مسائلی که با گرفتن مدرک دانشگاهی به وجود می آید چیست؟
مسائلی که با گرفتن مدرک دانشگاهی به وجود می آید چیست؟
مدرک دانشگاهی چه توقعاتی را برای فرد ایجاد میکند؟
“آقام خدا بیامرز، همیشه می گفت اگه میخوای مکانیکم بشی، اول برو مهندسی مکانیکت را بگیر، بعد دنبال شغل محبوبت برو.من حرفش را گوش ندادم و بعد از گرفتن مدرک دیپلم، مکانیکی را شروع کردم.حالا 10 سال است که در این شغلم و برای خودم اوستا کار شده ام.اما وقتی به خواستگاری دختر محبوبم رفتم، پدرش دقیقا حرف پدرم را تکرار کرد و گفت من به دیپلمه زن نمی دهم و باید حداقل یک لیسانس را داشته باشی. در حالی که من دیپلمه، ماهی 5 میلیون تومان درآمد دارم و برادر فوق لیسانسهام، کارمند یک شرکت خصوصی است و ماهی یک میلیون حقوق می گیرد. ”
“15 ساله که بودم، عاشق نقاشی شدم. میخواستم در رشته گرافیک ادامه تحصیل بدهم، اما خانواده ام نگذاشتند و گفتند برو رشته ریاضی و همزمان نقاشی را هم ادامه بده.دیپلم ریاضی که گرفتم، باز هم نگذاشتند دست از ادامه تحصیل بردارم و مادرم گفت آرزویم این است که پسر بزرگم مهندس باشد.مدرک مهندسی عمرانم را که گرفتم، هرجا برای استخدام مراجعه کردم، گفتند تا کارشناسی ارشدت را نگیری، خبری از کار نیست و الان دور، دور تحصیلات تکمیلی است.یک سال است که در مقطع ارشد فارغالتحصیل شده ام، اما کو کار مناسب؟! ای کاش از اول دنبال علاقه ام رفته بودم؛ حداقل خوشحال می شدم که به آنچه دوست دارم، رسیده ام…”
اینها دو روایت متفاوت از دو جوانی است که در گفت وگو با نسل فردا، از معضل مدرک گرایی در کشور می نالند.
وقتی مدرک، همه چیز می شود
به گفته کارشناسان بهعنوان یک اصل، افزایش علم و سواد در تکتک افراد جامعه در ارتقاء و رشد فرهنگ جامعه تأثیر مستقیم دارد و به عبارت سادهتر یک جامعه باسواد و تحصیلکرده، بافرهنگتر است. اما وقتی نظام آموزش عالی یک کشور به سمتوسوی مدرکگرایی پیش میرود، دلیل احتمالیاش آن است که نظام استخدامی آن کشور، تقاضایش تا حد زیادی روشن است و اگر کسی وارد نظام دانشگاهی شود، آیندهاش تا حدی روشن است و قوانین استخدامی کشور او را به رسمیت میشناسند؛ درحالیکه نظام مهارت در آن کشورِ خاص، اینچنین نیست. این باعث میشود جریان اجتماعی آن جامعه به سمت تحصیلات دانشجویی برود و بعد با معضلاتی مانند مدرکگرایی و تحصیل در رشتههایی که بازار کار ندارند، روبه رو شود. نوعی رابطه متقابل میان مدرک از یکسو و از سوی دیگر منزلت و پرستیژ اجتماعی، حقوق اقتصادی ، اجتماعی ، وضعیت شغلی و… موجب میشود که مدرک، عاملی مهم و حیاتی در زندگی اجتماعی چنین جامعهای باشد؛ درنتیجه جامعه درشدت بخشیدن به این گرایش، نقش مؤثری ایفا میکند؛ زیرا با دیدی اشتباه در جامعه ناخودآگاه صرف داشتن مدرک، نماد موفقیت، توانایی و فرهنگ فرد محسوب میشود. در چنین جامعهای نگاه مدرکگرایی دانشگاهی و رزومه گرایی در دستگاههای دولتی برای شناسایی، حمایت و مدیریت کارآفرینان آن کشور استفاده میشود؛ درنتیجه در آن کشور پروسه صحیح شناسایی و حمایت واقعی از کارآفرینان بهدرستی محقق نخواهد شد. ادامه این روند سبب میشود تا دانشجویان از ذهنیتی خلاق، هوشمند و پرسشگر برخوردار نشوند.
مدرک گرایی و رشد بیکاری
سرپرست دانشگاه جامع علمی کاربردی با بیان اینکه مدرک گرایی، یکی از دلایل رشد بیکاری در جامعه است، گفت: برنامه داریم دانشگاه را به مسیر اصلی خود که آموزش مهارت است، بازگردانیم.
محمد حسین امید، گفت: مدرک گرایی در جامعه، یکی از دلایل رشد بیکاری به شمار می رود.وی افزود: دو مقطعی بودن نظام آموزشی دانشگاه، کمیت گرایی در سیستم نظام آموزش عالی کشور در سال های گذشته و کمبود مدرسان متخصص، از دلایلی است که دانشگاه جامع علمی کاربردی را از رسالت اصلی خود دور ساخته است.سرپرست دانشگاه جامع علمی کاربردی تاکید کرد: در حال حاضر تمام سعی ما بر این است که با ارتقاء کیفیت فعالیت ها، دانشگاه به مسیر اصلی خود و اهداف تعیین شده در اساسنامه بازگردد.امید اضافه کرد: در دانشگاه ها ۷۰ درصد مباحث، به صورت تئوری ارائه میشود و کمتر از ۳۰ درصد عملیاتی است؛ در حالی که در این دانشگاه باید بیش از ۷۰ درصد مباحث به صورت کاربردی و عملیاتی ارائه شود.وی عنوان کرد: در دنیا حدود ۱۸ هزار شغل وجود دارد؛ در حالی که در ایران تنها حدود ۳ هزار شغل شناخته شده و اگر بتوانیم ۵ هزار شغل جدید بر اساس شرایط اقلیمی و فرهنگ خود ایجاد کنیم، می توانیم تا حد زیادی در کاهش بیکاری کشور موثر باشیم.