مصرف مکمل گیاهی کاملا بدون عوارض است؟

استفاده از مکمل‌های گیاهی، سابقه طولانی داشته و به هزاران سال قبل بازمی‌گردد.

در باور بسیاری گیاهی به وفور و به راحتیدر دسترس هستند؛ با این حال، این همیشه به معنی « ایمن» از مردم استفاده از گیاهان دارویی یکی از بی‌عارضه‌ترین و مطمئن‌ترین روش‌ها برای تسکین دردها و درمان بسیاری از اختلالات جسمانی است، در حالی‌که از دیدگاه درمانگران و متخصصان درمانی سنتی این باور چندان درست نیست.

آیا فراورده‌های « طبیعی» واقعاً بی‌خطر هستند؟

مکمل‌های گیاهی در اشکال بسیار مختلفی شامل برگ خشک شده جهت تهیه دم‌نوش، پودر، قرص یا کپسول، محلول، و … به فروش می‌رسند.مصرف‌کنندگان این فراورده‌ها باید آگاه باشند که اگرچه برچسب روی این فراورده‌ها (اگر وجود داشته باشد!) « طبیعی» بودن فراورده را عنوان می‌کند، با این حال این فراورده ها همیشه ایمن و بی خطر نیستند.

اگرچه مکمل‌های گیاهی از منابع طبیعی گیاهی استخراج می‌شوند، برخی از مواد مؤثر آنها در واقع ترکیبات شیمیایی قدرتمندی هستند. به این دلیل، مکمل‌های گیاهی هم می‌توانند با سایر داروها، حتی با سایر گیاهان دارویی یا با غذا تداخل داشته باشند.

متأسفانه این فراورده‌ها اغلب فاقد برچسب حاوی هشدارهای ایمنی هستند و مصرف‌کنندگان نیز آگاهی کافی در زمینۀ تداخلات این مکمل‌ها با سایر فراورده‌ها ندارند. مصرف همزمان فراورده‌های گیاهی با سایر داروهای تجویزی می‌تواند با تجزیۀ دارو در بدن تداخل ایجاد کند، عوارض جانبی داروها را افزایش دهد یا اثرات درمانی مد نظر دارو را در بدن متوقف ساخته یا کاهش دهد.

این تداخل به ویژه در مورد داروهای مؤثر بر سیستم قلب و عروق و داروهای مورد استفاده در پیوند، بارزتر و شدیدتر است.

لذا توصیه می شود بیماران مبتلا به بیماری های مزمن به ویژه نارسایی مزمن کلیه، بیماران دیالیزی و بیمارانی که تحت پیوند کلیه قرار گرفته اند، حتی الامکان بدون مشورت با پزشک خود اقدام به مصرف خودسرانه مکمل های گیاهی (داروهای گیاهی موجود در داروخانه ها و یا گیاهان دارویی موجود در عطاری ها)  نکنند.

مجله اینترنتی زندگی سالم/ دکتر شیرین سادات بدری؛ عضو هیات علمی دانشکده داروسازی – گروه داروسازی بالینی

لادن سلطانی