژیک ندارند، گفت: این قضاوت عجولانه است؛ البته آثار فوقالعاده که از نظر برخی نوستالژی ویژهای دارند معمولاً عمومیت ندارند و تعداد معدودی کار انیمیشن واجد این ویژگی میشوند کماینکه اگر از فردی بخواهند چند کارتون و انیمیشن با آن ویژگی نام ببرد شاید 10 تا حداکثر 20 اثر بشمارد در حالی که در دوره 60 یا 70 ساله تولید همان کمپانیهای بزرگ انیمیشن دنیا و از بین هزاران اثر تولید شده آن تعداد کم واجد آن ویژگی شدهاند، این وضعیت منحصر به انیمیشن هم نیست، آثار رئال سینمایی و تلویزیونی هم همین گونه هستند الان اگه بگویند مثلاً 10 اثر برتر سینمایی جهان، میبینیم تعداد زیادی از آنها متعلق به چهار یا پنج دهه قبل سینماست و تعداد کمتری از آن برای سالهای اخیر است. مهم این است که میانگین تولید، همواره رشد کیفی و جذابیت را تجربه کنند.
او معتقد است، آثار تولید انیمیشن ایرانی باید بر کیفیت و مهارت در تولید با صعه صدر و آموزش پافشاری کنند تا فاصله خود با تولیدات درجه یک جهانی را کمتر کنند.
*** در هیچ شبکهای همه کارتونها بهروز نیست
مدیر شبکهی پویا دربارهی میزان پخش آثار قدیمی و نوستالژیک به خبرنگار ایسنا گفت: پخش کارهای قدیمی ولی نوستالژیک موافقان و مخالفانی دارد اگرچه برآیند نظرات از توجیه پخش این تولیدات حمایت میکند و آن را مثبت قلمداد میکند. دلایل این گروه یکی مربوط به همان حُسن خوشایندی و نوستالژی است، دلیل دیگر آن است که اساساً انیمیشن برای فقط یک پخش طراحی و تولید نمیشود و باید قابلیتهای پخش در زمان مناسب دیگری را داشته باشد دلیل دیگر جابهجایی همیشه و مستمر نسلها، اقشار و گروههای سنی است، یعنی جوان امروز نوجوان دیروز، نوجوان امروز کودک و خردسال دیروز است. یک اثر هنری با عناصر جذاب پخش که قابلیت ارتباطگیری با کودک دیروز و نوجوان امروز را دارد، احتمالاً میتواند با کودک و خردسال امروز نیز ارتباط برقرار کند. در عمل هم میبینیم که اینگونه است لذا با قاطعیت میتوان گفت که هیچ شبکهی پخش انیمیشن را در دنیا نمیتوان سراغ گرفت که همهی آنچه که پخش میکند تولید بهروز باشد و آثار گذشته را در دستور پخش خود نداشته باشد. ما نیز در شبکه پویا از همین تجربه یعنی تلفیقی از آثار جدید و قدیمیتر را پخش میکنیم.
*** طنز همیشه از اولویت خوبی در انیمیشن برخوردار است
مدیر شبکهی پویا و مرکز صبا در ادامهی گفتگو تفصیلی خود با خبرنگار ایسنا درباره جذب هنرمندان حرفهای نیز عنوان کرد: بخش اعظم کسانی که در انیمیشن فعالیتی حرفهای دارند به گونهای با تولیدات تلویزیونی و مرکز صبا مرتبط هستند و جز معدود افراد خاصی که صرفاً به کارهای کوتاه هنری و آرتیستیک و یا جشنوارهای تمایل دارند و پویانمایی خود را به پویانمایی تلویزیونی نزدیک نکردهاند و به کار کاملاً ذوقی و هنری خود اشتغال دارند، مابقی به گونهای با صبا کار میکنند.
ساری همچنین با اشاره به موضوع داستانهای انیمیشن دربارهی اینکه آیا موضوعات طنز جزو اولویتهای صبا است؟ گفت: اگر نگویم اولویت اول، اما از اولویت بالایی برخوردار است. طنز همیشه از اولویت خوبی برخوردار است و همیشه ترجیح آن بوده کارهایی که قابلیت طنز دارد از این ژانر استفاده شود.
او در ادامه نیز درباره موضوعات آموزشی و مذهبی و پرداخت کلیشهای به موضوعات مذهبی، عنوان کرد: آموزشی، دینی و تربیتی بودن آثار، یک رویکرد است؛ یعنی میتوانیم در یک برنامهی طنز یا درام، عناصر آموزشی تربیتی هم ایجاد و دنبال کرد، در برنامههای معارفی نیز وضعیت به همین گونه است یعنی یک کار داستانی میتواند محتوا و پیام معارفی، اخلاقی و تربیتی داشته باشد. از نظر من وقتی یک اثر فارغ از ژانر و تکنیک، دارای جوهر و پیام دینی و تربیتی دینی است، میتواند در زمرهی کارهای دینی و معارفی تعریف شود به همین دلیل ادعا میکنیم که انیمیشن ایرانی میتواند قطب انیمیشن دینی دنیا باشد زیرا متن دین مملو از پیامهای متعالی، اخلاقی و زندگی پاک و مطهر است.
*** حضور اسپانسر در این مقطع مهم است
رییس مرکز پویانمایی صبا معتقد است: حضور اسپانسر و حامی در انیمیشن در این مقطع که انیمیشن نیاز به حمایت و پشتیبانی دارد بسیار مهم است، این کار بسیار پسندیدهای است که سازمانها و نهادهای اجتماعی – فرهنگی و اقتصادی در قالب اسپانسر وارد انیمیشن شوند، با این کار هم مأموریت خود را به بهترین و اثرگذارترین شیوه انتقال پیام یعنی انیمیشن، فرهنگسازی کردهاند و هم به اقتصاد انیمیشن کمک کردهاند؛ مثلاً محیط زیست چه راهکاری بهتر از فرهنگسازی بهویژه برای اقشار خردسال، کودک و نوجوان در حفظ محیط زیست میتواند داشته باشد و چه ابزاری کارآمدتر از کارتون و پویانمایی روی قشر کودک اثر میگذارد.
ساری در پاسخ به پرسشی درباره توقف برخی آثار مثل «دانشمندان بزرگ» که سازندگان آن منتظرند تا ادامه آن را بسازند، گفت: البته در این مورد بخصوص کار با رویکرد جدید و توجه به علوم و فناوریهای جدید توسط همان شرکت در حال تولید است. لیکن به طور کلی اگر یک اثر انیمیشن از حیث کشش داستانی، جذابیتهای طراحی و سابقه ذهنی مخاطب (تا آنجا که همچنان این فاکتورها وجود داشته باشد ) امتداد آن به کار تلویزیونی نزدیکتر است، لذا اگر کاری واجد این ویژگی باشد خود مرکز صبا داوطلبانه متقاضی ادامه آن خواهد بود، الان هم برخی کارهای انیمیشن از نظر تعداد تا 150 یا 200 قسمت تعریف شده است.
ساری در مورد ساز و کار کلی تولید انیمیشن گفت: مرکز صبا خود را متولی انیمیشن تلویزیونی میداند لذا اساساً نه تنها هیچ رقابتی با شرکتهای تولید انیمیشن نمیکند بلکه تلاش میکند همواره حامی آنها باشد، با سیاستگذاری، برنامهریزی، اختصاص بودجه، سفارش کار و تولید و نظارت، همه تولیدات خود را از طریق شرکتهای بزرگ و کوچک انیمیشن در تهران و شهرستانها دنبال میکند، این یک اصل قطعی در مرکز صبا است، البته ممکن است به دلیل مثلاً ورود یا آموزش فناوری خاص، یک تولید نمونه در درون مرکز شکل گیرد لیکن اساس تولید بر برونسپاری و حمایت از بخش خصوصی تولید انیمیشن استوار است. کافی است گروههای تولیدی از یک حد نصابی از کمیت و کیفیت برخوردار باشند آنگاه ما در قالب سفارش دهنده، آنان را به سمت نیازهای مخاطب تلویزیونی سوق میدهیم.
*** دولت و مجلس به انیمیشن مثل یک موضوع استراتژیک بنگرند
مدیر شبکه پویا که نزدیک به سه سال است ریاست مرکز صبا را نیز عهدهدار است، توضیح داد: مرکز صبا در یک راهبرد کلان به دنبال تبدیل شدن انیمیشن ایران به قطب انیمیشن دینی و پاک است لذا ارتقاء کمیت و کیفیت و ظریفیتسازی یک کار همیشگی و مستمر است که مشکلات نقدینگی میتواند در آن اختلال ایجاد کند لذا انتظار میرود مسؤولان ذیربط فرهنگی اعم از دولت و مجلس به این موضوع مثل یک موضوع استراتژیک بنگرند و اجازه ندهند دستخوش تلاطمهای بودجهای قرار گیرد.
ساری در پایان گفتوگوی خود خاطرنشان کرد: زمانی تولیدات انیمیشن مجال پخش و در معرض قضاوت مخاطب قرار گرفتن نمییافت، خوشبختانه در یک سال گذشته با راهاندازی شبکه پویا این فضا برای تولیدکنندگان و هنرمندان ایجاد شده است که امیدواریم بتواند به ارتقای انیمیشن ایران کمک کند.
منبع:ایسنا