علت و درمان ورم یا ادم مچ و قوزک پا در بارداری

ورم یا ادم مایعات اضافی است که در بافت های بدن جمع می شود. طبیعی است که در بارداری مقدار مشخصی ورم به خصوص در ناحیه قوزک و مچ پا داشته باشید، چرا که بدن شما آب بیشتری نگه می دارد. تغییر در مواد شیمیای خون نیز مایعات را به بافت انتقال می دهد.

رحم در حال رشد شما، به رگ های لگن و ونا کاوا (رگ بزرگی در سمت راست بدن که خون را از اندام های پایینی به قلب برمی گرداند) فشار وارد می کند. این فشار، برگشت خون را از پا آهسته کرده و باعث جمع شدن و فشار مایعات از رگ های شما به بافت های پا و قوزک می شود.

ورم پا در بارداری چیست؟

ورم پا در بارداری یا ادم، به دلیل مایعات اضافی به ویژه در دست ها و پاهاست. گرچه این مشکل می تواند در هر زمان و برای هرکسی به دلایل مختلف رخ دهد، اما ادم به خصوص در زنان باردار شایع تر است.

علت ورم پا در بارداری چیست؟

ادم یک واکنش طبیعی به التهاب ایجاد شده به دلیل بارداری است. هنگام بارداری حجم خون و مایعات بدن تا ۵۰ درصد افزایش می یابد. این مایعات اضافی به بدن اطمینان خاطر می دهد که مواد مورد نیاز را دارد. اما این مایعات باید در جایی ذخیره شود که منجر به ورم پا می شود.

علاوه بر پاها، ورم می تواند در قوزک، ساق پا، دست ها و صورت نیز رخ دهد.

کلیه شما مایعات بدن را تنظیم می کند. به خصوص اگر این  مایعات زیاد شده یا که بدن شما کم آب شود، کلیه ها به بدن پیام می دهند مایعات اضافی را در صورتی که نیاز دارد، در بدن ذخیره کند. علاوه بر این، کلیه ها مایعات ذخیره شده در بدن را تصفیه کرده و به  هر ناحیه از بدن موادی را که نیاز دارند می رساند.

این فشار اضافی، از سنگینی رحم می تواند تاًثیر جریان خونی که از انتهای کمر شما به قلب می رسد را کاهش داده و باعث جمع شدن مایعات در بدن شود.

برای ورم پا در بارداری چه کاری می توان انجام داد؟

رژیم های غذایی متعدد و انتخاب سبک زندگی می تواند به کاهش ورم پا در دوران بارداری کمک کند.

• برای مدت طولانی نیاستید یا ننشینید

کار کردن در اداره ممکن است مشکل باشد، اما جابجا کردن بدن در حین کار می تواند واقعاً به رفع ادم در بارداری کمک کند. یک میز کار یک راه حل عالی است، اما اگر نمی توانید یکی از آنها را تهیه کنید، می توانید از یک میز در حال ایستاده استفاده کنید، یا برای مدتی بنشینید و به طور مکرر از جا بلند شده و کمی راه بروید تا جریان خون به حالت عادی برگردد.

• از جاذبه زمین به نفع خود استفاده کنید

اگر دچار ورم پا در بارداری هستید، یک راه بسیار خوب برای رهایی از ورم این است که پاها را بالاتر از سطح بدن قرار دهید. هنگامی که در خانه  استراحت می کنید، سعی کنید پای شما بالاتر از قلب قرار بگیرد.

• آب بیشتری بنوشید

ممکن است غیرمعقول به نظر برسد، اما نوشیدن آب بیشتر در واقع به شما کمک می کند تا مایعات اضافی را دفع کنید. هنگامی که بدن شما کم آب می شود، کلیه فکر می کند باید همان مقدار آب را که به نظر کافی نمی رسند، نگه دارد. رساندن مایعات مورد نیاز به بدن، به کلیه این پیام را می رساند که باید مایعات اضافی را خارج کند.

• کافئین کمتری مصرف کنید

کافئین یک نوشیدنی ادرار آور است و بدین معنی است که مقدار مایعات از دست رفته را افزایش می دهد. همچنین باعث کم آبی بدن شده و کلیه را مجبور می کند مایعات بیشتری در بدن نگه دارد. سعی کنید مقدار کافئین روزانه را کاهش داده – که در هر صورت برای دوران بارداری توصیه خوبی است- و هنگامی که کافئین مصرف می کنید، سعی کنید مقدار زیادی آب نیز بنوشید.

• سطح الکترولیت بدن را متعادل نگه دارید

نمک برای اینکه بدن هیدراته بماند بسیار مهم است. مطمئن شوید مقدار کمی نمک دریایی سالم به رژیم غذایی خود اضافه می کنید. بدین معنی است که از نمک سفره و غذاهای فرآوری شده استفاده نکنید و به جای آن غذاهای سالم با طعم و مزه با نمک دریایی با کیفیت بالا بخورید.

علاوه بر نمک (سدیم) سه الکترولیت مهم دیگر (پتاسیم، منیزیم و کلسیم) نیز وجود دارد که برای رساندن آب کافی به بدن لازم هستند. مهم است که این سه الکترولیت تعادل مناسبی داشته باشند.

به عنوان مثال مقدار زیاد نمک بدون پتاسیم کافی می تواند باعث ایجاد مشکلات قلبی شود. به همین دلیل است که متعادل نگه داشتن الترولیت ها معمولاً مهم تر از اضافه کردن نمک به رژیم غذایی تان است. می توانید این الکترولیت ها را به شکل مکمل های مایع و پودری یا در مواد غذایی دریافت کنید.

• به طور منظم ورزش کنید

گرچه ورزش می تواند منجر به ادم شود (تا به حال دقت کرده اید که بعد از ورزش دست های شما ورم می کند؟)، اما فواید آن بسیار بیشتر است. ورزش منظم، سیستم گردش خون را بهبود بخشیده و از این رو آب بیشتر در پاها یا دست ها جمع نمی شود.

• رژیم غذایی خود را بهینه کنید

علاوه بر یک رژیم غذایی سالم برای بارداری، یک رژیم غذایی با پروتئین و نمک بالا برای ورم بارداری مفید است که به عنوان رژیم غذایی بروئر شناخته می شود (به نظر غیر معقول می رسد). پروتئین در خون به عنوان یک اسفنج عمل کرده و آب را در رگ های خونی نگه می دارد. هنگامی که پروتئین کافی وجود نداشته باشد، مایعات از رگ های خونی خارج شده و وارد بافت های اطراف می شود.

می دانیم که نمک در نگه داشتن مایعات در خون به جای بافت اهمیت دارد، بنابراین ترکیبی از این دو، یک راه بسیار خوب برای بهبود ورم پا ها در بارداری است.

• سرکه سیب (ACV)

مخلوطی از یک قاشق سوپ خوری سرکه سیب با یک یا دو فنجان آب را دو بار در روز بنوشید. سرکه سیب، پتاسیم بالایی دارد که می تواند به تعادل الکترولیت های بدن کمک  کند.

• روغن منیزیم یا حمام نمک

به بازو و پاهای خود روغن منیزیم اسپری کنید، اینکار را طبق راهنمای روی برچسب انجام دهید (قبل از استفاده از آن با پزشک خود مشورت کنید.) یک فنجان ورقه های منیزیم را در آب وان قرار دهید. منیزیم از طریق پوست بهتر جذب می شود، بنابراین این روش بهترین راه برای افزایش سطح منیزیم بدن است.

• از یک برس پوست استفاده کنید

برس های بدن، سیستم گردش خون را حمایت کرده و می تواند به کاهش ورم خفیف کمک کند. این کار را از پاها شروع کرده و به سمت بالا و قلب برس بکشید. سپس می توانید دست ها را به سمت بالا به طرف قلب برس بکشید. این کار مایعات را از طریق سیستم لنفاوی حرکت می دهد و به گردش خون کمک می کند. برس کشیدن پوست را دو بار در روز انجام دهید.

• شنا کردن

همانطور که آب به تولد کمک می کند، آب می تواند به کشش جاذبه بر مایعات بدن نیز کمک می کند.

چه زمانی باید در مورد ورم پا در بارداری نگران بود؟

با اینکه ورم پا در مچ و قوزک در بارداری یک مشکل کاملاً شایع و عادی است، همچنین می تواند نشانه ای از پره اکلامپسی (مسمومیت حاملگی) باشد. اگر شما نیز ورم دارید، باید فوراً به پزشک خود اطلاع دهید. ورم به تنهایی به این معنی نیست که شما پره اکلامپسی دارید، اما می تواند یکی از نشانه های این بیماری باشد، از این رو مهم است که پزشک تان در این باره مطلع باشد و دیگر نشانه ها و علائم را ارزیابی کند.

دیگر علائم هشدار دهنده پره اکلامپسی :

• ورم های که به طور ناگهانی ایجاد می شوند
• ورم بیش از حد صورت
• ظاهر بی رنگ و رنگ پریده
• ایجاد حفره در پوست (هنگامی که پوست را در ناحیه ورم کرده، فشار می دهید، پوست حفره ایجاد شده باقی می ماند و به سرعت به حالت اولیه برنمی گردد)
• فشار خون بالا
• سردرد شدید
• تغییر در دید و بینایی
• درد بالای شکم، معمولاً در زیر سمت راست در زیر دنده ها
• حالت تهوع و استفراغ
• کاهش تولید ادرار

مجله اینترنتی زندگی سالم

کلینیک تخصصی سلامت پا امید