صنعت گردشگری
مقاله گردشگری
فرهنگ کشور ما یکی از عواملی است که گردشگران را به این مرز و بوم می‌کشد؛ اما برای اینکه شاخصه‌های پیدایش و رشد این فرهنگ را بررسی کنیم، نخست باید به جغرافیا و تعدد فصول اشاره کرد. به همین خاطر، فرهنگ ایرانی یک فرهنگ چهار بعدی متعادل است؛ بدین صورت‌که هر منطقه با توجه به شرایط موجود با طبیعت و فصل پیش رو برخورد می‌کند؛ این برخورد یک برخورد معمول نیست بلکه احساس ناب ایرانی در آن تزریق شده است. از آن‌جا که وقتی از گردشگری صحبت می‌کنیم، در واقع با تمام فرصت‌ها و موقعیت‌های فرهنگی یک جغرافیا برخورد می‌کنیم؛ بنابراین لازم است قبل از هراشاره‌ای این نکته را به یاد داشته باشیم که هنر، ابتدایی‌ترین شکل زایش فرهنگ در ایران است؛ چراکه ایرانیان همواره به نوآوری و کشف و شهود در طبیعت علاقه بیشتری نسبت به دیگر کشورها نشان داده‌اند.
*صنایع گردشگری
همان‌طور که ما هنگام سفر به شهری دیگر، دنبال سوغاتی‌های آن شهر می‌گردیم که به آشنایان‌مان هدیه کنیم، وقتی این سفر تبدیل به یک سفر خارج از کشور شود، مسلماً به دنبال سنتی‌ترین اتفاق‌های صنعتی آن کشور می‌گردیم و با هیجان برای دیگران به اشتراک می‌گذاریم. خوشبختانه ایران با اینکه در این زمینه از سوی مسئولین کمبود محبت احساس می‌کند، ولی هر گردشگری وارد کشورمان می‌شود، بدون نیاز به رجوع به بازار اختصاصی، می‌تواند صنایع گردشگری کشور را کشف کند. این اعجاز به پهنای کشورمان وجود دارد؛ اما سطح دسترسی آن برای هرگردشگری مهیا نیست. اساس صنعت گردشگری در کشور، به تبلیغات و حفاظت از میراث به جای مانده از پیشینیان بنا نهاده شده است. با اینکه در کشور، موزه‌های نه چندان در خور شخصیت وجود دارد، لیکن همان موزه‌ها چشم‌ها را خیره می‌کند و جالب آن است که تعداد بی‌شماری از افراد جامعه ما از وجود چنین موزه‌هایی بی‌خبر هستند. همه می‌دانند فرانسه بهترین موزه‌ها را در زمینه‌های مختلف دارد، اما وقتی خودمان از خودمان بی‌خبر باشیم، نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که جهانیان میزان تمدن و انسان‌دوستی ما را با معیارهای حقیقی موجود در کشور مورد ارزیابی قرار دهند؛ نه اینکه با خبرهای کذب و حاشیه‌ساز کشور را به لجن بکشند.
*پینه بسته
اکنون نیز در کشورمان پدربزرگانی هستند که در حجره‌هاشان با ضرب چکش، گِل و ریزه‌کاری‌های مینیاتوری روی کاشی‌ها و… از این هنر در مقیاس گردشگری حمایت می‌کنند. پیشنهاد می‌شود سازمان میراث فرهنگی که قصد دارد روبه‌روشدن با روز جهای گردشگری را با ایام محرم تلفیق کند (که یکی از بهترین فرصت‌ها برای به نمایش کشیدن چهره واقعی اسلام است)، تربیت جوانانی را که در این زمینه مستعد و علاقه‌مند به چنین فعالیت‌هایی هستند در دستور کار خود قرار دهد؛ امر مهم‌تر اینکه، پشتوانه اقتصادی و اجتماعی مدونی برای آنان برنامه‌ریزی کند که گرایش به این صنعت روزبه‌روز با افزایش چشم‌گیری روبه‌رو باشد. البته این نکته را نیز متذکر می‌شویم که این سازمان، بازدید از اماکن گردشگری را در آن روز برای عموم مردم رایگان اعلام کند که این امر، گامی موثر به سوی آینده محسوب می‌شود.
*قالی باقالی ایران
صنعت بافت قالی و دیگر اشکال هنری در این زمینه را ایرانیان به جهان معرفی کردند. این درحالی است که سود کلان از این صنعت در دستان بیگانگان قرار دارد و بهترین و باکیفیت‌ترین این آثار به کشورهای خارجی صادر می‌شود؛ از سوی دیگر بنگاه‌های فعال در این زمینه با کاهش رشد اقتصادی حیرت‌انگیزی مواجه شده‌اند که با این نکته، راندمان کار واسطه‌ها در این زمینه رو به صعود می‌رود. همه می‌دانیم که ایران بیشترین سهم تاریخی از صنایع گردشگری و فرهنگ را داراست؛ اما به جرأت می‌توان گفت، کم‌تر افرادی از تاریخچه حال و آینده این اقتصاد در حال تخریب، آگاهی دارند. با همه این تفاسیر، هیچ نماد فرهنگی واضح‌تر و پویاتر از سرازیرشدن گردشگران خارجی به ایران وجود ندارد و این نماد، هنگامی به درستی تفسیر می‌شود که برنامه‌ریزی‌هایی با آینده‌پژوهی قدرتمند در این زمینه وجود داشته باشد که مسافر هنگام گردش به یک محل، با راهنمایی‌های درست، سلیقه خود را انتخاب کند و به دیار خود سوغات ببرد.
نویسنده : علی رفیعی وردنجانی