روز جهانی دیابت، شناخت عوامل خطر و اهمیت اصلاح سبک زندگی + ویدئو

دیابت یکی از بیماری‌های مزمن و پیچیده است که به سرعت در حال گسترش در جهان و ایران می‌باشد. روز جهانی دیابت فرصتی است تا با افزایش آگاهی درباره این بیماری و عوامل خطر آن، پیشگیری و مدیریت بهتری انجام شود. طبق نظر پزشکان، اهمیت شناخت مراحل مختلف زندگی تحت تاثیر دیابت و توجه به محیط کار برای کنترل بهتر بیماری از جمله موضوعات حیاتی است. در این مقاله به بررسی شیوع دیابت، علل ابتلا و راهکارهای اصلاح سبک زندگی می‌پردازیم تا بتوانیم در جهت کاهش این بیماری قدم برداریم.

مصاحبه اختصاصی مجله زندگی سالم با خانم دکتر حسین خانی کارشناس مبارزه با بیماری‌های غیرواگیر

معرفی روز جهانی دیابت و شعارهای امسال

روز جهانی دیابت هر سال در ۱۴ نوامبر و در تاریخ ۲۳ آبان  برگزار می‌شود. هدف این روز، آگاهی ‌بخشی در مورد دیابت، افزایش دانش عمومی و تشویق به پیشگیری و مدیریت بهتر این بیماری است. شعارهای رسمی روز جهانی دیابت در سال جاری عبارتند از:

• دیابت و مراحل مختلف زندگی
• دیابت در محیط کار

این شعارها به اهمیت توجه به دیابت در تمامی سنین و محیط‌های زندگی می‌پردازد.

شیوع دیابت در ایران و اهمیت پیشگیری

دیابت به سرعت در حال افزایش است و اهمیت آن برای سلامت عمومی کشور بسیار بالا است. براساس آخرین آمار، بیش از ۵۰۰ هزار نفر بالای ۲۵ سال در استان اصفهان مبتلا به دیابت هستند که معادل شیوع ۱۳.۶۸ درصد می‌باشد. در سراسر ایران، شیوع دیابت حدود ۱۴ درصد است و حدود ۷.۵ میلیون نفر به این بیماری مبتلا هستند.

علاوه بر این، نزدیک به ۹.۵ میلیون نفر در ایران مبتلا به پیش‌دیابت (پره دیابت) هستند؛ افرادی که قند خونشان در محدوده ۱۰۰ تا ۱۲۵ میلی‌گرم بر دسی‌لیتر است و در خطر ابتلا به دیابت قرار دارند. مراقبت منظم هر سه تا شش ماه برای این افراد لازم است تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود.

عوامل خطر ابتلا به دیابت

اصلی‌ترین علل ابتلا به دیابت مرتبط با سبک زندگی نادرست است که شامل موارد زیر می‌شود:

• رژیم غذایی ناسالم: مصرف زیاد شیرینی‌جات، چربی‌ها، نمک، کمبود میوه و سبزیجات و استفاده از فست‌فودها و غذاهای فرآوری‌شده.
• کم‌تحرکی: بی‌تحرکی باعث افزایش وزن و چاقی شده و ریسک ابتلا به دیابت را بالا می‌برد.
• مصرف دخانیات و الکل: این عوامل به صورت مستقیم و غیرمستقیم ریسک دیابت را افزایش می‌دهند.
• استرس و کم‌خوابی: تاثیرات منفی بر سیستم ایمنی و متابولیسم بدن دارد و می‌تواند عامل خطر باشد.
• عوامل ژنتیکی: سابقه خانوادگی دیابت به ویژه در اعضای درجه یک، احتمال ابتلا به دیابت را افزایش می‌دهد.
• فشار خون و چربی خون بالا: این دو بیماری معمولاً همراه با دیابت رخ می‌دهند و تعامل آنها احتمال ابتلا را بیشتر می‌کند.
• دیابت بارداری: زنانی که در دوران بارداری دچار دیابت می‌شوند، ریسک بالایی برای ابتلا به دیابت نوع ۲ در سال‌های پس از زایمان دارند.

ضرورت اصلاح سبک زندگی برای کنترل دیابت

با توجه به عوامل خطر گفته شده، اصلاح سبک زندگی نقش کلیدی در پیشگیری و کنترل دیابت دارد. تغییر رژیم غذایی به سمت مصرف بیشتر میوه و سبزیجات، افزایش فعالیت بدنی، ترک دخانیات، مدیریت استرس و خواب کافی از مهم‌ترین راهکارها هستند که می‌توانند به کاهش شیوع و عوارض دیابت کمک کنند.

نتیجه‌گیری

با توجه به افزایش روز افزون شیوع دیابت و پیش‌ دیابت، مراقبت‌های پیشگیرانه و اصلاح سبک زندگی بیش از پیش ضرورت پیدا کرده است. رژیم غذایی سالم، تحرک بدنی منظم، کاهش مصرف دخانیات و مدیریت استرس از مهم‌ترین عوامل کنترل بیماری هستند. آگاهی از عوامل خطر و توجه به توصیه‌های پزشکی می‌تواند به کاهش چشمگیر ابتلا به دیابت کمک کند و کیفیت زندگی بیماران را بهبود بخشد. روز جهانی دیابت فرصتی برای تأکید بر اهمیت سلامت پایدار و پیشگیری در همه مراحل زندگی است.