درسهایی از قرآن؛ تفسیر سوره عصر

حجت الاسلام والمسلمین قرائتی:
در ماه رمضان که روزهای آخر آن را میگذرانیم خواندن یک آیه قرآن ثواب یک ختم قرآن دارد. آنچه در پی میآید تفسیر سوره والعصر است.
۱- بسمالله رمز توکل به خدا: معروف است که همه قرآن در سوره حمد است و همه سوره حمد هم در «بِسْمِالله»اش. این یعنی چه؟ شاید معنایش این باشد که وقتی شما میگویی به نام او! یعنی خدا را باور داری. خدا را قادر و مهربان میدانی و به او پناه میبری. به او توکل داری، دوستش داری. قرآن هم برای همین نازل شده است که خدا را باور کنید، بنده او باشید، به او پناه ببرید، به او توکل کنید.
۲- قسم به اوقات زمان در قرآن: قرآن به همه زمانها قسم خورده است. «والفجر» قسم به طلوع فجر! «وَالصُّبْحِ إِذَا تَنَفَّسَ» (تکویر/۱۸) قسم به صبح! و… اینها این درس را میدهد که زمان ارزش دارد، زمانتان را بیخودی از دست ندهید. به زمانه فحش ندهید، بد زمانهای است. زمانه بد نیست، مردم بد هستند. کاری که در آن انجام میشود، بد است. زمان عزیز است، خدا به همه قطعات زمان قسم خورده است.
۳- خسارت انسان در طول عمر: «إِنَّ الْإِنسَانَ لَفِی خُسْر» انسان دارد خسارت میبیند. یعنی شما و ما آن به آن داریم آب میشویم. مثل یخی که از ۶طرف آب میشود، نگفته است «وَالْعَصْر إِنَّ الْإِنسَانَ لَفِی ضرر» فرق بین ضرر و خسارت چیست؟ ضرر برای جایی است که نرخ پایین بیاید.
۴- بهرهگیری از فرصت رمضان: خسارت این است که انسان از ماه رمضان استفاده نکند. چند شب دیگر بیشتر از ماه رمضان نمانده است. ماه رمضان بعد را هم آدم نمیداند هست یا نیست. حرام نکنید. اگر عمرمان را با غیرخدا معامله کنیم، باختهایم. اینهایی که روزه خوردند… البته یک عده که مریض یا مسافرند حسابشان جداست اما آن کسی که روزهاش را خورد، اینها خسارت است.
۵- درجات ایمان و عمل صالح: قرآن نگفته است: «إِنَّ الْإِنسَانَ لَفِی خُسْرٍ إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا صالح» که یعنی یک کارت خوب باشد، بلکه گفته است: «إِلَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَ عَمِلُوا الصالحات» یعنی فکرش درست باشد، دستش پاک باشد، چشمش پاک باشد، مطالعهاش خوب باشد، همسرداریاش خوب باشد، خداوند «الصَّالِحَاتِ» میخواهد.
۶- راهپیمایی روز قدس مصداق عمل صالح: قرآن کارهایی را گفته عمل صالح است. یکی از آنها راهپیمایی است. راهپیمایی در قرآن است؟ قرآن سوره توبه آیه ۱۲۰میفرماید: هر حرکت دستهجمعی که دشمن را عصبانی کند، عمل صالح است. «وَلَا یَطَئُونَ مَوْطِئًا یَغِیظُ الْکُفَّارَ» مانور دستهجمعی که کفار عصبانی بشوند. هر کاری که اسرائیل و آمریکا را عصبانی کند، «کُتِبَ لَهُم بِهِ عَمَلٌ صَالِحٌ» عمل صالح است.