راه تشخیص آنفولانزا از سرماخوردگی ساده
تفاوت سرماخوردگی و آنفولانزا در چیست؟
بینی‌تان گرفته؟ گلویتان می‌سوزد و سرتان درد می‌کند؟ شاید برایتان سوال باشد که سرماخورده‌اید یا دچار آنفولانزای فصلی شده‌اید؟
از آنجایی که بسیاری از علائم سرماخوردگی و آنفولانزا ممکن است شبیه هم باشند، تشخیص این دو عارضه از یکدیگر ممکن است دشوار باشد، مگر اینکه فرد مبتلا به پزشک مراجعه کرده و آزمایش دهد
آنفلوآنزا یک بیماری تنفسی مسری است که به‌راحتی از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود. عامل ایجاد این بیماری، ویروس آنفلوآنزاست که بینی، گلو و ریه‌ها را آلوده می‌کند.
طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، سالیانه حدود یک‌میلیارد نفر به آنفلوآنزا مبتلا می‌شوند. به‌اعتقاد پزشکان، همه افراد درمعرض خطر ابتلا به این بیماری هستند.
از آنجا که شباهت‌های این بیماری با سرماخوردگی در بعضی مواقع سبب بروز برخی مشکلات می‌شود، به‌همین جهت با رئیس نظام پزشکی استان اصفهان و متخصص بیماری‌های عفونی گفت‌وگو کرده‌ایم تا با این بیماری، راه‌های انتقال و تفاوت‌های آن با سرماخوردگی آشنا شویم.
دکتر عباس جوادی به سوالات ما این‌چنین پاسخ داد:
آنفلوآنزا چه تفاوت‌هایی با سرماخوردگی دارد؟
بیش از 200 ویروس از ده گروه ویروسی عامل عفونت‌های دستگاه تنفسی فوقانی است که سه ویروس آنفلوآنزا شامل A,B,C جزو این دویست ویروس است.
تفاوت عمده ویروس آنفلوآنزا با سایر ویروس‌ها به‌خصوص آنفلوآنزای نوع A در این است که این نوع آنفلوآنزا هر سال خود را بازسازی می‌کند. به‌عبارتی دیگر، هرسال یک ویروس جدید ایجاد می‌شود.
وی همچنین افزود: عوارض بیماری آنفلوآنزا از سایر ویروس‌ها به‌طورمعمول بیشتر است.
تشخیص تفاوت بین سرماخوردگی و آنفولانزا
عامل اصلی ایجاد سرماخوردگی و آنفولانزا، ویروس است. و هر دو عارضه باعث ایجاد عفونت تنفسی می‌شوند. با بررسی علائم خیلی راحت‌تر می‌توان فرق بین این عارضه را تشخیص داد.
در صورت ابتلا به سرماخوردگی احتمالا علائم زیر را مشاهده خواهید کرد:
- آبریزش یا گرفتگی بینی
- گلو درد
- عطسه
- سرفه
- سردرد یا بدن درد
- خستگی ملایم
علائم آنفولانزا به شرح زیر است:
- سرفه خشک و شدید
- تب متوسط تا زیاد، اگرچه همه مبتلایان به آنفولانزا تب نمی‌کنند
- گلو درد
- لرزش لرز
- درد شدید عضلانی یا بدن
- سردرد
- گرفتگی و آبریزش بینی
- خستگی شدید که ممکن است تا دو هفته ادامه داشته باشد
- تهوع و استفراغ، و همچنین اسهال (شایع‌ترین عارضه در کودکان)
معمولا چند روز طول می‌کشد تا سرماخوردگی ظاهر شود و خفیف‌تر از آنفولانزا است. بعلاوه سرماخوردگی بین 7 تا 10 روز از بین می‌رود، اگرچه ممکن است علائم آن تا 2 هفته ادامه داشته باشند.
اما علائم آنفولانزا برعکس سرماخوردگی سریع ظاهر شده و معمولا طی 1 تا 2 هفته بهبود می‌یابند و معمولا شدیدتر از علائم سرماخوردگی هستند.
با توجه به علائم‌تان می‌توانید تشخیص دهید که دچار سرماخوردگی شده‌اید یا آنفولانزا. در صورت ابتلا به آنفولانزا باید به پزشک مراجعه کنید تا پس از 48 ساعت از گذشت علائم تحت آزمایش قرار گیرید.
بهترین زمان برای تزریق واکسن آنفولانزا
علائم بیماری آنفولانزا به‌طور خاص
آنفلوآنزا با سردرد ناگهانی، درد ماهیچه، تب و ضعف و بی‌حالی شدید نمایان می‌شود. از دیگر نشانه‌ها، بالابودن درجه حرارت بدن، ابتلا به درد ناگهانی یا ترشح از یک یا دو گوش، آبریزش و گرفتگی بینی بیش از ده روز، سرفه همراه با خلط غلیظ و بدبو،گلودرد بیش از 48 ساعت هنگام بلع غذا، حساسیت‌های پوستی یا جلدی غیرقابل توجیه، سفتی گردن همراه با سردرد مداوم و درد در ناحیه سینوزیت‌ها ست.
به‌طور معمول نشانه‌های آنفلوآنزا شدیدتر است و اغلب نسبت به سرماخوردگی زمان بیشتری بیمار را درگیر می‌کند. اگرچه مردم اغلب واژه آنفلوآنزا را برای هرنوع بیماری به‌کار می‌برند که نشانه‌هایی مانند آن دارد، مانند سرماخوردگی معمولی، اما آنفلوآنزا یک بیماری ویروسی مجزا با نشانه‌های ویژه خود است و به‌طورمعمول در زمان‌های ویژه‌ای از سال یعنی پاییز و طی زمستان رخ می‌دهد.
به‌طورکلی می‌توان گفت تب، سردرد، ضعف وخستگی و دردهای عمومی به‌ندرت در سرماخوردگی اتفاق می‌افتد؛ درحالیکه آنفلوآنزا به‌طورمعمول با تب (به‌خصوص در کودکان کم‌سن‌وسال گاهی تا چهار روز) سردرد، دردهای عمومی، ضعف وخستگی، سرفه و احساس ناراحتی در قفسه سینه بروز می‌کند؛ درحالیکه احتقان بینی در سرماخوردگی شایع و در آنفلوآنزا گاهی اوقات رخ می‌دهد.
درباره درمان نیز باید گفت که در سرماخوردگی‌ها آنتی‌هیستامین‌ها، دکونژستان‌ها و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی تجویز می‌شود؛ اما در آنفلوآنزا داروهای ضدویروسی توسط پزشک تجویز می‌شود.
ویروس آنفولانزا از چه راه‌هایی منتقل می‌شود؟
ویروس آنفلوآنزا عمدتا توسط ذرات همراه با سرفه، عطسه، صحبت‌کردن و دست‌دادن با فرد مبتلا پراکنده و از طریق استنشاق وارد ریه‌های شخص سالم می‌شود.
آیا می‌توان از ابتلا به آنفلوآنزا پیشگیری کرد؟
سازمان بهداشت جهانی واکسیناسیون سالیانه را برای پیشگیری به‌خصوص برای گروه‌های حساس مانند زنان باردار، کودکان بعد از شش‌ماهگی، افراد مسن بالای 65 سال، افراد مبتلا به بیماری‌های قلبی، ریوی، کلیوی، دیابت و آسم و کارکنان مراکز بهداشتی درمانی توصیه می‌کند؛ اما به‌طورکلی بهترین راه جلوگیری از ابتلا به این ویروس، رعایت فاصله با افرادی است که علائم شبیه آنفلوآنزا مانند عطسه وسرفه دارند؛ همچنین عدم لمس چشم‌ها، دهان و بینی تا حد امکان، همچنین شست‌وشوی مرتب دست‌ها با آب‌وصابون و استفاده از محلول‌های ضدعفونی‌کننده برای تمیز نگه‌داشتن دست‌ها بهترین راه پیشگیری است.
آنفلوآنزا چگونه درمان می‌شود؟
بهترین راه درمان آنفلوآنزا مراقبت و استراحت در منزل است که این کار برای تسکین نشانه‌های این بیماری بسیار موثر است. با این‌وجود داروهای ضدویروس برای کاهش مدت‌زمان بیماری و شدت نشانه‌ها نیز می‌تواند مفید باشد.
این داروها به‌ویژه برای افراد مسن و کسانی که خطر شدت‌گرفتن پیامدهای بیماری در آنان بالاست، مفید است. مصرف این داروها را طی دو روز پس از بروز نخستین نشانه‌ها باید آغاز کرد و البته باید زیر نظر پزشک مصرف شود.
برخلاف سرماخوردگی که معمولا یک عارضه خفیف است، آنفولانزا ممکن است تبدیل به یک عارضه جدی‌تر از جمله ذات‌الریه شود، به خصوص در افراد زیر:
- کودکان
- افراد مسن‌تر
- زنان حامله
- افراد مبتلا به بیماری‌هایی که باعث ضعیف شدن سیستم ایمنی می‌شوند، از جمله آسم، بیماری قلبی یا دیابت
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
در صورتی که در معرض خطر عوارض آنفولانزا قرار دارید، حتما به پزشک مراجعه کنید. معمولا افراد زیر بیشتر در معرض خطر هستند:
- افراد بالای 65 سال
- زنان حامله
- زنانی تازه 2 هفته است که زایمان کرده‌اند
- کودکان زیر 2 سال
- کودکان زیر 18 سال که آسپرین مصرف می کنند
- افرادی که به دلیل مبتلا بودن به اچ آی وی، انجام درمان استروئیدی یا شیمی درمانی، دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند
- افراد خیلی چاق
- افرادی که بیماری مزمن ریوی یا قلبی دارند
- افرادی که اختلالات متابولیک، مانند دیابت، کم خونی یا بیماری کلیوی دارند
- افرادی که در خانه‌های سالمندان تحت مراقبت هستند
در صورت عدم بهبود یا تشدید علائم بلافاصله با پزشک تماس بگیرید. حتی در صورت مشاهده علائم ذات‌الریه نیز باید بدون درنگ به پزشک مراجعه کنید. این علائم عبارتند از:
- مشکل تنفس
- گلودرد شدید
- سرفه همراه با مخاط سبز رنگ
- تب بالا و بدون وقفه
- درد در ناحیه قفسه سینه
