حکمت دوازدهم نهج البلاغه: اهمیت دوستیابی و حفظ دوست + فایل صوتی
حکمت ۱۲ نهج البلاغه: اهمیت دوستیابی و حفظ دوست؛ آیین دوست یابی (اخلاقى، اجتماعی، تربیتى)
متن عربی
وَ قَالَ أَعْجَزُ النَّاسِ مَنْ عَجَزَ عَنِ اکْتِسَابِ الْإِخْوَانِ وَ أَعْجَزُ مِنْهُ مَنْ ضَیَّعَ مَنْ ظَفِرَ بِهِ مِنْهُمْ.
واژگان مهم
– أَعْجَزُ: ناتوان‌ترین
– النّاس: مردم
– اکْتِسَابِ: به دست آوردن، کسب کردن
– الإِخْوَان: برادران، دوستان نزدیک
– ضَیَّعَ: ضایع ساخت، از دست داد
– ظَفِرَ: دست یافتن، به دست آوردن
ترجمه
امام علی علیه‌السلام فرمودند:
«ناتوان‌ترین مردم کسی است که در به دست آوردن دوست کوتاهی کند، و از او ناتوان‌تر آن کس است که دوستی را که یافته، از دست بدهد.»
چکیده مفاهیم حکمت ۱۲ نهج البلاغه
این حکمت به ارزش دوستی و اهمیت هنر دوستیابی اشاره دارد. امام علیه‌السلام بر این نکته تأکید می‌کنند که انسانِ خردمند باید توانایی ارتباط صحیح با دیگران را داشته باشد و با اخلاق نیک، دوستی‌های ارزشمند ایجاد کند. دوست خوب یک پشتوانه همیشگی است که در سختی‌ها و شادی‌ها همراهی می‌کند و نبود آن، نوعی فقر عاطفی و اجتماعی به شمار می‌آید.
نکته‌ها
- دوستی‌یابی به هزینه مادی نیاز ندارد. برخلاف دستاوردهایی مثل ثروت، مقام یا علم، برای به دست آوردن دوست نیازی به سال‌ها کار و سرمایه نیست؛ بلکه کافی است فرد خوش‌اخلاق، خوش‌رفتار، صادق و با معرفت باشد.
2. از دست دادن دوست، زیانی سنگین است. یافتن یک دوست حقیقی شاید دشوار باشد، اما از دست دادن او نشانه ضعف بزرگ‌تر است، چرا که سرمایه‌ای گرانبها از دست رفته است.
3. دوست واقعی نعمتی کمیاب است. او همچون سایه‌ای در غم و شادی همراهی می‌کند و وجودش آرامش‌بخش زندگی انسان است.
4. در فرهنگ دینی، مقام دوست بسیار والا است. چنان‌که امام صادق علیه‌السلام فرمودند:« هر چیزی زینتی دارد و زینت انسان، دوستان او هستند.»
پیام‌های حکمت دوازدهم نهج البلاغه
بر پایه سخن امام علی علیه‌السلام، برای رسیدن به دوستی پایدار باید:
با مردم خوش‌اخلاق و گشاده‌رو باشیم؛
صداقت و معرفت را اساس روابط قرار دهیم؛
قدر دوستان خوب را بدانیم و آنان را به‌راحتی از دست ندهیم؛
در دوستی‌ها تنها به منافع شخصی نیندیشیم و وفاداری را سرلوحه رابطه قرار دهیم؛
دوستان شایسته را سرمایه زندگی بدانیم و حفظ آن‌ها را از بزرگ‌ترین وظایف اخلاقی خود بشماریم.
مجله زندگی سالم / فایل صوتی شرح و ترجمه حکمت‌های نهج البلاغه
