حکمت سیزدهم نهج البلاغه: شکر، راه تداوم نعمت‌ها + فایل صوتی

حکمت 13 نهج البلاغه : شکر، راه تداوم نعمت ها . روش استفاده از نعمت ها (اخلاقى ، معنوى)

متن عربی

وَ قَالَ إِذَا وَصَلَتْ إِلَيْكُمْ أَطْرَافُ النِّعَمِ فَلَا تُنَفِّرُوا أَقْصَاهَا بِقِلَّةِ الشُّكْرِ.

واژگان مهم

– أَطْرَافُ النِّعَم: نشانه‌ها و آغاز نعمت‌ها
– تُنَفِّرُوا: دور نسازید، نرانید
– أَقْصَاهَا: بخش کامل و نهایی آن
– قِلَّةِ الشُّكْرِ: کم‌سپاسی، ناسپاسی

ترجمه

امام علی علیه‌السلام فرمودند:
«وقتی نشانه‌های نعمت به سوی شما آمد، با ناسپاسی، ادامه و کمال آن را از خود دور نسازید.»

چکیده مفاهیم

در این حکمت، امام علیه‌السلام بر اهمیت شکرگزاری به‌عنوان عامل تداوم و افزایش نعمت‌ها تأکید می‌فرمایند. انسان باید بداند که هر نعمتی مقدمه نعمتی دیگر است و اگر در همان آغاز شکر آن را به جا آورد، استمرار و برکت آن تضمین خواهد شد. ناسپاسی در برابر نعمت، باعث زوال آن و حتی موجب محرومیت از رحمت‌های الهی می‌شود.

نکته‌های حکمت 13 نهج البلاغه

1. شکر نعمت، شرط بقاست. سپاسگزاری، نه‌تنها سبب حفظ نعمت‌های موجود می‌شود بلکه درهای نعمت‌های تازه را نیز می‌گشاید.
   2. شکر سه بُعد دارد:
   – قلبی: رضایت و خشنودی قلبی از نعمت‌ها.
   – زبانی: ستایش خداوند و بیان شکر.
   – عملی: استفاده درست و به‌جا از نعمت‌ها و پرهیز از اسراف.
   3. مثال‌ها:
   – شکر نعمت عقل و دانش، عمل به آن و آموزش به دیگران است.
   – شکر نعمت ثروت، خرج کردن آن در راه خدا و کمک به نیازمندان است.
   4. ناسپاسی، موجب سلب نعمت می‌شود. همان‌طور که در امثال فارسی آمده: «شکر نعمت، نعمتت افزون کند؛ کفر نعمت، از کفت بیرون کند.»
   5. پشتوانه قرآنی: این حکمت با آیه ۷ سوره ابراهیم هماهنگ است: «اگر شکر کنید، بر نعمت‌های شما می‌افزایم، و اگر ناشکری کنید، عذاب من شدید است.»

پیام‌های حکمت سیزدهم نهج البلاغه

بر اساس این حکمت، برای حفظ و گسترش نعمت‌ها باید:

• همواره با قلبی راضی و زبان شاکر، خداوند را سپاس گوییم؛
• نعمت‌ها را در مسیر درست و مفید به کار ببریم و از اسراف و تباهی بپرهیزیم؛
• بدانیم هر نعمتی امانتی است که با شکرگزاری تداوم می‌یابد؛
• از آغاز دریافت نعمت‌ها، سپاسگزاری کنیم تا کمال آن نیز نصیب‌مان گردد؛
• شکرگزاری را نه یک کار زبانی صرف، بلکه برنامه‌ای عملی در زندگی بدانیم.

مجله زندگی سالم / فایل صوتی شرح و ترجمه حکمت های نهج البلاغه