پزشکی و سلامت

علائم قانقاریا

گانگرن به موردی اتلاق می شود که درآن بخشی از بافت بدن بمیرد. این عارضه اغلب زمانی رخ می دهد که خون کافی از طریق سیستم گردش خون به بافت نمی رسد.

بخش هایی که دورتر از قلب قرار دارند مانند انگشتان پا و انگشتان دست، معمولا اندام هایی هستند که تحت تاثیر قانقاریا قرار می گیرند. با این حال، می تواند سایر قسمت های بدن ما را نیز تحت تاثیر قرار دهد. گانگرن حتی می تواند در اندام های داخلی بدن نیز تاثیر بگذارد.

بیماری های معمول در یک بخشی از بدن، مانند پا، دست و یا ارگان های داخلی می توانند آغاز کننده قانقاریا باشند. گانگرن در صورتی که درمان نشود می تواند به سراسر بدن گسترش پیدا کند و فرد را دچار شوک کند. شوک زمانی ایجاد می شود که فشار خون بیش از حد پایین می آید. این حالت یک موقعیت اورژانسی است و ممکن است به مرگ منجر شود.

قطع عضو نیز یکی دیگر از عوارض گانگرن است. اما شناخت و درمان به موقع بیماری می تواند از عوارض خطرناک آن جلوگیری کند.

انواع گانگرن

قانقاریای خشک

همه اعضای بدن ما مانند کبد، قلب و ماهیچه ها برای داشتن عملکرد درست و زنده ماندن، به اکسیژن نیاز دارند. اکسیژن از طریق خون به قسمت های مختلف بدن می رسد. گانگرن خشک زمانی ایجاد می شود که یکی از اجزای بدن شما اکسیژن کافی دریافت نمی کند. در نهایت، بخشی از بدن شروع به خراب شدن کرده و می میرد. با گانگرن خشک، پوست هیچ شواهدی از عفونت را نشان نمی دهد.

قانقاریای مرطوب

گانگرن مرطوب زمانی اتفاق می افتد که بافت بدن با برخی از انواع باکتری ها آلوده شده باشد. بافت به وجود این باکتری و رشد مرطوب آن ها، واکنش نشان داده و تجزیه می شود. این فرایند باعث مرگ بافت خواهد شد. این مورد قانقاریا، اضطراری تر از گانگرن خشک است زیرا احتمال گسترش عفونت به سایر نقاط بدن وجود دارد.

قانقاریا گزنده

باکتری به نام کلستریدیا باعث گانگرن گازی یا گزنده می شود. این باکتری یک عفونت است که باعث ایجاد حباب های گاز و ورود سموم به داخل منطقه مبتلا می شود. حاصل عملکرد این گازها؛ مرگ بافت است. این نوع از گانگرن نادر است و می تواند کشنده باشد.

چه کسی در معرض خطر ابتلا به گانگرن است؟

احتمال ابتلا به گانگرن با داشتن سابقه بیماری های خاصی، از جمله موارد زیر بیشتر می شود:

  • تصلب شرایین (سخت شدن سرخرگها) در پاها و یا دست
  • بیماری رینود
  • دیابت
  • لخته شدن خون
  • آپاندیسیت
  • فتق

برخی از حوادث فیزیکی نیز می توانند خطر ابتلا به گانگرن را افزایش دهند. ممکن است بیشتر احتمال ابتلا به این بیماری وجود داشته باشد اگر:

  • ایمنی بدن به دلیل یک بیماری یا درمان سرطان کاهش یافته باشد.
  • به تازگی عمل جراحی انجام شده باشد.
  • شکستگی سر، گزش حیوان، سوختگی های جدی و یا یخ زدگی شدید رخ داده باشد.
  • آسیب هایی که موجب خرد شدن بافت های بدن می شوند، اتفاق افتاد باشد.
  • تزریق پرومتازین هیدروکلراید که به آسیب بافتی منجر می شود، انجام شده باشد.
  • سیگار کشیدن، نوشیدن الکل و مصرف مواد مخدر داخل وریدی نیز ممکن است به خطر ابتلا به گانگرن اضافه کند.

شناخت علائم گانگرن

گانگرن خارجی

گاهی اوقات اولین نشانه گانگرن خشک یک خط مایل به قرمز در اطراف بافت مبتلا است. این خط ممکن است بعدا سیاه شود.

علائم دیگری که ممکن است نشان دهنده گانگرن باشند، عبارتند از:

  • وجود زخمی که قرمزی، درد و یا تورم دارد.
  • زخمی که پر از چرک است و یا بوی بد می دهد.
  • احساس سردی در منطقه مبتلا
  • منطقه مبتلا فاقد حس لامسه باشد
  • تکرار زخم بر روی ناحیه مشخص در بدن
  • بخشی از پوست رنگ غیر معمول (مایل به سبز، سیاه، قرمز، آبی و یا برنزی) داشته باشد.
گانگرن داخلی

گانگرن داخلی، قانقاریایی است که به بافت ها یا اندام های درونی صدمه وارد می کند. در این مورد، علائمی بر روی پوست و یا اندام ایجاد نمی شود. با این حال، بیمار ممکن است درد یا تب با علت ناشناخته به مدت طولانی داشته باشد و یا فشار خون پایین را نیز تجربه کند. سردرگمی نیز از دیگر علائم این بیماری است.

تشخیص قانقاریا

برای تشخیص از آزمایش های زیر استفاده می شود:

  • تحلیل آزمایشگاه از بافت یا مایع نمونه: در این آزمایش با استفاده از میکروسکوپ، بافت های مرده نمونه مشاهده می شود.
  • آزمایش خون: وجود گلبول سفید زیاد در خون، عفونت گانگرن را نشان می دهد.
  • آزمایش های تصویر برداری: مانند MRI، سی تی اسکن و عکس اشعه X

درمان گانگرن

آنتی بیوتیک ها

اگر باکتری در بافت وجود داشته باشد، استفاده از آنتی بیوتیک تجویز می شود. آنتی بیوتیک های داخل وریدی معمولا در این شرایط استفاده می شود.

جراحی عروق

برای افراد مبتلا به گردش خون ضعیف که منجر به گانگرن شده است، جراحی عروق (عمل جراحی بر روی شریان ها و یا رگ ها) ممکن است به منظور بهبود جریان خون از طریق رگ ها به بافت های بدن توصیه شود.

اتاق اکسیژن پرفشار

قرار دادن فرد مبتلا به گانگرن گازی در یک محیط خاص غنی از اکسیژن می تواند رشد باکتری ها را کند کند. این روند اجازه می دهد تا پوست شروع به درمان خود کند. همچنین اکسیژن کافی برای تسریع در روند بهبودی به بافت های آسیب دیده می رسد.

دبریدمان بافت

در موارد جدی گانگرن، بافت مرده یا بخشی از بدن ممکن است نیاز به برداشتن داشته باشد. این فرآیند به نام دبریدمان شناخته می شود. دبریدمان می تواند با ابزار جراحی و یا با مواد شیمیایی انجام شود. هدف این نوع عمل جراحی، برداشتن مناطق آسیب دیده است به طوری که عفونت به بخش های دیگر گسترش نیابد.

یکی شکل جایگزین دبریدمان، که به نام دبریدمان حشره شناخته می شود، با استفاده از مگس لارو انجام می شود. این مگس بافت های مرده و باکتری های را می خورد. استفاده از این روش درمان نادر است. در زمانی که پزشک بتواند جریان اکسیژن را به بافت برگرداندن، با پیوند پوست، بافت آسیب دیده ترمیم می شود. این روش با استفاده از پوست سالم دیگر قسمت های بدن انجام می شود.

قطع عضو

برای موارد شدید، قطع اندام، انگشت، یا پا برای نجات فرد، ممکن است لازم باشد.

قانقاریا گاهی اوقات می تواند بدون عوارض جدی درمان شود، به خصوص اگر زود تشخیص داده شود. با این حال گاهی اوقات و در موارد شدید به قطع عضو منجر می شود. به خصوص اگر به سرعت درمان نشود. گانگرن حتی می تواند برای برخی از افراد منجر به مرگ شود. این حالت نادر است، اما می تواند در صورت موراد زیر رخ دهد:

  • فرد مبتلا به بیماری دیگری است که درمان آن پیچیده است.
  • گانگرن به بخش های زیادی از بدن سرایت کرده است.
  • درمان انجام شده به اندازه کافی سریع نبوده است.

چگونه می توان از قانقاریا جلوگیری کرد؟

برای محافظت از بافت ها باید بیماری به سرعت درمان شود. به طوری که آسیب به بافت ها به حداقل برسد. افراد مبتلا به دیابت و یا بیماری های مرتبط به رگ های خونی باید به طور منظم دست و پا خود را برای علائم گانگرن چک کنند. در صورت وجود هر کدام از موارد زیر سریعا به پزشک مراجعه کنند:

  • هر تورم، ترشح یا قرمزی که ممکن است ناشی از عفونت باشد.
  • زخم های ایجاد شده بهتر نمی شوند.
  • در رنگ پوست تغییر ایجاد شده است.

مصرف آنتی بیوتیک قبل یا بعد از عمل جراحی، تحت نظر پزشک، ممکن است برای جلوگیری از توسعه عفونت گانگرن، به شما کمک کند.

مجله اینترنتی زندگی سالم

فرشته موسی پور

همچنین بخوانید

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا