عوارض باربی شدن با دکتر احمدرضا همت متخصص داخلی

عوارض باربی شدن با دکتر احمدرضا همت متخصص داخلی

Pulmonary hypertension

با داروهای لاغری سکته کنید!

فشارخون ریوی بیماری است که طی آن عروق ریوی (عروقی که خون را از قلب به ریه‌ها می‌برد) تنگ و مسدود می‌شود؛ به‌طوری‌که نمی‌تواند خون بیشتری را عبور دهد؛ درنتیجه فشار زیادی به قلب وارد می‌شود؛ چون قلب باید کار بیشتری برای حرکت خون انجام دهد. به گفته پزشکان فشارخون ریوی یکی از مشکلات جدی است که مختص سن و سال خاصی هم نیست. آنچه که اهمیت این بیماری را دوچندان می‌کند، عوامل ایجاد آن خصوصا علل ساده‌ای مانند مصرف بی‌رویه یا خودسرانه برخی داروهاست؛ چه گیاهی و چه شیمیایی. در همین رابطه دکتر احمدرضا همت متخصص داخلی در گفت‌وگو با ما به سوالات مطرح شده پاسخ می‌دهد.

افزایش فشارخون ریوی چیست؟
معمولا وقتی فشارخون سرخرگ ریه افزایش پیدا می‌کند، گفته می‌شود افزایش فشارخون ریوی ایجاد می‌شود. این بالا رفتن خون می‌تواند بدون هیچ علت واضحی اتفاق بیفتد یا اینکه گاهی درزمینه علت واضح دیگری مثل امراض ریوی رخ دهد یا بعضی از بیماری‌های سیستمیک، مصرف یک سری از داروها خصوصاً داروهایی که جهت لاغری استفاده می‌شود، اتفاق بیفتد. به‌هرحال یک معضلی است که بیمار دچار علائم خاص خودش ازجمله تنگی نفس فعالیتی و درد قفسه سینه می‌شود و نیاز است تحت درمان قرار گیرد. متاسفانه اغلب مردم خصوصاً بانوان صرف لاغر شدن بدون هیچ مشورتی با پزشک، انواع داروهای گیاهی را مصرف می‌کنند؛ غافل از اینکه هرلحظه این احتمال وجود دارد سکته کنند.

بنابراین افزایش فشارخون ریوی خطرناک است؟
بله، به‌هرحال با پیشرفت این بیماری، فعالیت بیمار مختل و نهایتا ممکن است بیمار دچار ایست قلبی شود.

غیر از داروهای لاغری چه داروها و عوامل دیگری می‌تواند در بروز «افزایش فشارخون ریوی» نقش داشته باشد؟
بعضی از عفونت‌ها موثر است؛ مانند عفونت اچ آی وی یا همان بیماری ایدز، بیماری‌های کبدی و امراض کلیوی می‌تواند این وضعیت را ایجاد کند؛ به‌هرحال این موضوعی است که یک مقدار هم گم است و نیاز است بیشتر پزشکان با آن آشنا شوند؛ کما اینکه بعضی‌اوقات تشخیص هم داده نمی‌شود و بیمار را دچار عوارض خاص خودش می‌کند. لازم است عوارض و روش‌های جدید درمان و تفکیک انواع آن به پزشکان شناسانده شود.

در این زمینه برای بیماران و مردم توصیه‌ای دارید؟
توصیه خاصی ندارم، اما افزایش فشارخون ریوی به‌وفور وجود دارد و باید پیرامون آن اطلاع‌رسانی شود. نکته دیگر اینکه بازهم باید تأکید شوداین عامل از عوارض مصرف انواع داروهای کاهش وزن است. بسیاری از داروها جنبه تجاری دارند ازجمله داروهای ضد اشتها که در حال استفاده و کاملاً تبلیغاتی است. تاثیراتش اگر مشخص هم شده باشد، به دلیل اینکه عوارض فراوان ازجمله افزایش فشارخون ریوی به همراه دارد، باید حتما تحت نظر پزشک مصرف شود.
باتوجه به اینکه بر شناخت هرچه بیشتر پزشکان از این عارضه تأکید دارید، به نظر می‌رسد در چنین مواقعی ارجاعات آن‌گونه که باید انجام نمی‌شود و بیماران مجبور می‌شوند برای اطمینان خاطر از بیماریشان به چندین پزشک مراجعه کنند؛

به نظر شما ایراد این مسئله کجاست؟
ببینید این دیگر به باور و اعتماد مردم نسبت به پزشک مرتبط است؛ بعضی دلشان می‌خواهد چند بار مشورت کنند یا به خاطر مسائل مادی پزشکان دیگری را جست و جو کنند. خب بد نیست اما باید یک فکر اساسی راجع به ریشه این عدم اعتماد بشود.

خب چه باید کرد؟
حقیقتاً معتقدم یک مقدار ایراد از سمت ما پزشک‌هاست که باید وقت بیشتری برای ویزیت بیمار صرف کنیم و بیمار را درست توجیه کنیم و بیمار اعتماد کند و نیاز به اینکه از کسی دیگری بپرسد نباشد.
درست است، در اینجا بد نیست راجع به علائم این بیماری هم‌صحبت شود، لطفاً راجع به نشانه‌ها و علت آن‌هم صحبت کنید.
فشارخون ریوی در مرحله اولیه علائمی ندارد؛ هنگامی‌که بیماری پیشرفت کرد علائم بدتر می‌شود و می‌تواند نشانه‌هایی مانند تنگی نفس همراه یا بدون انجام فعالیت – خستگی –سرگیجه – درد یا احساس فشار در قفسه سینه – ضربان قلب سریع – تورم پا و شکم داشته باشد.

علت آن چیست؟
موارد زیادی باعث ایجاد افزایش فشارخون ریوی می‌شودوبعضی‌اوقات علت مشخص نمی‌شود. بااین‌حال می‌توان به علل شایع مشکلات تنفسی مانند بیماری‌های انسدادی مزمن ریوی (آمفیزم و برونشیت مزمن)، نارسایی احتقانی قلب، نقص مادرزادی قلب، وجود لخته در عروق ریوی، ایدز (سندرم نقص ایمنی مادرزادی)، سیروز (یک نوع بیماری کبدی مزمن)، لوپوس، فیبروز ریوی (شرایطی که باعث ایجاد اسکار در ریه می‌شود) و داروهایی خاص اشاره کرد.

چگونه پزشک متوجه می‌شود که فرد دچار فشارخون ریوی شده؟
علائم فشارخون ریوی شبیه علائم دیگر بیماری‌هاست؛ درنتیجه تشخیص بیماری مشکل است. برای تشخیص فشارخون ریوی، پزشک اکوی قلب انجام می‌دهد؛ در این تست پزشک وسیله‌ای را روی قفسه سینه قرار می‌دهد؛ این وسیله امواج صوتی تولید می‌کند. از این امواج برای دیدن قلب و تخمین فشارخون در عروق ریوی استفاده می‌شود.

درمان این عارضه چیست؟
اگر علت فشارخون ریوی مشخص شود، درمان می‌تواند کمک‌کننده باشد. تنفس با کپسول اکسیژن یکی از درمان‌هاست. گاهی اوقات مصرف داروهای بلوک کننده کانال‌های کلسیم، داروهای رقیق‌کننده خون و داروهای مدر (دیورتیک) نیز کمک‌کننده هستند. گشادکننده‌های عروق و آنتاگونیست‌های گیرنده اندوتلین، انواع دیگری از داروها هستند که ممکن است برای درمان فشارخون ریوی استفاده شوند؛ درهمه موارد این پزشک است که تصمیم می‌گیرد کدام نوع دارو را برای بیمار تجویز کند.

دریا وفایی – دفتر روزنامه نسل فردا