سندرم کانال کارپ، درد نوک انگشت تا گردن
با پیشرفت علم و ورود تکنولوژی برتر به دنیا، همه تصور می‌کنند ابتلا به برخی عوارض و بیماری‌ها کاهش پیداکرده درصورتی‌که به همان میزان، پدیده‌های نوظهوری رایج شده که بسیاری از افراد را درگیر خود کرده‌اند. تونل کارپال یکی از این عارضه ها است که این روزها شایع شده است.
مواقعی است که اندام‌ها قدرت تحمل فشار زیاد را ندارند در نتیجه کار کشیدن بیش از حد از آنها و رعایت نکردن توصیه‌های پزشکی اختلالاتی به وجود می‌آورد.
دکتر حسین اکبری اقدم، جراح و متخصص ارتوپدی و عضو هیئت‌علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان درباره سندرم کانال تونل کارپال از علائم تا درمان بیماری پرداخته است که در ادامه می‌خوانید.
*کار اعصاب دست چیست؟
دست توسط سه رشته عصب، عصب دهی می‌شود. این اعصاب شامل عصب مدیان (میانی)، اولنا و رادیال هستند. عصب مدیان یک عصب حسی و حرکتی است. این عصب مسئول حس دادن به انگشتان شست، سبابه، میانی و نیمی از انگشت انگشتری و حس کف دست است. این عصب همچنین موجب تحریک عضلات برجستگی تنار می‌شود. برجستگی تنار در کف دست و در مجاورت انگشت شست بوده و حاوی عضلاتی است که شست را حرکت می‌دهند.
*چه موقع سندرم کانال تونل کارپال رخ می‌دهد؟
عصب مدیان در مچ دست از تونلی عبور می‌کند که به آن تونل کارپال گویند. کف این تونل را استخوان‌های مچ دست و سقف آن را رباط (لیگمان) مچ‌دستی تشکیل می‌دهند. اگر عصب مدیان در این تونل تحت‌فشار قرار بگیرد سندرم (نشانگان) کانال مچ دست ایجاد می‌شود.
*علل تحت‌فشار قرار گرفتن عصب در تونل کارپال چیست؟
-ازنظر نژادی در سفیدپوست‌ها شایع‌تر از سیاه‌پوست‌هاست.
-در خانم‌ها بسیار بیشتر از آقایان دیده می‌شود.
-سن شایع ابتلا ۴۵ تا ۶۰ سالگی است.
_در افراد با آرتریت روماتوئید (روماتیسم مفصلی)
_حاملگی
_مشاغل و کارهایی که نیاز به حرکات مکرر مچ دست و انگشتان دارند (مثل تایپ کردن)
_بیماری‌هایی نظیر دیابت و اختلال هورمون تیروئید
البته در بسیاری از موارد علت مشخصی برای این نشانه‌ها نمی‌توان یافت.
* سندرم تونل کارپال چه علائمی دارد؟
-سوزن سوزن شدن و بی‌حسی انگشتان
-خواب رفتن انگشتان
-درد در انگشت شست که ممکن است تا گردن تیر بکشد
-این علائم ابتدا در حین فعالیت رخ می‌دهند اما رفته‌رفته در حال استراحت هم خود را نشان می‌دهند. همچنین شب‌ها علائم تشدید می‌شود و ممکن است بی‌حسی، درد و گزگز انگشتان بیمار را از خواب بیدار کند.
-احساس ضعف در مشت کردن و نیز احساس کم شدن قوه و قدرت دست در انجام کارهای روزانه. ممکن است گاهی وسایل از دست بیمار ناخودآگاه رها شود.
-با پیشرفت بیماری عضلات دست مخصوصاً عضلات قاعده شست (تنار) لاغر می‌شود.
*درباره روش تشخیص این بیماری توضیح دهید.
تشخیص بر اساس گرفتن شرح‌حال و انجام معاینه بالینی است؛ اما برای قطعی شدن تشخیص از نوار عصبی عضلانی هم کمک می‌گیریم.
*چگونه سندرم تونل کارپال درمان می‌شود؟
در افرادی که در حین حاملگی دچار این بیماری می‌شوند درمان با مچ‌بند و حرکات کششی مچ دست است و با توجه به اینکه این بیماری بعد از زایمان به‌تدریج برطرف می‌شود لذا نیاز به اقدام بیشتری ندارد.
در مراحل اول و خفیف بیماری (که بر اساس علائم و نشانه‌های بیماری و نوار عصبی عضلانی مشخص می‌شود) درمان به‌صورت اقدامات حمایتی نظیر مچ‌بند و اصلاح فعالیت‌های روزمره که نیاز به خم کردن زیاد مچ دست دارد و نیز داروهای ضدالتهاب برای یک یا دو هفته تجویز می‌شود. در این مرحله می‌شود از تزریق آمپول کورتون در مچ دست استفاده کرد.
اما وقتی علائم بیماری شدید است یا عضلات دست لاغر شده باشند نباید درنگ کرد و باید جراحی انجام داد. جراحی با برش کوچکی در کف دست و آزاد کردن عصب از فشار انجام می‌شود. بیمار کاهش درد را ۱۲ ساعت تا دو روز بعد عمل تجربه خواهد کرد. لازم به ذکر است که اگر جراحی لازم شد به تأخیر انداختن جراحی باعث می‌شود نتیجه بعد از جراحی ایده ال نباشد. بنابراین هر چه بیماری مزمن تر باشد احتمال اینکه با جراحی علائم کامل برطرف شود کمتر است.
همچنین ممکن است این بیماری به همراه سایر بیماری‌ها مثل آرتروز فقرات گردنی باشد که در این صورت ممکن است مقداری از درد و بی‌حسی بعد جراحی باقی بماند. در واقع در این حالت علائم دو بیماری باهم همپوشانی دارند.
*پس از جراحی چه اقداماتی انجام می‌شود؟
بعد از جراحی برای یک هفته، دست داخل آتل گچی کوتاه قرار می‌گیرد و پانسمان زخم معمولاً یک روز در میان تعویض شده و دو هفته بعد از جراحی بخیه‌ها کشیده می‌شود.
مجله اینترنتی زندگی سالم/ دکتر حسین اکبری اقدم، جراح و متخصص ارتوپدی
لادن سلطانی