نقش اکبر هاشمی رفسنجانی در جامعه چه بود؟ایران در سوگ رفسنجانی است.
نقش اکبر هاشمی رفسنجانی در جامعه چه بود؟ایران در سوگ رفسنجانی است.
نقش اکبر هاشمی در حوزه فرهنگ و هنر چه بود؟ هاشمی چه کارهایی انجام داده است؟
مراسم تشییع پیکر آیتا… هاشمی رفسنجانی روز گذشته با حضور هنرمندان بسیاری از روبه روی دانشگاه تهران بهسوی مرقد امام راحل انجام شد. هنرمندان و اهالی فرهنگ در این روزبه ابعاد فرهنگی و توجه خاص او به حوزه هنر پرداختند. در ادامه نگاهی به این اظهارنظرها خواهیم کرد.
احمد مسجد جامعی در حاشیه مراسم وداع با پیکر آیتا… هاشمی رفسنجانی در جمع خبرنگاران بابیان اینکه ایشان شخصیتی جامعالاطراف بود، تصریح کرد: «آیتا… هاشمی رفسنجانی در حوزه مسائل دینی، اجتماعی و تاریخ بهویژه تاریخ معاصر کارهای ارزشمندی را انجام میداد. جنبه تلفیقی و فعالیتهای او در حوزه عمومی هم چشمگیر بود. در زمینه مبارزه هم از سالهایی که ما در سنین نوجوانی بودیم ایشان را میشناختیم و بهنوعی محور مبارزان بود.»
راهاندازی صندوق اهلقلم از سوی هاشمی
مسجد جامعی افزود: «هیجان و احساسات در رفتارهای آیتا… هاشمی رفسنجانی دیده نمیشد و فهم، عقلانیت و متناسب بازمان حرکت کردن را در رفتارهای ایشان از همان سالهای دور شاهد بودیم. به همین جهت هم خیلی مورد اعتماد انقلابیون در تمام سالها قرار گرفت و این موضوع راهی را فراهم کرد که در انقلاب هم موردتوجه ویژهای قرار گیرد که هم حضرت امام و هم مقام معظم رهبری این توجه را داشتند» او سپس آیتا… هاشمی را چهرهای ملی خواند و اظهار داشت: «در دوره امام نقش بیبدیل ایشان مشخص بود و در همه فرازوفرودها این نقش را شاهد بودیم. یک دغدغه هم واضح بود که بههرحال ایشان دغدغه ایمان، نظام و اسلام را داشت و میتوانست اینها را باهم جمع کند. ازاینجهت آیتا… هاشمی یک چهره ملی و ایراندوست بود. مردم خیلی جاها محبتشان را به ایشان ابراز کردند ازجمله اینکه ایشان نماینده اول مردم تهران در مجلس خبرگان رهبری بود؛ درحالیکه در آن لیست چهرههای نامداری بودند و مردم نشان دادند که به ایشان علاقه ویژهای دارند.»
عضو شورای شهر همچنین با اشاره به بازتاب خبر آیتا… هاشمی در شبکههای اجتماعی و فضای مجازی بیان کرد: «مردم آرای خود را در فضای مجازی راحتتر میگویند چون فضای رسمی محدودیتهایی دارد که نمیگویند و در فضایی که آنجا (فضای مجازی) وجود دارد، آزادتر و راحتتر هستند و چون شناخته نمیشوند ابراز علاقه آنها راحت است. این ابراز علاقه عمومی و وسیع بود و بارها هم اتفاق افتاده است؛ یعنی علیرغم تلخکامیهای که گاهی فراهم و دشوارهای که گاهی فراگیر میشد، مردم حرف دلشان را میزدند؛ رأیهای آنها مخفی بود و آنجا میدیدیم که دلشان با ایشان است؛ البته به این معنی نیست که سؤالی در ذهن کسانی که دلشان با ایشان بود نباشند؛ اما میتوانستند اینها را باهم تفکیک کنند و این جایگاه را ارج نهند.»
مسجد جامعی خاطرهای نیز از آیتا… هاشمی تعریف کرد و گفت: «ایشان چون از قدیم خودش با کتاب همراه بود به حوزه نشر و کتاب توجه خاصی داشت. من خاطرم میآید که یکبار به ایشان گفتم ما برای نویسندگان و اهلقلم میخواهیم صندوقی را افتتاح کنیم. به ایشان پیشنهاد دادم که از هر بطری نوشابه،رقمی را برداریم و صندوقی را برای نویسندگان و هنرمندان راهاندازی کنیم. ایشان گفت این کار خوبی است و من موافقم و خودم پول اولیه آن را میدهم تا از جایی برداشت نکنیم و سنگی را در این کار گذاشت. بعدازآن هسته اولیهای تشکیل شد و ما در دوره های بعد توانستیم شکل کامل صندوق را پیدا کنیم که الآن هم فعال است. بههرحال پایه کاری، سرمایه اولیه و مشورت نخستین آن با ایشان بود و ایشان هزینه را دادند و مانع شد که از افزایش قیمت یک کالای مصرفی صورت گیرد.»
ایران بدون هاشمی، سوتوکور است
بنیاد فرهنگی هنری رودکی نیز در پیامی، رحلت آیتا… هاشمی رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و یار امام (ره) و رهبری را تسلیت گفت. متن پیام به شرح زیر است: ایرانِ بدون هاشمی … یعنی سوتوکور، یعنی لباس تیره بر تنِ حتی درختهای شهر، یعنی بغض فروخورده. ایران بدون هاشمی؛ یعنی خاطرهای به چاپ نرسد و هیچ دلی به حرف کسی قرص نشود. ایران بدون هاشمی سرش درد میکند که بگوید: “مرگ درخت، مرگ تمام شکوفههاست؛ اما… با مرگ یک درخت این باغ، بی شکوفه نمیماند!» بنیاد رودکی درگذشت یار امام و انقلاب، آیتا… هاشمی رفسنجانی را به ملت غیور ایران و مقام معظم رهبری تسلیت عرض میکند.
داریوش ارجمند هنرمند باسابقه سینما، تئاتر، تلویزیون و عضو موسسه هنرمندان پیشکسوت نیز ارتحال آیتا… هاشمی رفسنجانی را تسلیت گفت. در متن تسلیت داریوش ارجمند آمده است: «بسما… الرحمن الرحیم. انا لله وانا الیه راجعون. عرض تسلیت دارم برای ارتحال یار دیرینه امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری، بزرگمردی از تبار استقامت، تدبیر، جوانمردی، صبر و مهربانی که عمرش را وقف مردم و کشورش کرد. فقدان آن عالم بزرگوار را به مردم شریف ایران و بیت محترمشان تسلیت عرض میکنم. از خداوند متعال برای آن فقید سعید رحمت واسعه الهی و علو درجات مسئلت دارم. یادش همچون امیرکبیر همیشه در قلبها جاودان خواهد بود.»
گردهمایی سینماگران برای حضور در مراسم تشییع رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز در ساختمان شماره دو خانه سینما برگزار شد. ازجمله چهرههای شاخص در این گردهمایی میتوان به همایون اسعدیان، فرشته طائرپور، منوچهر شاهسواری، علیرضا تابش، علیرضا شجاع نوری، کامران ملکی، منصوره وافری، بابک برزویه، حجتا… ایوبی، رسول صدر عاملی، مرتضی شایسته، جلیل اکبری صحت، سید امیر سید زاده، احمد توکلی و سامان مقدم اشاره کرد. همچنین بهرام جمالی، مدیرعامل انجمن موسیقی ایران نیز در پیامی درگذشت رئیس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام را تسلیت گفت. متن پیام بدین شرح است: «قدرشناسی و احترام، ذاتی اخلاق هنری است و انجمن موسیقی ایران نیز همراه و همدرد با آحاد ملت شریف ایران بر اساس این اخلاق حسنه، رحلت آیتا… هاشمی رفسنجانی عالم برجسته، یار دیرین امام و دوست و یاور همیشگی مقام معظم رهبری را تسلیت عرض مینماید. ازاینرو هنرمندان موسیقی حضور خود را در آئین یادبود این مبارز بزرگ انقلاب وظیفه خود میدانند.»
نگاهی به تألیفات آیتا… هاشمی رفسنجانی
از آیتا… هاشمی رفسنجانی آثار و تألیفات قابلتوجهی به یادگار مانده است. هاشمی رفسنجانی تعدادی کتاب با عنوان مجموعه خاطرات روزانه دارد. او انگیزهاش را از نوشتن خاطرات روزانه علاقه به نویسندگی عنوان کرده است. همچنین بر اساس خاطرات و دیدگاهها، سخنرانیها و مصاحبههای او چندین کتاب مستقل نوشتهشده است. علاوه براین، متن کامل خطبههای نماز جمعه، مصاحبهها، سخنرانیها و نطقهای پیش از دستورش در مجلس بهصورت کتابهای جداگانه منتشرشده است. «دوران مبارزه» عنوان کتاب خاطرات پیش از پیروزی انقلاب او است. برخی مطالب این کتاب، برای آشنایی با دیدگاههای او بسیار مفید بوده و گاهی تعجبآور است. برای نمونه ازخودگذشتگی او نسبت به روحا… خمینی و افکار او، شیفتگی او نسبت به نهضت ملی شدن صنعت نفت به رهبری محمد مصدق و حتی به نهضت آزادی از این موارد است.
همچنین است کتابی با عنوان «امیرکبیر: قهرمان مبارزه با استعمار» که به زندگی و وقایع دوران امیرکبیر میپردازد و در سال ۱۳۴۶ منتشر شد و در آن از امیرکبیر تجلیل شده است. دیگر اثر وی، “تفسیر راهنما” است که از تفاسیر موضوعی قرآن بوده و بخشی از آن از مجموعه فیشهای تهیهشده در زندان دوره پهلوی فراهم آمده است. «سرگذشت فلسطین»، «کارنامه و خاطرات»، «آزاداندیشی اسلامی و روشنفکری اسلامی»، «جایگاه مساجد در نظام اسلامی از منظر قرآن»، «فرهنگ قرآن»، «جهان در عصر بعثت» و «همبستگی امت اسلامی» از دیگر آثار آیتا… هاشمی رفسنجانی است.
هادی عیار – دفتر روزنامه نسل فردا