مشاغلی که انگشت اشاره ایدز به سمت آنهاست

علامت خطری برای جراحان و دندانپزشکان

بارها درباره راه‌های انتقال این ویروس مانند استفاده از تزریق مشترک، تماس‌های جنسی و… هشدار داده شده است اما این موضوع که برخی افراد نیز هستند که ناخواسته به دلیل موقعیت شغلی‌شان در معرض ابتلا به ایدز قرار دارند مانند مشاغل گروه پزشکی نظیر پرستاران، جراحان و دندانپزشکان کمتر اشاره شده است.  در این بخش به‌این بحث خواهیم پرداخت:

تعریف کلی یک بیمار عفونی

ایدز یکی از خطرناک ترین بیماری های عفونی است. ویروس HIV که علت این بیماری است به سلول های دفاعی بدن یورش می برد و با کاهش نقص سیستم ایمنی بدن، بیمار را مستعد ابتلا به بیماری های دیگر می سازد و این امر طول عمر بیمار را محدود می کند.

ویروس HIV در مایعات و بافت های بدن چون پلاسما، مغز استخوان، ادرار، غدد لنفاوی، شیر، اشک، ترشحات مهبل (دهانه رحم)، مایع نخاعی، مایع منی، پالپ دندان و بزاقی فرد آلوده وجود دارد. البته تمامی موارد ذکر شده در انتقال بیماری ثابت نشده اند.

جراحان مراقب باشند

چاقو، اره، پیچ، قیچی، کوتر، پنس، انواع استخوان گیر، ماسک و عینک … از جمله وسایلی هستند که در جراحی مورد استفاده قرار می گیرند.

یک جراح و متخصص ارتوپدی گفت: علاوه بر استرس ها و فشارهای عصبی، برخی بیماری ها نظیر آسیب ستون فقرات، بیماری‌های قلبی و ایدز نیز جراحان را تهدید می کند.

دکتر رضا بابائی در باره خطر ابتلا به ویروس HIV در جراحان تصریح کرد: از آنجا که وسایل و لوازم بُرنده، از جمله ابزار کار جراح محسوب می شوند خطر ابتلا به ایدز نیز بسیار در این گروه احساس می شود. به عنوان مثال اگر بیماری به ویروس HIV مبتلا بود و نیاز به جراحی قسمتی از عضو بدن داشت در صورت بی دقتی و عدم احتیاط از طریق یک خراش کوچک روی دست جراح به راحتی ویروس به وی منتقل می شود.

وی با بیان اینکه از طریق پاشیدن ترشحات فرد مبتلا به ایدز، ویروس می تواند از طریق چشم غیر مسلح به جراح منتقل شود خاطر نشان کرد: در اکثر موارد به جای اجزای بُرنده می توان از اسکالپل و به جای بخیه از کلیپس (بست های پوستی) استفاده کرد.

دکتر بابائی در خاتمه یادآور شد: البته همه بیماران قبل از جراحی مورد انواع آزمایش ها از قبیل هپاتیت و ایدز قرار می گیرند و سلامتی یا آلودگی بیمار به ویروس، قبل از ورود به اتاق عمل مشخص می شود ولی آنچه که باید مد نظر قرار گیرد آن است که جراح در هر حال باید جانب احتیاط را رعایت کند و اصول پیشگیری و احتیاطی حین درمان را جدی بگیرد.

 رد پای ایدز در دندانپزشکی

از مشاغل دیگری که در معرض ابتلا به ایدز قرار دارند دندانپزشکان هستند. موسین به عنوان یکی از اجزاء تشکیل دهنده مخاط که در بزاق نیز وجود دارد، به محض برخورد با ویروس HIV آن را محاصره کرده و با چسبیدن به ویروس، آن را غیر فعال می کند. سپس ویروس غیر فعال همراه بزاق وارد معده شده و از بین می رود. اما اگر بزاق دهان فرد مبتلا به ویروس HIV با خون آلوده مخلوط شده باشد احتمال انتقال ویروس HIV افزایش می‌یابد.

دندانپزشک و مدیر عامل کلینیک دندانپزشکی فرهنگیان اصفهان در این باره گفت: دندانپزشکان از اولین کسانی هستند که با مشاهده علائم عفونت HIV در دهان بیمار، ایدز را تشخیص می دهند. بنابراین بی احتیاطی یا مسامحه در کار دندانپزشکی می‌تواند خطر جدی برای دندانپزشک، دستیار و بیمار محسوب شود و دندانپزشک، دستیار و ابزار کار دندانپزشکی را به یک ناقل تبدیل کند. بنابراین سلامت دندانپزشک با سلامت بیمار ارتباط مستقیم دارد.

دکتر محمد رضا دادخواه با بیان اینکه در حال حاضر بهترین راه مقابله با بیماری ایدز، پیشگیری است تصریح کرد: برای پیشگیری، همکاری و صداقت بیماران ایدزی و کسانی که در ارتباط مستقیم با این بیماران هستند( اعم از پزشکان، دندانپزشکان، جراحان، تکنیسین های علوم آزمایشگاهی، پرستاران و …) لازم و ضروری است.

عدم پذیرش بیماران مبتلا به ایدز و شیوع بیماری در جامعه

 این دندانپزشک خاطر نشان کرد: ترس از این بیماری بعضا  باعث شده است که بسیاری از دندانپزشکان از پذیرش این بیماران در مطب یا درمانگاه خودداری کنند که البته بازتاب و عملکرد آن، شیوع بیشتر این بیماری در جامعه است. زیرا بیمار پس از سرگردانی در چند مطب و درمانگاه، در مراجعات بعدی صداقت را کنار گذاشته و بیماری خود را کتمان می کند و عواقب آن، شیوع بیشتر این بیماری است.

دکتر دادخواه تاکید کرد: عدم پذیرش این گونه بیماران به منزله خروج از این چرخه نیست بلکه درگیری بیشتر با این بیماران است.

وی در خاتمه یادآور شد: بهتر آن است که مراکز مجهزی جهت این بیماران از طریق دانشگاه علوم پزشکی و شبکه های بهداشت در هر استان و شهری تاسیس شود تا بیماران HIV مثبت در آن مراکز تحت مداوای پزشکی و دندانپزشکی قرار گیرند.

 مجله اینترنتی زندگی سالم

لادن سلطانی