حساسیت نوجوانی / دوره از زندگی انسان‌ها با یک بحرانی روبه‌رو است
حساسیت نوجوانی / دوره از زندگی انسان‌ها با یک بحرانی روبه‌رو است
حساسیت نوجوانی / دوره از زندگی انسان‌ها با یک بحرانی روبه‌رو است
هر دوره از زندگی انسان‌ها با یک بحرانی روبه‌رو است که می‌شود گفت تا حدودی غیر قابل پیشگیری است و همه افراد ناگریز به سپری کردن آن هستند. یکی از بزرگ‌ترین بحران‌ها، بحران “حساسیت” است که در دوران نوجوانی بسیار چشمگیر و ملموس است. بحرانی که ممکن است خانواده‌ها را به یک چالش حسابی دعوت کرده و موجب کش مکش‌هایی حتی در حد وسیع و بحرانی شود.
اطلاعاتی که از والدین راجع به این نوع از ویژگی فرزندان ارائه می‌شود، کلماتی از قبیل زود رنج و زود جوش، پرخاشگر و خود رأی و…است. چنین والدینی اظهار می‌کنند که فرزند آنها به صورت تکانشی عمل می‌کند؛ یعنی در هر پیشایندی خیلی سریع و بدون تفکر منطقی ابراز احساسات کرده و سریع از خود واکنش نشان می‌دهد و در مقابل خیلی زود پشیمان شده ولی عموما ندامت خود را ابراز نمی‌کنند. در مقابل اگر با چنین فرزندانی صحبت کنیم متوجه خواهیم شد که آنها نیز دیدگاه‌هایی از قبیل گیر دادن، زور گفتن، متعصب بودن و …نسبت به والدین دارند.
حساسیت نوجوانی / دوره از زندگی انسان‌ها با یک بحرانی روبه‌رو است
اما به راستی حق با کدامیک است؟
به طور کلی در مسائل روانشناسی و مخصوصا در حوزه تعاملات بین فردی مسئله قضاوت مطرح نیست؛ بلکه بیشتر بحث تحلیل و بررسی در میان است. از آنجایی که غالبا نه والدین و نه فرزندان زیر بار نقاط ضعف و اشتباهات خود نمی‌روند بهتر است با یک نگاه بی طرفانه و بدون جانبداری به این مسئله نگاه کنیم. این امر از این جهت بسیار مهم و حیاتی است که اگر به شیوه‌ای صحیح حل و فصل نشود موجب بروز تعارضات شدید در حیطه روابط خانوادگی باشد؛ تا جایی که در برخی از موارد سبب ترک خانه توسط نوجوان می‌شود.
از آنجایی که هیچ قدرتی در جهان با قدرت گفت و گو برابری نمی‌کند و هیچ هنری به اندازه هنرصحبت کردن نمی‌تواند تصویری زیبا از یک جامعه بسازد، بنابراین بهتر است این بحران را با سلاح تعامل و شیوه صحیح صحبت کردن خلع سلاح کرد.
حساسیت نوجوانی / دوره از زندگی انسان‌ها با یک بحرانی روبه‌رو است
به عنوان مثال اگر یک نوجوان دختر یا پسربرای دفعات مکرر دیر هنگام به خانه بر می‌گردند، بهتر است به جای ابراز خشونت یا پایین آوردن شخصیت فرزند، خیلی صمیمانه با لحنی آرام و البته موقر صحبت کرده و خیلی منطقی آنهارا مجاب کرد که برگشتن‌های دیر وقت چقدر می‌تواند منزلت اجتماعی را در اطرافیان و مخصوصا درمنطقه سکونت آنها پایین آورد یا حتی چقدر می‌تواند از نظر امنیتی برای آنها مخاطره آمیز باشد.
از آنجایی که نوجوان عموما در سن و سال خود هر انتقادی را به چشم ممانعت یا به اصطلاح عوامانه گیر دادن تلقی می‌کنند، بهتر است انتقاد از طرف والدین مطرح شود که فرزند بهتر با او احساس راحتی می‌کند؛ مثلا اگر یک نوجوان پسر با مادرش بیشتر احساس راحتی و صمیمیت می‌کند بهتر است برای بار نخست مادر با فرزند خود راجع به آن موضوع صحبت کند.
اما اگر قدم اول مؤثر نبود، چه کنیم؟
بسیاری از پدر مادرها مرحله اول را طی می‌کنند ولی اگر نتیجه‌ای نگرفتند سریع شیوه خود را تغیر داده و حالت تهاجمی به خود می‌گیرند.
در همان مثال بالا اگر روش اول کار ساز نبود، بهتر است از طریق دیگری اقدام کنیم؛ در مرحله بعد بهتر است والد دیگر دست به کار شود؛ مثلا در صورتی که دختر با پدر خود اصطلاحا روی در بایستی دارد احتمال اینکه با حرف زدن‌های منطقی و بدون جبهه گیری پدر خود متقاعد شود، بسیار زیاد است.
حساسیت نوجوانی / دوره از زندگی انسان‌ها با یک بحرانی روبه‌رو است
نویسنده : محمد طبیب دعایی
