نقد کتاب نامه به سیمین ابراهیم گلستان
کتاب نامه به سیمین
کتاب با مقدمه‌ای از عباس میلانی، مورخ و ایران شناس ساکن آمریکا آغاز می‌شود. میلانی داستان نامه را از سال ۱۳۶۹ آغاز می‌کند و کوتاه اما جامع، نامه صد صفحه‌ای گلستان را به مخاطبی چون سیمین دانشور ورق می زند. نامه‌ای که اصرار مهدی اخوان ثالث برای چاپ آن در همان سال‌ها هرچند منجر به چاپ آن نشد؛ اما اهمیت آن را نشان می‌دهد. عباس میلانی خواننده را در قرائت و قضاوت به صبر دعوت می‌کند و صراحت و صلابت کلام گلستان را در نقد رادیکالی دلیل شهرت او می‌داند. نقدی که ورود به خلوت ذهن و زبان گلستان و تمرین قدسی زدایی، به گفته گلستان رکن اصلی فکر آزاد هر جامعه در هر زمانی است.
شخصیت کمال طلب و کمال پسند گلستان با همان ایجاز و زیبایی ساختار داستان‌هایش، نه با اندیشه جلب موافقت که با انگیزه تشویق مخاطب به بازاندیشی در مفروضات و مانوسات، غربال ذهن خواننده را که مقدم بر قضاوت از ما بهتران می‌داند تکان می‌دهد تا کارنامه روشنفکری ایران را چه در سال‌های حضورش و چه در سال‌های پس از مهاجرت نوشته باشد. تیر نقد تند گلستان از رسوم و عادت‌های جامعه به شاعران و نویسندگان زمان حمله مغول و اسکندر تا صاحبان اندیشه معاصر چون جلال آل احمد و خود سیمین می‌رسد و گلستان، همانگونه که بدون تعارف نوشته‌های جلال را بی سروته می‌نامد، سکوت نویسنده تاثیر گذاری چون سیمین را نقض تعریف روشنفکری به معنای سدی در برابر کجروی ها می‌داند.
توجیه جایگاه جامعه روشنفکر
نامه به سیمین و نامه‌های دیگر گلستان به افرادی چون، عباس کیارستمی، آیدین آغداشلو و ابراهیم نادری، حتی اگر به عقیده برخی نمایش شخصیت متکبر و مغرور او و گاهی بسیار به تحقیر، توهین و گاسیپ کردن شبیه باشد، در جامعه بدون نقد امروز از آن جهت ضروری است که گلستان خلاف دیگر منتقدان، مرشد بودن را از مرید جمع کردن جدا می‌داند، تنها به وصف درد نمی‌نشیند و با صراحت در تشریح ریشه درد خواننده همراه، نه رعیت را به مسیر درمان می‌کشاند. گلستان هر چند رفتن از یک خاک به خاک دیگر را مهاجرت نمی‌داند؛ اما داستان رفتنش را مفصل توضیح می‌دهد و با جمله ” مهاجرت تنها دوری از مردمی است که چیزی که تو برایشان می‌خواهی را نمی‌خواهند!” هر چند در ظاهر دلهره‌های پیش از مهاجرت سیمین را پاسخ می‌دهد؛ اما جایگاه جامعه روشنفکر پر ادعای کنونی را توجیه می‌کند …
نویسنده : ریحانه نعمتی
داستان کتاب سیذارتا هرمان هسه+ دانلود کتاب
بررسی رمان دلِ تاریکی جوزف کنراد
