از مهدی فخیم زاده چه خبر؟
فیلم جدید مهدی فخیم زاده
مهدی فخیم زاده کارگردان و بازیگر پُرکار تلویزیون این روزها تصمیم گرفته تا با فیلمنامهای درباره گروهکهای تروریستی و منافقین به سینما بازگردد. ابتداییترین مسئلهای که مخاطب میتواند با انتخاب این کارگردان خوش سابقه در تلویزیون برقرار کند، چرایی انتخاب چنین سوژهای برای بازگشت یک کارگردان حرفهای به سینماست؟ در چنین موقعیتی باید به رویکرد منطقهای سینما در جهان اشاره کرد و این گونه بنویسیم: در همه جای دنیا از هالیوود تا بالیوود در سینما موقعیتهای استراتژیک سیاسی مد نظر گرفته میشود و به طور ناخواسته ذهنیت فیلمنامه نویس و ایده پرداز به سمت مسائل منطقهای و فرا منطقهای نزدیک میشود. در کشور ما با توجه به ظهور کارگردان جوان و با استعدادی مانند محمد حسین مهدویان این قالب به شکل ارجاعی در سینمای ایران تزریق شده است و از بزرگان تا کوچولوهای سینما هیجان پرداختن به این موضوع را در دل پرورش میدهند.
*انگیزه فخیم زاده
با توجه به اینکه مهدی فخیم زاده تا کنون درباره موضوع و محوریت اصلی فیلمنامه اش صحبتی نکرده؛ اما در همین اندازه که او میخواهد یک فیلم سیاسی بسازد، مخاطب را دچار آشفتگی تفکر خواهد کرد. برای اینکه با این نکته مهم بیشتر رابطه برقرار کنیم به فیلم «ساعت 5 عصر» مهران مدیری اشاره میکنیم و مینویسیم: مهران مدیری با توجه به حضور مستمر و پایدار در تلویزیون، به چهرهای کمدین تبدیل شده است؛ اما «ساعت 5 عصر» نه یک کمدی شوخ طبع؛ بلکه یک کمدی از جنس وودی آلن با چهرهای پَژمرده است که البته اگر به درستی از سوی مخاطب درک شود، میتواند در کارنامه هنری مدیری یک نشان درخشان باشد؛ اما این درک هنگامی از سوی مخاطب به باور میرسد که شکل و قالب سینما از شکل و قالب تالیف شده راوی در تلویزیون فاصله گیرد. بدین جهت هنگامی که ما از یک پدیده سینمایی صحبت میکنیم، باید این محدودیت را در نظر بگیریم که سینما جای عرض اندام یا به عبارت دیگری اثبات خود به دیگران نیست. انگیزه مهدی فخیم زاده را از بازگشت به سینما نمیدانیم؛ اما اینکه سینمای ما در کنار مدافعان حرم و دیگر تامین کنندگان امنیت کشورمان ایستادگی کند، بسیار چهره خوش سیمایی به پردههای نقرهای میبخشد؛ اما این چهره خوش سیما نیاز به یک کشف دراماتیک در این زمینه دارد که مسلما هیچ کارگردان تلویزیونی نمیتواند با دیدن تعدادی فیلم در سینما خود نمایی کند.
*منافق
عبارتی که همواره معجزه میکند و ما به عنوان یک مدافع از آرمانهای ملی همواره از چنین پدیدهای حمایت میکنیم، عبارت منافق است. منافق به خودی خود تنها فردی است که فرهنگ کشور را شخصا به خطر میاندازد و هیچ پیشنهاد قابل اجرایی برای حل آن ندارند. این گونه میشود که حتی هوشمندانی مانند فخیم زاده معنای حقیقی منافق را در سینما درک نمیکنند و به جای اینکه برای حضور در جبهههای حق علیه باطل به سالهای نه چندان دور دفاع مقدس بپردازد گزینه عملا غیر قابل درکی را برای فیلم برداری انتخاب میکند. باید متوجه این منظور مهم باشیم که منافق میتواند در کنار دستمان بنشیند و با شما لبخند بزند و به تماشای فیلمی بنشینیم که شما نیز آن را انتخاب کردهاید. پس لذا منافق صرفا خارج از مرزهای ایران در حال فعالیت نمیباشد بلکه بیشتر عملیات مخرب خود را در دل جامعه متمدن ایرانی انجام میدهد. این موضوع میتواند سوژه بهترین برای همه فیلم سازانی باشد که دغدغه مبارزه با منافقین و دیگر گروهگ های تروریستی را در سر میپرورانند. در هر صورت باید بازگشت فخیم زاده را به سینمای ایران به فال نیک بگیریم و این نکته را نیز متذکر شویم که هرگز برای تماشای فیلم کارگردانی که سابقه بلند مدتی در تلوزیون دارد نباید با انباشت تجربی قبلی وارد سالنهای سینما شد، بلکه باید او را یک فیلم ساز تجربی برشمرد که برای اولین بار دست به ساخت فیلم سینمایی زده است.
نویسنده : علی رفیعی وردنجانی