آیا بوتاکس اثری روی سردرد دارد ؟

دکتر جهانگیر قربانی 

شاید شما هم شنیده باشید برخی از افرادیکه از بوتاکس، دیسپورت  و داروهای مشابه برای از بین بردن چین و چروک صورت استفاده میکنند معتقدند که پس از تزریق دارو تا مدتها سردردشان بهتر میشود و حتی عده ای بهانه تزریق را تسکین سردرد میدانند.

این اعتقاد تا چه حد ممکنست علمی و درست باشد ؟
سردرد یک بیماری نیست بلکه شکایتی است که علل مختلفی در ورای آن وجود دارد. افزایش فشار داخل مغز، تومور، میگرن، سردردهای تنشی ، سینوزیت، مشکلات چشمی، اختلالات مفصل فک و ماهیچه های اطراف آن و بسیاری علل دیگر میتوانند سبب ناراحتی و شکایت بیمار شوند. بهترین اقدام، تشخیص علت زمینه ای و درمان آنست که متاسفانه در بسیاری موارد امکان شناخت آن مشکل بوده و گاهی هم چند عامل با هم موجب سردردست.

اولین بار اثر بوتاکس در تسکین سردرد بصورت اتفاقی در بیمارانی مورد توجه قرار گرفت که بخاطر بهبود چین و چروک صورت اقدام به تزریق کرده بودند. علت این تاثیر دارو بدرستی شناخته نشده است. بوتاکس و سایر داروهای مشابه موجب فلج چند ماهه ماهیچه های محل تزریق از طریق مهار موادی بنام نوروترانسمیتر میشوند.

ممکنست علت بهبود سردرد شل شدن عضلات پیشانی و اطراف چشم یا کنترل نوروترانسمیترها و ماده ای بنام substance‪-P باشد. بهر حال بمرور زمان و رفع اثر دارو، سردرد دوباره شروع میشود. البته تعداد زیادی از بیماران هم که سابقه طولانی سردرد را دارند با تزریق ایندارو بهتر نمیشوند و هنوز اطلاعات موجود کافی نیست و نمیتوان بطور قطع و یقین پیش از تزریق مشخص کرد که چه بیمارانی با استفاده از داروی فوق بهتر خواهند شد.

اگر بیمار نقطه دردناک مشخصی در پیشانی، پشت سر و یا گیجگاه داشته باشد ترجیح بر اینست که این محل و همینطور نواحی خاصی در محل چینهای اخم و پیشانی تزریق گردد. اگر نقطه دردناک واضحی وجود نداشته باشد تزریق در چند نقطه در نواحی آناتومیک خاص انجام میگیرد. نکته مهم اینست که این روش در تمام بیماران قابل توصیه نیست.

قبل از تزریق باید بررسیهای کامل توسط پزشک متخصص از بیمار بعمل آید تا مشخص شود مشکلات جدیتری مانند تومور یا عفونت در میان نباشد. و در نهایت، تکنیک درست تزریق  و محل و میزان مناسب آن بسیار مهم است. در بیمارانیکه به این روش پاسخ میدهند میتوان هر چند ماه یکبار تزریق را تکرار کرد چراکه موجب کاهش نیاز بیمار به داروهای دیگر و انواع مسکنها میشود.

هشدار :
بوتاکس داروست و نه فرآورده آرایشی و زیبایی و باید تحت شرایط کاملا استاندارد و در محیط درمانی تزریق گردد. استفاده نادرست و بیمورد توسط افراد فاقد صلاحیت، عوارض ناگواری به فرد دریافت کننده تحمیل میکند. در حال حاضر انواع مختلفی از این دارو با و بدون مجوز در بازار وجود دارد که از نظر دوز مصرف تفاوتهایی با هم دارند که باید به این موضوع توجه کرد.